دوره 19، شماره 3 - ( پاییز 1397 )                   دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hatami G, Heidaritash H, Firouz bakht S, Motamed N. The Frequency of Speech Disorders and Its Relationship With Nutritive and Non-Nutritive Sucking Behaviors in 3-5 Years Old Children in Bushehr City, Iran. jrehab 2018; 19 (3) :238-249
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2241-fa.html
حاتمی گیسو، حیدری تاش هاله، فیروزبخت سعیده، معتمد نیلوفر. فراوانی اختلال گفتار و ارتباط آن با رفتارهای مکیدن تغذیه‌ای و غیر تغذیه‌ای در کودکان پیش‌دبستانی شهر بوشهر. مجله توانبخشی. 1397; 19 (3) :238-249

URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2241-fa.html


1- گروه کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران.
2- گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران. ، motamedn@bpums.ac.ir
متن کامل [PDF 738 kb]   (1526 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (4405 مشاهده)
متن کامل:   (2725 مشاهده)
مقدمه
اختلالات گفتار و زبان یکی از مهم‌ترین مشکلات سلامت عمومی است که عوارض ثانویه بسیار در دوران کودکی و بزرگ‌سالی دارد [1]. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده‌اند 8 تا 12 درصد از کودکان قبل از سن مدرسه یعنی 3 تا 5 سالگی علائم مشخص یک اختلال گفتار را دارند. در مطالعه حاضر برای کودکان دچار اختلال آواسازی و تلفظ (فوناسیون و آرتیکولاسیون) بدون وجود علت زمینه‌ای، شیوع به طور متوسط 8/2 درصد ذکر شده است. شیوع این اختلال با افزایش سن تغییر می‌کند و از 15 تا 16 درصد در 3 سالگی به 4 درصد در 6 سالگی می‌رسد. پسران در سنین پایین‌تر بیشتر از دختران دچار اختلال گفتار هستند. نسبت پسر به دختر در دوره پیش دبستانی 2 تا 3 نفر به ازای هر دختر است که در سن 6 سالگی به 1/2 پسر به ازای هر دختر می‌رسد [2]. علیرغم مطالعات مختلف در ایران، شیوع اختلالات گفتار معلوم نیست [3].
فاکس در یک مطالعه موردی شاهدی، در خصوص اختلال گفتار در کودکان 2 تا 7 سال، عوامل خطری مانند مشکلات حول تولد، سابقه خانوادگی مثبت، مشکلات گوش و حلق و بینی و عادات مکیدن را ذکر کرد [4]. برای تعیین عوامل خطر بالقوه برای اختلالات گفتار در کودکان باید ارتباط بین تغذیه در ابتدای زندگی و رفتارهای تغذیه‌ای روی تکامل گفتار در سنین بعدی را بدانیم. در متون علمی به ارتباطات بین عادات مکیدن کودکان و تأثیر آن روی تکامل ساختاری یا آناتومیک دهانی آن‌ها و عملکرد آن اشاره شده است. مدت و شدت عادات مکیدن، چه انگشت و چه سایر اشیا مثل عروسک، ممکن است به طور معکوس بر خصوصیات دندانی به علت کاهش پهنای عرضی قوس ماگزیلاری تأثیر بگذارد [5].
اگرچه مطالعات اولیه نظیر مطالعه اسمیت و همکاران، ارتباطی بین وجود و یا طول مدت تغذیه با شیر مادر و تکامل فونولوژیک پیدا نکردند [6]، اما مطالعات دیگر ارتباط مثبتی بین تغذیه با شیر مادر و تکامل گفتار گزارش کرده‌اند [9-7]. برای مثال، در یک مطالعه ارتباط معنی‌داری بین تغذیه با بطری و وجود اختلال قدامی خلفی در جفت شدن دندان‌ها وجود داشت و نشان داد تغذیه با شیر مادر خطر انتقال این خطر را کاهش می‌دهد. پژوهشگران نشان دادند در تغذیه با بطری، فقط عضلات بوکسیناتور و اربیکولار دهانی بدون تحریک سایر عضلات کار می‌کنند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که مکیدن فقط در تغذیه با شیر مادر فعالیت صحیح تمام عضلات را ممکن می‌سازد و باعث تکامل مناسب ساختمان‌های دهانی و ساختار حرکتی دهان می‌شود [7].
تغذیه با شیر مادر با بهبود کیفیت تون صدا و توانایی خواندن هم در دختران و هم در پسران در سن 5 و 6 سالگی ارتباط دارد [10]. تغذیه با شیر مادر، حرکت و وضعیت ارگان‌های مربوط به گویایی را بهتر و تکامل آن‌ها را سریع‌تر می‌کند [8]. شیر مادر برای تکامل زبانی و شناختی مفیدتر است [9 ,7]. در کودکان دچار اختلال گفتار، در مقایسه با کودکان بدون این اختلال، فراوانی مصرف پستانک و بطری بیشتر بوده است [4]. همچنین سیلوا و همکاران در مطالعه‌ای روی 170 کودک زیر 5 سال، عادات زیان‌آور دهانی را به عنوان عامل خطر اختلال گفتار ذکر کردند [11].
اوتیت میانی به عنوان یکی دیگر از عوامل مؤثر در اختلال گفتار گزارش شده است. مکانیسم اثر اوتیت میانی در ایجاد اختلال گفتار از طریق ایجاد اختلال ساختاری در گوش میانی، اختلالات ساختاری و بیوشیمیایی در حلزون و غیرطبیعی بودن مسیر شنوایی مرکزی است. به هر حال این اثرات بیشتر فونتیک و به صورت مشکلات آرتیکولاسیون هستند [12].
با توجه به اثرات مثبت و منفی رفتارهای تغذیه ای، مکیدن و تکامل ساختاری گفتاردهانی بر گفتار و اینکه ادامه اختلال گفتار در طول زندگی باعث اختلال در کیفیت زندگی می‌شود [13] و با توجه به اینکه در ایران مطالعات بیشتر روی کودکان دبستانی انجام شده‌اند [16-14]، مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی اختلال گفتار ناشی از تولید گفتار و ارزیابی عوامل خطر ایجاد آن در کودکان قبل از سن مدرسه (3 تا 5 سال)، با تمرکز بر رفتارهای مکیدن فعلی و قبلی که توسط والدین گزارش شده‌اند طی سال‌های 95-1394 در بوشهر انجام شد تا چگونگی ارتباط تغذیه اولیه و الگوهای مکیدن را با اختلال گفتار بررسی کند. 

روش بررسی
این پژوهش نوعی مطالعه مقطعی بود. جمعیت مطالعه‌شده شامل کودکان 3 تا 5 ساله (36 تا 72 ماهه) ساکن بوشهر بودند که طی سال تحصیلی 95-1394 در مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌های شهر بوشهر تحت آموزش قرار داشتند (به دلیل دسترسی راحت‌تر). معیار‌های ورود عبارت بود از: سن کودک باید 3 تا 5 سال بود و تحت آموزش در مهدکودک و پیش‌دبستانی‌های تحت نظارت سازمان بهزیستی در شهر بوشهر در سال تحصیلی 95-1394 بودند و والدین آن‌ها تمایل داشتند بر اساس پرسش‌نامه شفاهی در این مطالعه شرکت کنند. معیارهای خروج شامل تکمیل نکردن پرسش‌نامه توسط والدین و یا عدم حضور کودک در مهد برای معاینه در دفعات مراجعه محقق بود.
روش نمونه‌گیری در این مطالعه از نوع دومرحله‌ای بود. در مرحله اول به صورت تصادفی ساده مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌ها انتخاب شدند. در مرحله دوم در هر مهدکودک، کودکان به صورت تصادفی سیستماتیک وارد مطالعه شدند. برای تعیین حجم نمونه از دو پیامد اصلی استفاده شد. با در نظر گرفتن سطح اطمینان 95 درصد، توان آزمون 80 درصد و شانس اختلال تکامل زبان در کودکانی که هرگونه رفتار مکیدن انگشت داشتند به میزان 3 برابر کودکان بدون اختلال، حجم نمونه 149 نفر و با محاسبه 5 درصد ریزش، 157 نفر محاسبه شد. همچنین با در نظر گرفتن سطح اطمینان 95 درصد، توان آزمون 80 درصد و شانس اختلال تکامل زبان در کودکانی که حداقل 9 ماه شروع تغذیه با بطری را به تأخیر انداخته‌اند به میزان 0/33، حجم نمونه 190 نفر و با محاسبه 5 درصد ریزش، 200 نفر محاسبه شد. درنهایت حجم نمونه بیشتر یعنی 200 نفر به عنوان حجم نمونه نهایی در نظر گرفته شد.
برای ورود به مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌ها از اداره آموزش‌وپرورش استان بوشهر مجوز گرفته شد. نکات اخلاقی در طول اجرای مطالعه و پس از آن رعایت شد. شرکت کودکان در مطالعه صرفاً بر اساس موافقت شفاهی والدین صورت گرفت. اطلاعات به صورت کلی و بدون نام تجزیه‌وتحلیل شد و اطلاعات کودکان به صورت فردی و یا به تفکیک نام مهد کودک و پیش‌دبستانی‌ها منتشر نشد. اطلاعات از اسفند 1394 تا اردیبهشت 1395 جمع‌آوری شد. اطلاعات جمع‌آوری‌شده شامل سن، جنس، وزن زمان تولد کودک، تحصیلات والدین و تکمیل پرسش‌نامه در مورد تاریخچه تغذیه‌ای و رفتارهای مکیدنی تهیه‌شده با استفاده از مطالعه باربوسا و همکاران [7] توسط والدین بود. تاریخچه تغذیه‌ای شامل مصرف شیر مادر، تغذیه با بطری، مصرف پستانک، انگشت مکیدن یا مکیدن هر شیء دیگر توسط کودک بود که بر اساس گزارش مادر جمع‌آوری شد. 
زمان شروع عادات تغذیه‌ای و غیر تغذیه‌ای، زمان ترک این عادات و اینکه این عادات چند بار در روز بوده‌اند و نوزاد بیشتر در چه وضعیتی (نشسته، خوابیده) از بطری تغذیه کرده است بررسی شد. دهان و دندان (بررسی لب، زبان، دندان‌ها، کام نرم و کام سخت و لوزه‌ها) نیز معاینه شد و کارشناس گفتار درمانی و دستیار او با استفاده از آزمون اطلاعات آوایی استاندارد بومی‌شده که در مطالعه قسیسین و همکاران [17] روایی و پایایی قابل قبولی داشت، ارزیابی فونولوژیک کردند. درنهایت کودکان دو گروه با و بدون اختلال گفتار ناشی از تولید از نظر رفتارهای مکیدن بررسی و مقایسه شدند.
داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و فراوانی) و آزمون‌های آماری تی مستقل (برای مقایسه متغیرهای کمّی بین دو گروه کودکان با و بدون اختلال گفتار)، مجذورکا (برای بررسی ارتباط متغیرهای دموگرافیک با اختلال گفتار) و رگرسیون لجستیک (برای مقایسه اختلال گفتار بین گروه‌های مختلف کودکان از نظر عادات مکیدن) و به‌کارگیری نرم‌افزار SPSS نسخه 18 تجزیه‌وتحلیل شد. در تمام تجزیه‌وتحلیل‌ها سطح معنی‌داری 0/05 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها
 تعداد 222 کودک، شامل 110 دختر (49/5 درصد) و 112 پسر (50/2 درصد)، از 9 مهدکودک انتخاب شدند از بین 25 مهدکودک و پیش دبستانی تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر بوشهر وارد مطالعه شدند. خصوصیات جمعیت‌شناختی کودکان در جدول شماره 1 و 2 آمده است. دامنه سنی کودکان از 36 تا 72 ماه و سن ورود کودکان به مهدکودک از 1 تا 18 ماهگی بوده است. بیشتر مادران ( 72/5 درصد) و پدران (68 درصد) تحصیلات دانشگاهی داشتند. 
49 نفر (22/1 درصد) از کودکان سابقه بستری در یک ماه اول تولد در بیمارستان و 26 نفر (11/7 درصد) سابقه اوتیت میانی حاد را ذکر کردند (جدول شماره 2). از این تعداد 11 نفر (5 درصد) سابقه یک‌بار و 15 نفر (57/7 درصد) سابقه یک تا سه بار ابتلا به اوتیت حاد میانی را ذکر کردند. 125 نفر (56/3 درصد) از کودکان از تغذیه با بطری استفاده کرده‌اند. میانگین سنی شروع تغذیه با بطری 3/85±3/94 ماه و سن قطع تغذیه با بطری9/97±19/75 ماه بوده است. بیشتر کودکان (49/1 درصد) در روز و شب با بطری تغذیه داشته‌اند و بیشتر آن‌ها (42/3 درصد) تغذیه با بطری را در وضعیت خوابیده انجام داده‌اند. همچنین در زمان انجام مطالعه 113 نفر (59/9 درصد) تغذیه با بطری داشتند.
 



 


 
83 نفر (37/4 درصد) از کودکان از پستانک استفاده کرده‌اند. میانگین سنی شروع مصرف پستانک 13/13±2/22 ماه و سن ترک آن 9/34±12/96 ماه بوده است. بیشتر کودکان (44 درصد) گاهی پستانک می‌خوردند. در زمان انجام مطالعه تنها یک نفر پستانک مصرف می‌کرده است. 
 تنها 7 نفر (3/2 درصد) از کودکان سابقه مکیدن شیء دیگری به جز انگشت و پستانک را داشته‌اند. یک نفر از کودکان در شب و 5 نفر گاهی و یک نفر همیشه اشیا را می‌مکیدند. همچنین در زمان انجام مطالعه تنها یک کودک رفتار مکیدن اشیا را داشته است. 22 نفر (9/9درصد) از کودکان سابقه مکیدن انگشت داشتند. میانگین سنی شروع مکیدن انگشت 7/59±9/05 ماه و سن ترک مکیدن انگشت8/82±15 ماه بوده است. بیشتر کودکان (5/4 درصد) گاهی سابقه مکیدن انگشت را داشته‌اند. در زمان انجام مطالعه 5 نفر (2/3 درصد) مکیدن انگشت را ادامه می‌دادند. میانگین مدت زمان مصرف شیر مادر، تغذیه با بطری، مصرف پستانک، مکیدن اشیا و انگشت در تصویر شماره 1 آمده است.
212 نفر (95/5 درصد) از کودکان از شیر مادر تغذیه کرده‌اند. سن قطع شیر مادر 7/99±16/73 ماه بوده است. بیشتر کودکان (50/9 درصد) تغذیه با شیر مادر را بدون مصرف هم‌زمان با شیر بطری داشته‌اند. 
در خصوص نتایج آزمون‌های اختلال گفتار موارد زیر به 
 


 


 
دست آمد: در تولید گفتار 20 نفر (9 درصد) از کودکان اختلال خفیف، 1 نفر اختلال متوسط داشتند و 201 نفر (90/5 درصد) طبیعی بودند (تصویر شماره 2). تمام کودکان مکانیسم دهانی طبیعی داشتند و هیچ‌کدام از کودکان علل عضوی آشکاری نداشتند که باعث مشکل گفتاری شود. همچنین 6 نفر (2/7 درصد) از کودکان فقط به دلیل هیپرتروفی فیزیولوژیک لوزه‌ها به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده شدند. درنهایت اندام‌های تولید گفتار (لب، دندان، زبان، کام نرم و کام سخت) در تمام کودکان طبیعی بود.
در رابطه با ارتباط متغیرهای دموگرافیک با اختلال گفتار نتایج نشان داد میانگین سن مادران (0/09=P)، وزن زمان تولد کودکان (0/48=P) و سن رفتن کودک به مهد (0/95=P) بین دو گروه با و بدون اختلال گفتار تفاوت معناداری ندارد. بین جنسیت کودک (0/25=P)، تحصیلات مادر (0/80=P)، تحصیلات پدر (0/33=P)، سابقه اوتیت حاد میانی (0/72=P) و سابقه بستری کودک در ماه اول تولد (1=P) با اختلال گفتار رابطه معناداری وجود نداشت.
بین تغذیه با بطری، مصرف پستانک، بردن اشیا به دهان و مصرف شیر مادر با ابتلا به اختلال گفتار (خفیف یا متوسط) رابطه معناداری وجود نداشت (05/P>0)، اما بین مکیدن انگشت و اختلال گفتار ارتباط معناداری وجود داشت (0/043=P) 
 

 
(جدول 3). همچنین شانس اختلال گفتار در کودکان با عادت مکیدن انگشت 3/36 برابر (10/31-1/09=فاصله اطمینان 95 درصد) بیشتر از کودکان بدون این عادت بود (0/034=P). همچنین پس از تعدیل رابطه مکیدن انگشت با اختلال گفتار از نظر مکیدن اشیا و سابقه ابتلا به اوتیت میانی حاد کماکان این رابطه برقرار بود ( 3/33=OR، 
10/62-1/04=فاصله
اطمینان 95 درصد) (0/041=P).

بحث 
نتایج این مطالعه نشان داد 9/5 درصد از کودکان بررسی‌شده به اختلال گفتار مبتلا بودند. 9/5 درصد از آن‌ها نیز سابقه مکیدن انگشت داشتند. بین رفتار مکیدن انگشت و اختلال گفتار رابطه معنی‌داری وجود دارد. فراوانی اختلال گفتار در کودکان به طور متوسط 2/8 درصد ذکر شده است. [2] فراوانی اختلال گفتار در کودکان پیش‌دبستانی در ایران کاملاً مشخص نیست. اگرچه فراوانی اختلال گفتار در کودکان دبستانی اراک 9/11 درصد [14]، در کودکان سنین ابتدایی کرمانشاه 2/11 درصد [15] و در دبستان های یزد 1/13 درصد [16] بوده است. همچنین فراوانی اختلال گفتار در دختران مقطع ابتدایی تهران 16/1 درصد گزارش شد [18]. 
23/8درصد از کودکان دچار اختلال گفتار در مقایسه با 8/5 درصد از کودکان با گفتار درست، عادت مکیدن شست داشتند. شانس اختلال گفتار در کودکان با مکیدن انگشت حتی پس از تعدیل از نظر مکیدن اشیا و سابقه ابتلا به اوتیت میانی حاد نیز بیشتر بود. مطالعه باربوسا و همکاران نیز نشان داد رفتارهای انگشت مکیدن عامل تعیین‌کننده در تکامل درست گفتار در کودکان است. [7].
در مطالعه حاضر نتایج آزمون‌های اختلال گفتار نشان داد 100 درصد کودکان مکانیزم دهانی تولید گفتار طبیعی داشتند و هیچ علت عضوی آشکاری برای ایجاد اختلال گفتار پیدا نشد. 9 درصد از کودکان دچار اختلال ضعیف گفتار و فقط یک نفر دارای اختلال متوسط گفتار بودند. روش‌های تغذیه بر فراوانی عادات مکیدن‌های غیر تغذیه‌ای مؤثرند. اگرچه بسیاری از مؤلفان معتقدند روش تغذیه‌ای اثر مهمی روی این عادت ندارد، ولی پائونیو و همکاران گزارش کردند کودکانی که طولانی‌مدت از شیر مادر تغذیه‌ شده‌اند، تمایل به این عادات مکیدنی دارند [19].
در مطالعه حاضر بین مصرف پستانک و مکیدن سایر اشیا و اختلال گفتار ارتباط معنی‌داری وجود نداشت. البته میانگین سن ترک پستانک توسط کودک 9 تا 12 ماهگی بوده است. در واقع در مطالعه حاضر، بیشتر کودکان در زمان انجام مطالعه پستانک نمی‌خوردند. باربوسا و همکاران تأثیر منفی مصرف طولانی پستانک برای 3 سال و بیشتر روی تکامل گفتار را نشان داد [7]. در مطالعه حاضر بین مصرف بطری برای نوشیدن شیر و مایعات و مصرف شیر مادر با اختلال گفتار ارتباطی وجود نداشت. در مطالعه باربوسا و همکاران، اگرچه از نظر اختلال گفتار بین کودکان تغذیه‌شده با شیر مادر و بطری اختلاف آماری معنی‌داری وجود نداشت، اما کودکانی که در فرایند فونولوژیک اختلال و اشکال گفتار داشتند، مدت کوتاه‌تری از شیر مادر تغذیه کرده بودند [7] .
11/7 درصد از کودکان بررسی‌شده سابقه ابتلا به اوتیت میانی داشتند که از این گروه 57/7 درصد سابقه تا 3 بار ابتلا را داشتند.سابقه ابتلا به اوتیت میانی حاد در مطالعه پیش رو، با اختلال گفتار ارتباط معنی‌داری نداشت. در مطالعه‌ای در سائوپائولو برزیل، هایدی فیزبین و همکاران 21 کودک بین 5 سال و 2 ماه و 7 سال و 9 ماه را کردند که دچار اختلال گفتار بودند. افراد مطالعه‌شده به دو گروه تقسیم شدند؛ گروه اول با سابقه ابتلا به اوتیت میانی و گروه دوم بدون سابقه ابتلا به اوتیت میانی بودند. بیشترین رخداد اختلال گفتار در کودکانی گزارش شد که سابقه اوتیت میانی داشتند و احتمالاً مشکلات فونولوژیک آنان ثانویه به کاهش شنوایی هدایتی بوده است [20].
 شاید عدم ارتباط سابقه ابتلا به اوتیت و اختلال گفتار در مطالعه حاضر به علت مقطعی بودن مطالعه و یا به این دلیل باشد که این اطلاعات با پرسش از والدین به ‌دست ‌آمده است. در مطالعه حاضر از نظر اختلال گفتار اختلاف معنی‌داری بین کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کردند و کودکانی که از بطری استفاده می‌کردند دیده نشد. مطالعه باربوسا و همکاران نشان داد کودکانی که مدت بسیار کوتاهی از شیر مادر تغذیه کرده‌اند بیشتر دچار اختلال گفتار بودند و هر چه تغذیه با بطری دیرتر شروع شود، مثلاً بعد از 9 ماهگی، در اختلال گفتار نقش حفاظتی دارد [7].
در مطالعه شفیعی و همکاران مشخص شد بزرگ‌سالان دارای لکنت از نظر سلامت ذهنی، جسمی و کیفیت زندگی در سطح پایین‌تری هستند [21]، وامقی و همکاران در مطالعه خود در مورد عوامل مؤثر در تأخیر در مراجعه برای خدمات گفتاردرمانی، اجرای برنامه‌های آگاه‌سازی عمومی برای بهبود آگاهی و باورهای مردم در خصوص آشنایی با مراحل تکامل گفتار و زبان را توصیه کردند [22]. نتایج مطالعه حاضر در خصوص ارتباط رفتارهای مکیدنی با اختلال گفتار کودکان نیز در زمینه این آگاه ذسازی کاربردی به نظر می‌رسد. خوشبختانه برنامه بومی مداخلات به‌هنگام در تأخیر تکامل گفتار و زبان کودکان خردسال در ایران تدوین شده است که با استفاده از این برنامه می‌توان پیامد بهتری را برای خردسالان دچار اختلال گفتار در ایران انتظار داشت.

نتیجه‌گیری
با توجه به فراوانی 9/5 درصد اختلال گفتار در مطالعه حاضر، در مقایسه با میانگین شیوع 8/2 درصد در دنیا، به نظر می‌رسد فراوانی این اختلال کمی بیشتر و در مقایسه با مطالعات داخل ایران در کودکان دبستانی کمتر است. با توجه به اینکه روش نمونه‌گیری در این مطالعه تصادفی سهمیه‌ای و در سطح پیش‌دبستانی‌ها و مهد کودک‌های شهر بوشهر بوده است، فراوانی اختلال گفتار به‌دست‌آمده در این مطالعه را می‌توان به دیگر کودکان 3 تا 5 سال حاضر در مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌های مناطق شهری ایران تعمیم داد. البته در خصوص کودکان مناطق روستایی و یا کودکانی که به مهد کودک و پیش‌دبستانی نمی‌روند، نمی‌توان اظهارنظر قطعی کرد. در مطالعه حاضر، از بین عادات تغذیه‌ای و غیرتغذیه‌ای کودکان پیش‌دبستانی، فقط مکیدن انگشت ارتباط معناداری با اختلال گفتار داشت. این موضوع اهمیت پیشگیری و درمان به‌موقع و زودرس عادت مکیدن انگشت در کودکان پیش‌دبستانی را بیش از پیش آشکار می‌کند.
از محدودیت های مطالعه حاضر این بود که استفاده از کودکان حاضر در پیش‌دبستانی‌ها به ‌عنوان جامعه مطالعه، امکان بررسی سایر کودکانی را که به مراکز پیش‌دبستانی نمی‌رفتند ممکن نکرد. همچنین با توجه به دور بودن کودک از مادر در این ساعات در مهد کودک، اثر مخدوش‌کنندگی دوری از مادر بر احتمال انگشت مکیدن، مصرف پستانک، تغذیه با بطری و سایر عادات مکیدن غیرتغذیه‌ای در کودکان مهدکودکی قابل بررسی نبود. همچنین چون این مطالعه به صورت مقطعی انجام شده است، امکان بررسی رابطه زمانی بین عادات مکیدن و اختلال گفتار میسر نبود. احتمال وجود خطای یادآوری در رفتارهای تغذیه‌ای کودک قابل کنترل نبود. البته از نقاط قوت این مطالعه می‌توان حجم مناسب نمونه، نمونه‌گیری تصادفی سهمیه‌ای از پیش‌دبستانی‌های سطح شهر و به‌کارگیری آزمون استاندارد بررسی گفتار بومی‌شده و مورد تأیید در ایران را نام برد.
با توجه به نتیجه مطالعه مبنی بر ارتباط عادت مکیدن انگشت با اختلال گفتار در کودکان پیش‌دبستانی، آموزش به والدین توسط مراقبان بهداشتی در اتخاذ رویکرد مناسب به مکیدن انگشت در سنین پیش‌دبستانی پیشنهاد می‌شود. البته با توجه به مشاهده‌ای و مقطعی بودن مطالعه، لزوم انجام مطالعات هم‌گروهی برای پاسخ‌گویی در مورد مقایسه شیر مادر و تغذیه با بطری و تأثیر آن بر اختلال گفتار هنوز وجود دارد.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش

این پژوهش در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با شماره IR.BPUMS.REC.1394.94 تصویب شده است.

حامی مالی
این مقاله از پایان‌نامه دکترای عمومی هاله حیدری تاش و طرح پژوهشی مصوب معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر به شماره 145-944 گرفته شده است. همچنین از معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر به خاطر تأمین مالی این پژوهش قدردانی می‌شود.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.

تشکر و قدردانی
بدینوسیله از سرکار خانم معصومه رستمیان کارشناس محترم آسیب‌شناسی گفتار و زبان برای مشاوره و همکاری علمی و اجرایی در زمینه در اختیار گذاشتن ابزار مناسب برای بررسی اختلال گفتار در کودکان و انجام آزمون، سپاسگزاری می‌شود. همچنین از مرکز توسعه پژوهش‌های بالینی بیمارستان شهدای خلیج فارس بوشهر به خاطر همکاری در اجرای این پژوهش قدردانی می‌شود.
 

References
  1. Vameghi R, Bakhtiari M, Shirinbayan P, Hatamizadeh N, Biglarian A. Delayed referral in children with speech and language disorders for rehabilitation services. Iranian Rehabilitation Journal. 2015; 13(1):16-21.
  2. National Academies of Sciences Engineers, Medicine. Speech and language disorders in children: Implications for the social security administration’s supplemental security income program. Washington: National Academies Press; 2016.
  3. Kazemi Y, Stringer H, Klee T. Study of child language development and disorders in Iran: A systematic review of the literature. Journal of Research in Medical Sciences. 2015; 20(1):66-77. [PMID] [PMCID]
  4. Fox A, Dodd B, Howard D. Risk factors for speech disorders in children. International Journal of Language & Communication Disorders. 2002; 37(2):117-31. [DOI:10.1080/13682820110116776] [PMID]
  5. Lindner A, Modeer T. Relation between sucking habits and dental characteristics in preschoolchildren with unilateral cross-bite. European Journal of Oral Sciences. 1989; 97(3):278-83. [DOI:10.1111/j.1600-0722.1989.tb01613.x]
  6. Smith VL, Gerber SE. Infant feeding and phonologic development. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 1993; 28(1):41-9. [DOI:10.1016/0165-5876(93)90145-S]
  7. Barbosa C, Vasquez S, Parada MA, Gonzalez JCV, Jackson C, Yanez ND, et al. The relationship of bottle feeding and other sucking behaviors with speech disorder in Patagonian preschoolers. BMC Pediatrics. 2009; 9(1):66. [DOI:10.1186/1471-2431-9-66] [PMID] [PMCID]
  8. Ferguson M, Molfese PJ. Breast-fed infants process speech differently from bottle-fed infants: evidence from neuroelectrophysiology. Developmental Neuropsychology. 2007; 31(3):337-47. [DOI:10.1080/87565640701229177] [PMID]
  9. Viggiano D, Fasano D, Monaco G, Strohmenger L. Breast feeding, bottle feeding, and non-nutritive sucking; effects on occlusion in deciduous dentition. Archives of Disease in Childhood. 2004; 89(12):1121-3. [DOI:10.1136/adc.2003.029728] [PMID] [PMCID]
  10. Broad FE. The effects of infant feeding on speech quality. New Zealand Medical Journal. 1972; 76(482):28-31. [PMID]
  11. Silva GMD, Couto MIV, Molini-Avejonas DR. Risk factors identification in children with speech disorders: Pilot study. Brasil: CoDAS; 2013. [DOI:10.1590/S2317-17822013000500010]
  12. Balbani AP, Montovani JC. [Impact of otitis media on language acquisition in children (Spanish)]. Jornal de Pediatria. 2003; 79(5):391-6. [DOI:10.2223/JPED.1068]
  13. Farazi M, Sajedi F. [Review article: Stuttering in children (Persian)]. Speech and Language Pathology. 2014; 1(4):62-9.
  14. Yavari A, Fatehi F, Dalvand H, Valizadeh A, Moradzadeh R, Mirhoseini FS. [Prevalence of speech disorders in Arak primary school students, in 2014-2015 (Persian)]. 2016; 19(6):87-94.
  15. Soleimani A, Mohammadi H, Khazaei H, Ertiahi F. [Prevalence of speech disorders among Kermanshah primary school children (Persian)]. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences. 2011; 15(3): 213-19.
  16. Karbasi SA, Fallah R, Golestan M. The prevalence of speech disorder in primary school students in Yazd- Iran. Acta Medica Iranica. 2011; 49(1):33-7. [PMID]
  17. Ghasian L, Ahmadipour T, Mostajeran F, Moazam M, Derakhshandeh F. [Evaluating the reliability and validity of phonetic information test in normal 5-6 year-old children of Isfahan city (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2013; 9(2):153-60.
  18. Shah-Bodaghi M-R. [Investigation of prevalence of speech and langvage disorders among of elementary school girls students (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2003; 3(4):20-6.
  19. Paunio P, Rautava P, Sillanpää M. The finnish family competence Study: The effects of living conditions on sucking habits in 3-year-old finnish children and the association between these habits and dental occlusion. Acta Odontologica Scandinavica. 1993; 51(1):23-9. [DOI:10.3109/00016359309041144] [PMID]
  20. Wertzner HF, Santos PId, Pagan-Neves LO. Speech errors in children with speech sound disorders according to otitis media history. Revista da Sociedade Brasileira de Fonoaudiologia. 2012; 17(4):422-9. [DOI:10.1590/S1516-80342012000400010]
  21. Shafiei M, Shafiei B, Karimi H, Moazeni A, Baghali A, Hoseini S, et al. [Comparing the quality of life among individuals with and without stuttering (Persian)]. Speech and Language Pathology. 2014; 1(3):69-80.
  22. Vameghi R, Sajedi F, Yadegari F, Zarifian T, Shahshahanipour S, Hatamizadeh N, et al. [Production of a protocol on early intervention for speech and language delays in early childhood: An novice experience in Iran (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2016; 16(4):374-81.
نوع مطالعه: پژوهشی | موضوع مقاله: گفتاردرمانی
دریافت: 1396/6/15 | پذیرش: 1397/3/9 | انتشار: 1397/7/23

فهرست منابع
1. Vameghi R, Bakhtiari M, Shirinbayan P, Hatamizadeh N, Biglarian A. Delayed referral in children with speech and language disorders for rehabilitation services. Iranian Rehabilitation Journal. 2015; 13(1):16-21.
2. National Academies of Sciences Engineers, Medicine. Speech and language disorders in children: Implications for the social security administration's supplemental security income program. Washington: National Academies Press; 2016.
3. Kazemi Y, Stringer H, Klee T. Study of child language development and disorders in Iran: A systematic review of the literature. Journal of Research in Medical Sciences. 2015; 20(1):66-77. [PMID] [PMCID] [PMID] [PMCID]
4. Fox A, Dodd B, Howard D. Risk factors for speech disorders in children. International Journal of Language & Communication Disorders. 2002; 37(2):117-31. [DOI:10.1080/13682820110116776] [PMID] [DOI:10.1080/13682820110116776]
5. Lindner A, Modeer T. Relation between sucking habits and dental characteristics in preschoolchildren with unilateral cross-bite. European Journal of Oral Sciences. 1989; 97(3):278-83. [DOI:10.1111/j.1600-0722.1989.tb01613.x] [DOI:10.1111/j.1600-0722.1989.tb01613.x]
6. Smith VL, Gerber SE. Infant feeding and phonologic development. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 1993; 28(1):41-9. [DOI:10.1016/0165-5876(93)90145-S] [DOI:10.1016/0165-5876(93)90145-S]
7. Barbosa C, Vasquez S, Parada MA, Gonzalez JCV, Jackson C, Yanez ND, et al. The relationship of bottle feeding and other sucking behaviors with speech disorder in Patagonian preschoolers. BMC Pediatrics. 2009; 9(1):66. [DOI:10.1186/1471-2431-9-66] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1186/1471-2431-9-66]
8. Ferguson M, Molfese PJ. Breast-fed infants process speech differently from bottle-fed infants: evidence from neuroelectrophysiology. Developmental Neuropsychology. 2007; 31(3):337-47. [DOI:10.1080/87565640701229177] [PMID] [DOI:10.1080/87565640701229177]
9. Viggiano D, Fasano D, Monaco G, Strohmenger L. Breast feeding, bottle feeding, and non-nutritive sucking; effects on occlusion in deciduous dentition. Archives of Disease in Childhood. 2004; 89(12):1121-3. [DOI:10.1136/adc.2003.029728] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1136/adc.2003.029728]
10. Broad FE. The effects of infant feeding on speech quality. New Zealand Medical Journal. 1972; 76(482):28-31. [PMID] [PMID]
11. Silva GMD, Couto MIV, Molini-Avejonas DR. Risk factors identification in children with speech disorders: Pilot study. Brasil: CoDAS; 2013. [DOI:10.1590/S2317-17822013000500010] [DOI:10.1590/S2317-17822013000500010]
12. Balbani AP, Montovani JC. [Impact of otitis media on language acquisition in children (Spanish)]. Jornal de Pediatria. 2003; 79(5):391-6. [DOI:10.2223/JPED.1068] [DOI:10.2223/JPED.1068]
13. Farazi M, Sajedi F. [Review article: Stuttering in children (Persian)]. Speech and Language Pathology. 2014; 1(4):62-9.
14. Yavari A, Fatehi F, Dalvand H, Valizadeh A, Moradzadeh R, Mirhoseini FS. [Prevalence of speech disorders in Arak primary school students, in 2014-2015 (Persian)]. 2016; 19(6):87-94.
15. Soleimani A, Mohammadi H, Khazaei H, Ertiahi F. [Prevalence of speech disorders among Kermanshah primary school children (Persian)]. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences. 2011; 15(3): 213-19.
16. Karbasi SA, Fallah R, Golestan M. The prevalence of speech disorder in primary school students in Yazd- Iran. Acta Medica Iranica. 2011; 49(1):33-7. [PMID] [PMID]
17. Ghasian L, Ahmadipour T, Mostajeran F, Moazam M, Derakhshandeh F. [Evaluating the reliability and validity of phonetic information test in normal 5-6 year-old children of Isfahan city (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2013; 9(2):153-60.
18. Shah-Bodaghi M-R. [Investigation of prevalence of speech and langvage disorders among of elementary school girls students (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2003; 3(4):20-6.
19. Paunio P, Rautava P, Sillanpää M. The finnish family competence Study: The effects of living conditions on sucking habits in 3-year-old finnish children and the association between these habits and dental occlusion. Acta Odontologica Scandinavica. 1993; 51(1):23-9. [DOI:10.3109/00016359309041144] [PMID] [DOI:10.3109/00016359309041144]
20. Wertzner HF, Santos PId, Pagan-Neves LO. Speech errors in children with speech sound disorders according to otitis media history. Revista da Sociedade Brasileira de Fonoaudiologia. 2012; 17(4):422-9. [DOI:10.1590/S1516-80342012000400010] [DOI:10.1590/S1516-80342012000400010]
21. Shafiei M, Shafiei B, Karimi H, Moazeni A, Baghali A, Hoseini S, et al. [Comparing the quality of life among individuals with and without stuttering (Persian)]. Speech and Language Pathology. 2014; 1(3):69-80.
22. Vameghi R, Sajedi F, Yadegari F, Zarifian T, Shahshahanipour S, Hatamizadeh N, et al. [Production of a protocol on early intervention for speech and language delays in early childhood: An novice experience in Iran (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2016; 16(4):374-81.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه آرشیو توانبخشی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Archives of Rehabilitation

Designed & Developed by : Yektaweb