دوره 24، شماره 2 - ( تابستان 1402 )                   دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Najafi Andarvar M N, gholipour M, Heydarabadi A, pahlavan M. Investigating Social Factors Affecting Social Health Among Clients Covered by Welfare Organization in Nowshahr City, Iran. jrehab 2023; 24 (2) :234-247
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3170-fa.html
نجفی اندرور محمدنبی، قلی پور ماجده، حیدرآبادی ابوالقاسم، پهلوان منوچهر. بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت اجتماعی در بین مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر. مجله توانبخشی. 1402; 24 (2) :234-247

URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3170-fa.html


1- گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
2- گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران. ، majedeh_gholipour@yahoo.com
متن کامل [PDF 1606 kb]   (769 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (2904 مشاهده)
متن کامل:   (1768 مشاهده)
مقدمه
سلامت یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار و بخش لاینفک شکوفایی و ارتقای کیفیت زندگی در هر جامعه‌ای است. به‌عبارتی حفظ و ارتقای سلامت پیش‌نیاز حرکت در مسیر توسعه و همچنین در راستای برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی است. سلامت بازتاب شرایط جامعه است و از عوامل متعددی ریشه می‌گیرد [1]. سلامت موضوعی مطرح در همه فرهنگ‌هاست. این موضوع بنیادی‌ترین امری است که حیات انسان بر آن استوار است و در تاریخ زندگی بشر همواره مطرح بوده است [2]. 
امروزه علاوه‌بر ابعاد جسمانی و روانی سلامت، به بعد اجتماعی آن نیز توجه فراوانی شده است. البته مفهوم سلامت اجتماعی در مقایسه با سلامت جسمانی یا روانی، کمتر آشناست، اما در عین حال همواره با سلامت روانی و جسمانی یکی از سه ستون مهم تعریف سلامت را تشکیل می‌دهد. مفهوم سلامت اجتماعی برای اولین بار در سال 1972 مورد توجه بلوک و بارسلو قرار گرفت. این دو مفهوم سلامت اجتماعی را با میزان فعالیت و عملکرد اعضاء جامعه مترادف دانستند و شاخص سلامت اجتماعی را ساختند. آنان تلاش کردند تا با طرح پرسش‌های گوناگون در ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی سلامت فردی، به میزان فعالیت و عملکرد فرد در جامعه برسند [3]. 
گلداسمیت شاخص‌های سلامت اجتماعی را یکی از اساسی‌ترین شاخص‌های سلامت هر کشوری معرفی می‌کند و سلامت اجتماعی را »ارزیابی رفتارهای معنا‌دار مثبت و منفی فرد در ارتباط با دیگران« تعریف می‌کند [4]. سلامت اجتماعی فرد، از جهاتی مهم‌تر و حساس‌تر از جنبه‌های جسمانی و روانی سلامت فرد است، زیرا عواملی که سلامت جسمانی فرد را به خطر می‌اندازند، آثار و تبعات محدودی دارند؛ اما عواملی که سلامت اجتماعی فرد را تهدید می‌کنند به‌طور مستمر بر روابط او با دیگران تأثیر می‌گذارند و همواره بیش از یک نفر را دچار اختلال می‌کنند. مسائل اجتماعی جامعه، پدیده‌هایی اجتماعی اعم از شرایط ساختاری و الگوهای کنشی هستند که در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب قرار می‌گیرند و مانع تحقق اهداف می‌شود، ارزش‌ها و کمال مطلوب‌ها را تهدید می‌کنند [5].
 درحقیقت زمانی فرد را دارای سلامت اجتمااعی می‌دانیم که بتواند فعالیت‌ها و نقش‌های اجتماعی خود را در حد متعارف ظهور و بروز دهد و با جامعه و هنجارهای اجتماعی احساس پیوند و اتصال دهد. مفهوم سلامت اجتماعی دارای شاخص‌های متعددی است که این ابعاد شامل انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی از سلامت اجتماعی افراد است که با استفاده از مدل نظری کییز مورد بررسی قرار خواهند گرفت [6]. 
سلامتی امری فراتر از وجود نشانه‌های بیماری و قابلیت‌ها و توانایی‌های کارکردی در افراد می‌باشد. رفاه و آسایش در زندگی با وجود سلامت جسمی و روانی کامل نمی شود. برای رسیدن به این امر، سازگاری و تعادل در عملکرد افراد و کیفیت روابطش با دیگران و گروه‌های اجتماعی نیز می‌بایست ملاک قرار بگیرد [7]. ازنظر کییز «سلامت اجتماعی دارای شاخص‌های متعددی است که این ابعاد شامل انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی است. همچنین کییز معتقد است کیفیت زندگی و عملکرد شخصی فرد را نمی‌توان بدون توجه به معیارهای اجتماعی ارزیابی کرد و عملکرد خوب در زندگی چیزی بیش از سلامت جسمی، عاطفی و روانی است و تکالیف و چالش‌های اجتماعی را نیز دربر می‌گیرد» [8]. سلامت اجتماعی شامل سطوح مهارت‌های اجتماعی، عملکرد اجتماعی و توانایی شناخت هر شخص از خود به‌عنوان عضوی از جامعه بزرگتر است و به شرایط اقتصادی و اجتماعی، رفاه و تمامیت شخصی در شبکه اجتماعی او توجه می‌شود [9].
منفرد و همکاران [10] در سال 1400 به بررسی وضعیت سلامت اجتماعی و عوامل جامعه‌شناختی مرتبط با آن در بین شهروندان استان ایلام پرداختند و نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که گروه‌های جنسی، سنی و تحصیلی در همه ابعاد سلامت اجتماعی باهم متفاوت نیستند. گروه‌های جنسی ازنظر شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی، گروه‌های سنی ازنظر انسجام اجتماعی و گروه‌های تحصیلی ازنظر سهم‌داشت اجتماعی با یکدیگر متفاوت هستند. 
زینالی و بنی‌فاطمه [11] در سال 1400 در تحقیقی به مطالعه میزان سلامت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن پرداختند. نتایج نشانگر وجود رابطه معنادار بین سلامت روانی، خودکارآمدی و جامعه پذیری با میزان سلامت اجتماعی می‌باشد.  
نوروززاده و علی‌محمدزاده [12] در سال 1400 به مطالعه رابطه مهارت‌های اجتماعی و سلامت اجتماعی، نقش تعدیلی حمایت‌های اجتماعی کارکنان و پرستاران شبکه بهداشت و درمان استان گیلان پرداختند. نتایج پژوهش نشان داد بین مهارت‌های اجتماعی و سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.
سان و همکاران [13]. در سال 2021 مطالعه با عنوان بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی بر نابرابری در سلامت روان در سالمندان شهری و روستایی در چین انجام دادند. نتایج نشان می‌دهد که مشارکت اجتماعی توانایی شناختی و سلامت روانی را در افراد مسن شهری و روستایی به‌طور معناداری بهبود بخشید و تأثیر سلامت آن در بزرگسالان روستایی به‌طور معناداری بیشتر بود. 
داه-لونگ و همکاران [14] در سال 2020 در بررسی سرمایه اجتماعی به‌عنوان یک عامل مثبت اجتماعی تعیین‌کننده سلامت نشان دادند که سرمایه اجتماعی و ابعاد آن مانند حمایت اجتماعی، شبکه اجتماعی و انسجام اجتماعی بر نتایج سلامتی کودک تأثیر می‌گذارند. سرمایه اجتماعی یا مزایایی که کودک از روابط اجتماعی می‌گیرد به‌عنوان یک تعیین‌کننده مثبت اجتماعی برای سلامت اجتماعی قلمداد می‌شود. 
راجرز و همکاران [15] در سال 2019 به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت فیزیکی پرداختند. نتایج نشان می‌دهد که یک رابطه ظریف بین سرمایه اجتماعی و سلامت وجود دارد. این یافته همچنین می‌تواند نشان‌دهنده تفاوت در طراحی مطالعه باشد که تغییرات اساسی را نشان داد. 
کییز [16] در سال 1998 در پژوهشی با عنوان بررسی روایی ساختاری ابعاد مقیاس سلامت اجتماعی جهت بررسی روایی ساختاری ابعاد مقیاس سلامت اجتماعی، با استفاده از اندازه‌های مربوط به نشانه‌های افسردگی، اضطراب، سلامت عمومی، شادی، رضایت، سلامت جسمانی و میزان خوش‌بینی به مطالعه بر روی 2 نمونه وسیع در آمریکا پرداخت که در هر 2 نمونه نشان داد که نظریه 5 عاملی وی مناسب‌ترین مدل برای سلامت اجتماعی به‌عنوان یکی از ابعاد بهداشت روانی است و به این نتیجه رسید که عناصر سلامت اجتماعی و روانی به‌طور تجربی از هم متمایز هستند. کییز در تحقیق خود نشان داد که ناهنجاری اجتماعی تنها با 2 عامل از 5 عامل سلامت اجتماعی معنی دارد (55 درصد با شکوفایی اجتماعی و 49 درصد با پذیرش اجتماعی). مطابق با نتایج سلامت اجتماعی به‌طور واضحی با جایگاه اجتماعی رضایت از زندگی اجتماعی رابطه دارد.
امروزه و با‌توجه‌به آسیب‌های روانی و اجتماعی نوظهور ناشی از تغییرات اجتناب‌ناپذیر جامعه در اثرگذارها و بحران‌های اخیر از جمله همه‌گیری کرونا و خسارات فراوان ناشی از آن، نیاز به پیشگیری و حفظ سلامت اجتماعی در بین ممدجویان بهزیستی بیش از پیش افزایش یافته است. مددجویان علاوه‌بر کمک‌های مادی نیازمند سلامت روحی و معنوی نیز هستند و باید با تقویت سلامت روانی و اجتماعی، آن‌ها را برای ادامه راه و یک زندگی ایده‌آل تشویق کرد. با تقویت و توسعه سلامت اجتماعی، کیفیت زندگی و رضایتمندی افراد در جامعه به‌صورت چشمگیری افزایش می‌یابد [3]. سلامت شرط ضروری برای ایفای نقش‌های اجتماعی است. انسان‌ها در صورتی می‌توانند فعالیت کامل داشته باشند که هم خود را سالم بدانند و هم جامعه آن‌ها را سالم بداند. در این حالت سلامت در ردیف ارزش‌های اجتماعی قرار می‌گیرد و متغیرهای منحصراً زیستی برای به دست دادن تعریفی از آن کافی نخواهد بود. بنابراین سلامت، یکی از مؤلفه‌های اصلی در زندگی افراد برای قرار گرفتن آن‌ها در طبقات مختلف اجتماعی، همچنین عاملی مهم در ایجاد فرصت‌های رشد، توسعه و تعالی فرد و جامعه محسوب می‌شود [17].
 پژوهش‌های زیادی به‌طور جداگانه در مورد سلامت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است، اما تاکنون پژوهشی که عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت اجتماعی در بین مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی را سنجش کند، انجام نشده است.  بنابراین در این پژوهش ضمن بررسی مفهوم سلامت اجتماعی، هدف اصلی این است که با طرح سؤالات در ابعاد سلامت اجتماعی به میزان فعالیت و عملکرد فرد در جامعه پی برده شود. براساس چنین امری، مهم‌ترین سؤالات بیان‌شده در این ارتباط که در طی فرآیند تحقیق به آن پاسخ داده می‌شود، عبارت است از: 
«عوامل اجتماعی مؤثر در سلامت اجتماعی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر چه عواملی می‌باشند؟» 
«هریک از این عوامل چه میزان اثرگذاری ای بر سلامت اجتماعی مددجویان دارند؟» 

روش‌ها
پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر شیوه اجرا پیمایشی است. جامعه پژوهش را تعداد 3951 مددجویان زن 18 تا 60 ساله تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر تشکیل داده‌اند که شامل مددجویان سالم و معلول می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. نمونه‌های آماری از میان مددجویانی که طی بازه زمانی 3 ماهه بهار 1401 به اداره بهزیستی شهرستان نوشهر مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه معتبر در دو سطح متغیر مستقل و وابسته جمع‌آوری شد. در پژوهش حاضر جهت اندازه‌گیری سلامت اجتماعی و مؤلفه‌های آن از مقیاس 33 ماده‌ای سلامت اجتماعی که 5 مؤلفه آن شامل انسجام، پذیرش، شکوفایی، مشارکت و انطباق اجتماعی می‌باشد که توسط کییز [16] در سال (1998) ساخته شده است، استفاده شد.
کییز پرسش‌نامه سلامت اجتماعی 33 گویه‌ای را براساس مدل نظری‌اش از سازه بهزیستی اجتماعی طراحی کرده است. پرسش‌نامه سلامت اجتماعی ابتدا توسط صفاری نیا [18] در سال (1391) به زبان فارسی ترجمه و سپس نسخه ترجمه‌شده فارسی به انگلیسی برگردانده شد. این پرسش‌نامه که از نوع مداد-کاغذی و خودگزارش‌دهی است، مشتمل بر 33 گویه و 4 خرده‌مقیاس می‌باشد. صفاری‌نیا و تبریزی برای بررسی پایایی این ابزار از همسانی درونی استفاده و گزارش کردند. آلفای به‌دست‌آمده برای کل مقیاس 0/78 بود که نشان می‌دهد این ابزار از پایایی مطلوبی برخوردار است. همچنین برای عوامل اجتماعی از پرسش‌نامه معتبر باباپور و همکاران [19] که شامل 30 گویه می‌باشد و براساس طیف 5 گزینه لیکرت سنجش می‌شود، استفاده شده است.
 طالبی و همکاران همسانی درونی پرسش‌نامه را 0/82 گزارش کردند. ضریب پایایی متغیرهای تحقیق به تفکیک متغیرها در جدول شماره 1 ارائه شده است.


باتوجه‌به مقدار ضریب آلفای کرونباخ (بالاتر از 0/7) پایایی متغیرها مورد تأیید قرار گرفت. باتوجه‌به معتبر بودن پرسش‌نامه‌ها روایی محتوایی آن‌ها توسط چند تن از خبرگان تأیید شد [20]. ورود افراد به مطالعه و پر کردن فرم‌های پرسش‌نامه کاملاﹰ داوطلبانه و تنها در صورت تمایل فرد انجام می‌شد. پس از توجیه شرکت‌کنندگان نسبت به اهداف طرح، در مورد اصل محرمانه بودن پاسخ‌ها تأکید و رضایت شفاهی از آن‌ها کسب شد. سپس پرسش‌نامه‌ها بدون نام و نام خانوادگی بین آن‌ها توزیع شد. پس از آن پرسش‌نامه به‌صورت خودایفا تکمیل شد. برای تحلیل داده‌های پژوهش، از آزمون‌های ضریب همبستگی و رگرسیون در سطح معناداری (0/05) و از نسخه 24 نرم‌افزار SPSS استفاده شد.

یافته‌ها
اطلاعات جمعیت شناختی نشان داد در میان پاسخ‌دهندگان ازنظر تأهل بیشترین درصد را افراد مجرد با بیش از 50 درصد به خود اختصاص داده بودند. ازنظر سن بیشترین درصد مربوط به افراد با سن 30 سال و کمتر با بیش از 53 درصد بود و از نظر وضعیت اشتغال بیشترین درصد مربوط به افراد خانه‌دار با بیش از 44 درصد بود و ازنظر وضعیت جسمانی اکثریت افراد با بیش از 98 درصد سالم بودند (جدول شماره 2). 


باتوجه‌به اینکه سطح معناداری آزمون کولموگروف- اسمیرنوف از سطح معناداری استاندارد (0/05) بیشتر شده بود، بدین ترتیب توزیع داده‏ها نرمال بود و از آزمون‏های پارامتریک برای سنجش رابطه متغیرها استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین همه متغیرها، یعنی بین متغیرهای مستقل پژوهش که عبارت‌اند از یکپارچگی اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی با متغیر وابسته پژوهش، سلامت اجتماعی، رابطه مثبت و معنا‌داری وجود دارد‌ (جدول شماره 3). 


مقدار ضریب همبستگی چندگانه ابعاد یکپارچگی اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی با متغیر سلامت اجتماعی و مقدار برآورد‌شده آن تحت مدل رگرسیونی نهایی برابر با 0/612 می‌باشد. مقدار ضریب تعیین چندگانه در مدل نهایی برابر با 0/567 بود که بیانگر اینست که 57 درصد از تغییرات سلامت اجتماعی توسط متغیرهای مستقل واردشده به مدل یعنی ابعاد یکپارچگی اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی قابل تبیین است (جدول شماره 4). 


برآورد ضرایب مدل نهایی رگرسیونی را نشان می‌دهد که متغیرهای مورد بررسی همگی معنادار بوده و هریک از آن‌ها دارای وزن‌های متفاوتی هستند. همچنین ضرایب رگرسیونی نشان داد متغیر مهارت‌های اجتماعی بتا=0/157 دارای بیشترین تأثیر می‌باشد (جدول شماره 5). 



بحث
باتوجه‌به نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش مشخص شد که یکپارچگی اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی تأثیر مستقیم و مؤثری بر میزان سلامت اجتماعی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر داشت. همچنین متغیر مهارت‌های اجتماعی دارای بیشترین تأثیرگذاری می‌باشد. نوروززاده و علی‌محمدزاده [12] در سال 1400 که به مطالعه رابطه‌ مهارت‌های اجتماعی و سلامت اجتماعی، نقش تعدیلی حمایت‌های اجتماعی پرداخته بودند، بیان کردند بین مهارت‌های اجتماعی و سلامت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین کییز [16] در سال 1998 در پژوهشی با عنوان بررسی روایی ساختاری ابعاد مقیاس سلامت اجتماعی نشان داد نظریه 5 عاملی وی مناسب‌ترین مدل برای سلامت اجتماعی به‌عنوان یکی از ابعاد بهداشت روانی است و به این نتیجه رسید که عناصر سلامت اجتماعی و روانی به‌طور تجربی از هم متمایز هستند. نتایج تحقیق‌های پیش‌گفت با نتایج تحقیق حاضر هم‌راستا می‌باشند.
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت اجتماعی بود. بنابراین هرگونه تلاش درزمینه دستیابی به سلامت اجتماعی و روانی که نیازی فردی و اجتماعی است، مستلزم آشنایی با معنا و مفهوم سلامت اجتماعی و چگونگی اندازه‌گیری، بهره‌مندی از شاخص‌ها و نیز یافتن راه‌های ارتقاء آن می‌باشد. بهره‌مندی از شاخص‌های سلامت در گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه ازجمله گروه جوانان به‌عنوان پیشروان توسعه، رویکردی است که موجب بهبود کیفیت زندگی، رفاه و رضایت از زندگی می‌شود. تشکیل گروه‌های حمایتی و انجمن‌ها در میان مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر به شناخت بیشتر این افراد از احساسات و نگرانی‌های یکدیگر و ابراز همدردی با هم در جهت افزایش منابع حمایت عاطفی و اطلاعاتی این افراد کمک می‌کند، منجر به افزایش سطح آگاهی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر می‌شود، روابط خانوادگی را مستحکم‌تر می‌کند و موجب رفاه و بهبود زندگی اعضاء خانواده می‌شود.

نتیجه‌گیری
باتوجه‌به نقش سازنده جوانان در جامعه، سلامت این قشر از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد. درواقع یکپارچگی اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی عامل مؤثری در ارتقاء سلامت اجتماعی و احساس خوب بودن و ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر است. بنابراین لازم است که مداخلاتی در این خصوص به منظور بهبود وضعیت انجام شود؛ اقداماتی باید در جهت افزایش سطح سلامت اجتماعی در ابعاد گوناگون آن در جهت ارتقای سلامت اجتماعی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر انجام شود. درزمینه حمایت اطلاعاتی، اقداماتی از قبیل آموزش مهارت‌های زندگی به مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر و خانواده‌های آنان از سوی سازمان بهزیستی و دیگر سازمان‌ها و نهادهای مرتبط به صورت ملموس انجام شود، به‌طوری‌که این امر باعث افزایش سطح آگاهی خانواده‌های آنان از مثمر ثمر بودن این اقدامات شود و نیز در جهت افزایش اعتماد بیشتر آنان به سازمان بهزیستی و بالتبع جامعه و همچنین در جهت تقویت احساس ارزشمندی آنان از جایگاه خود شود تا اینکه از این طریق سطح حمایت عاطفی نیز ارتقاء یابد. بدین صورت افراد می‌توانند سطح توانایی تصمیم‌گیری، حل مسئله، برقراری رابطه مؤثر و همچنین توانایی خودآگاهی و همدلی و مقابله با هیجانات و استرس را در خود تقویت کنند. چنان‌که خانواده‌های آنان به روابطی سالم دست می‌یابند و به بیان ابراز مؤثر احساسات و نیز افزایش سطح تحمل در میان اعضای خانواده منجر می‌شود.
با‌توجه‌به اینکه سازمان بهزیستی متولی اصلی رسیدگی به امور مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر است، ارزیابی و شناخت بیشتری از وضعیت و شرایط موجود زندگی خانواده‌های آنان ضروری است. ارائه آموزش‌های تخصصی لازم به اعضای خانواده درزمینه ویژگی‌های شخصیتی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر به این امر منجر می‌شود که سطح آگاهی این افراد در نحوه اتخاذ رفتار مناسب در قبال رفتارهای مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر در محیط منزل و خارج از آن افزایش یابد و مراجعه مستمر به مشاوران متخصص در این زمینه از سوی خانواده و در اختیار گذاشتن اطلاعات مربوط به متخصصان زبده و یا دعوت از متخصصان یادشده به منظور ارائه خدمات خود به این خانواده‌ها و به‌طورکلی تسهیل در دسترسی آسان به این متخصصان می‌تواند افزایش حمایت اطلاعاتی و بالتبع سلامت اجتماعی آنان را درپی داشته باشد.  
با توجه‌به اینکه اکثر مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر از خدمات ارائه‌شده توسط سازمان بهزیستی آگاهی کامل را ندارند در این زمینه می‌توان با تهیه جزوه‌هایی لازم و همچنین اطلاع‌رسانی مستمر و به‌روز با استفاده از امکاناتی که برای همه قابل دسترس هستند؛ مانند رسانه‌های جمعی و نیز بازدید از منازل توسط مددکاران اجتماعی و اطلاعاتی که مددکاران اجتماعی می‌توانند در این بازدیدها به خانواده‌ها ارائه دهند، سطح حمایت اطلاعاتی را افزایش داد.
 بعد دیگر ملموس حمایت اجتماعی، حمایت ابزاری است که اقداماتی این چنین را دربر می‌گیرد: تسهیل در دسترسی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر به منابع مالی بانک‌ها و مؤسسات مالی دیگر، ترمیم وضعیت معیشتی، ارائه هدایا و تشویق‌های گوناگون و به‌طورکلی اقدماتی که منجر به کاهش نیاز خانواده‌های آنان در هنگام مواجهه با مشکلات مالی می‌شود. اگر این کمک‌های مادی منجر به توانمند‌سازی مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر شود، می‌توان به نوعی شاهد افزایش سطح حمایت ابزاری بود. این امر تا حدودی می‌تواند احساس مشارکت اجتماعی در آنان را تقویت و بالتبع سلامت اجتماعی آنان را افزایش دهد. 
در این خصوص کمک به مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر در اشتغال و خودکفایی و داشتن درآمد پایدار نیز مفید خواهد بود که این امر به نوبه خود در برخی مواقع شرایط حاکم بر فضای زندگی خانوادگی را بهبود می‌بخشد و سطح حمایت عاطفی را نیز ارتقاء خواهد داد. 
از مهم‌ترین محدودیت‌های این تحقیق می‌توان به محدود بودن جامعه آماری در دست محقق که مددجویان تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان نوشهر را دربر داشت، نام برد، زیرا برای بسط دادن آن به جوامع دیگر باید قدری تأمل کرد. بدین منظور انجام تحقیقی دیگر با همین عنوان در سایر جوامع پیشنهاد می‌شود. بااین‌حال ارائه مداخلات آموزشی و ارتقاء سلامت درزمینه سلامت اجتماعی بین مددجویان مورد مطالعه تا رسیدن به سطح عالی و همچنین تدوین سازوکارهای منعطف برای اطلاع‌رسانی عمومی از وضعیت سلامت اجتماعی، عوامل خطر و تصمیم‌گیری‌های فردی و اجتماعی در تغییر آن‌ها نیز پیشنهاد می‌شود.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش

ورود افراد به مطالعه و پر کردن فرم‌های پرسش‌نامه کاملاﹰ داوطلبانه و تنها در صورت تمایل فرد انجام شد. پس از توجیه شرکت‌کنندگان نسبت به اهداف طرح، در مورد اصل محرمانه بودن پاسخ‌ها تأکید و رضایت شفاهی از آن‌ها کسب شد. و سپس پرسش‌نامه‌ها بدون نام و نام خانوادگی بین آن‌ها توزیع شد. پس از آن پرسش‌نامه به‌صورت خود ایفا تکمیل شد.

حامی مالی
این مقاله برگرفته از رساله دکتری محمدنبی نجفی اندرور از گروه جامعه‌شناسی بررسی مسائل اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل است. این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمانی‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.

مشارکت نویسندگان
سرپرستی: ماجده قلی‌پور، ابوالقاسم حیدرآبادی، منوچهر پهلوان؛ مفهوم‌سازی، روش‌شناسی، منابع، نگارش، تهیه پیش‌نویس اصلی، بررسی نگارش و ویرایش: همه نویسندگان.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد

تشکر و قدردانی
 از تمامی عزیزانی که ما را در انجام این تحقیق یاری کردند، صمیمانه تشکر می‌شود

References
1.Haghighi Z, Namdar R. [Analysis of social health components and the factors affecting it: Rural households of Shiraz Township (Persian)]. Journal of Rural Research. 2021;12(1):62-79. [Link]
2.Sachdev PS. Social health, social reserve and dementia. Current Opinion in Psychiatry. 2022; 35(2):111-7. [DOI:10.1097/YCO.0000000000000779] [PMID]
3.Keyes CL. Mental health in adolescence: Is America’s youth flourishing? American Journal of Orthopsychiatry. 2006; 76(3):395-402. [DOI:10.1037/0002-9432.76.3.395] [PMID]
4.Braghieri L, Levy Re, Makarin A. Social media and mental health. American Economic Review. 2022; 112(11):3660-93. [DOI:10.1257/aer.20211218]
5.Rezadoost K, Hosseinzadeh A, Rostami A. [The study of sociological factors affecting social health among students of Shahid Chamran University of Ahwaz (Persian)]. Quarterly Journal of Social Development. 2019; 14(1):1-30. [Link]
6.Mazloomymahmoodabad S, Sotoudeh A, Asadian A, Rezaeian S. [Evaluation of a workshop on social determinants of health based on Kirkpatrrick Model (Persian)]. The Journal of Tolooebehdasht. 2019; 18(3):1-10. [DOI:10.18502/tbj.v18i3.1439]
7.Mygind L, Kjeldsted E, Hartmeyer R, Mygind E, Bølling M, Bentsen P. Mental, physical and social health benefits of immersive nature-experience for children and adolescents: A systematic review and quality assessment of the evidence. Health & Place. 2019; 58:102136. [DOI:10.1016/j.healthplace.2019.05.014] [PMID]
8.Lu J, Yu Z, Zhang X, Wu M, Lin S, Zhu Y, et al. Association between social health status and health-related quality of life among community-dwelling elderly in Zhejiang. Health and Quality of Life Outcomes. 2020; 18(1):110. [DOI:10.1186/s12955-020-01358-4] [PMID] [PMCID]
9.Kojour AS, Majd HA, Moghaddas M, Moslehi A, editors. Explanation of job involvement on the part of corporate identity and job security Sport and Youth offices of Mazandaran province. International Conference of Sports Science-AESA. 2018; 2(7):7. [Link]
10.Monfared M, Hashemzehi N, Shekarbeagi A. [Study of social well-being and related sociological factors among the citizens of Ilam province (Persian)]. Journal of Economic & Developmental Sociology. 2021; 10(1):53-77. [Link]
11.Zeynali S, Banifatemeh H. [Assessing the level of social health and related factors (Case study: 15 _ 65 years old women in Parsabad) (Persian)]. Journal of Socio - Cultural Changes. 2021; 18(1):74-94. [DOI:10.30495/JSCC.2021.685212]
12.Norouzzadeh A, Alimohammadzadeh K. [Relationship between social skills and social health; the aadjusting role of social support for employee’s and nurses of Guilan Health Network (Persian)]. Journal of Healthcare Management Research. 2021;12(2):31-43. [Link]
13.Sun J, Lyu X, Lyu S, Zhao R. The effect of social participation on income-related inequality in health outcome among Chinese older adults. International Health. 2021;13(1):80-8. [DOI:10.1093/inthealth/ihaa023] [PMID] [PMCID]
14.Duh-Leong C, Dreyer BP, Huang TT, Katzow M, Gross RS, Fierman AH, et al. Social capital as a positive social determinant of health: A narrative review. Academic Pediatrics. 2021; 21(4):594-9. [DOI:10.1016/j.acap.2020.09.013] [PMID]
15.Rodgers J, Valuev AV, Hswen Y, Subramanian SV. Social capital and physical health: An updated review of the literature for 2007-2018. Social Science & Medicine. 2019; 236:112360. [DOI:10.1016/j.socscimed.2019.112360] [PMID]
16.Keyes CLM. Social Well-Being. Social Psychology Quarterly. 1998; 6(2):121-40. [DOI:10.2307/2787065]
17.Cornwell EY, Waite LJ. Social disconnectedness, perceived isolation, and health among older adults. Journal of Health and Social Behavior. 2009; 50(1):31-48. [DOI:10.1177/002214650905000103] [PMID] [PMCID]
18.Saffarinia M. [Social factors of health psychology in Iran (Persian)]. Health Psychology. 2013; 3(11):102-19. [Link]
19.Babapour Kheiroddin J, Toosi F, Hekmati I. [Study of determinant factors role of students’ social well-being (Persian)]. Journal of Modern Psychological Researches. 2010; 4(16):1-19. [Link]
20.Mishra SB, Alok S. Handbook of research methodology. New Delhi: Educreation Publishing; 2022. [Link]
 
نوع مطالعه: پژوهشی | موضوع مقاله: مددکاری اجتماعی
دریافت: 1401/5/26 | پذیرش: 1401/11/3 | انتشار: 1402/4/10
* نشانی نویسنده مسئول: majedeh_gholipour@yahoo.com

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه آرشیو توانبخشی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Archives of Rehabilitation

Designed & Developed by : Yektaweb