Mendeley  

Zotero  

Mohseni Takalu M T, Hosseini S A, Khankeh H R, Pishyareh E, Bakhshi E. Development and Validation of an Educational Booklet to Improve Occupational Performance of the Primary Caregivers of Individuals With Multiple Sclerosis. jrehab 2020; 21 (3) :376-389
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2714-fa.html

هدف: مراقبت از یک فرد مبتلا به ام‌اس می‌تواند بر عملکرد آکیوپیشن مراقبان در حوزه‌های مختلف مثل شغل، استراحت و خواب و مشارکت‌های اجتماعی تأثیرگذار باشد. آموزش به مراقبان بخشی از فرایند توان‌بخشی را شامل می‌شود. مراقبان اصلی برای ایفای نقش مراقبتی خود نیاز به دانش و اطلاعات دارند. اگرچه آموزش‌های چهره به چهره مفیدند، اما دارای محدودیت‌هایی هستند. مثلاًً مراقب برای دریافت اطلاعات و مداخلات باید به یک مرکز خاص مراجعه کند که خیلی از اوقات این کار وقت‌گیر بوده و ممکن است آن‌ها را در انجام نقش‌های دیگر از جمله نقش شغلی دچار مشکل نماید. از آموزش‌های نوشتاری در حوزه سلامت، به عنوان مکمل یا تقویت‌کننده آموزش کلامی استفاده می‌شود تا اثرگذاری آن را به حداکثر برسانند. این آموزش‌ها در افزایش دانش، خودمدیریتی و تعهد به درمان نقش مهمی ایفا می‌کنند. زمانی که متخصصان سلامت و خدمات سلامت به راحتی در دسترس مراقبان نباشند، ابزارهای نوشتاری برای آموزش در حیطه سلامت می‌توانند تا حدی جواب‌گوی سؤالات و نیازهای آن‌ها باشند. این روش همچنین می‌تواند در کاهش هزینه‌های مربوط به خدمات‌رسانی سلامت برای مراقبان، کمک‌کننده باشد. بنابراین هدف از مطالعه حاضر، تهیه و رواسازی ظاهر و محتوای کتابچه آموزشی برای بهبود عملکرد آکیوپیشن مراقبان اصلی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) بود.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع روش‌شناسی بود که در آن کتابچه آموزشی در سه فاز طراحی و رواسازی شد: 1. استخراج محتوای کتابچه آموزشی از یک مطالعه بسترزاد مرتبط با مراقبان اصلی افراد مبتلا به ام‌اس و چالش‌هایی که در امر مراقبتی، با آن‌ها مواجهه بودند؛ تهیه پیش‌نویس اولیه کتابچه آموزشی، 2. بررسی روایی ظاهر و محتوای کتابچه توسط 22 متخصص سلامت در حوزه‌های مرتبط با بیماری ام‌اس و 3. بررسی روایی ظاهر و محتوای کتابچه توسط 22 مراقب اصلی افراد مبتلا به ام‌اس؛ تهیه نسخه نهایی و روایی‌شده کتابچه آموزشی. شاخص روایی محتوا در سطح آیتم مساوی یا بیشتر از 0/78 و شاخص روایی محتوا در سطح مقیاس مساوی یا بیشتر از 0/9، ملاک روایی کتابچه در فاز دوم و سوم در نظر گرفته شد. همچنین از آزمون دوجمله‌ای برای بررسی پایایی آماری شاخص روایی محتوای آیتم‌ها، با در نظر گرفتن سطح معنی‌داری 0/05 و نسبت توافق مورد انتظار (نسبت آزمون) 0/8 استفاده شد.
یافته‌ها: بعد از ارسال و تحویل پیش‌نویس پرینت‌شده نسخه اول کتابچه آموزشی به متخصصان و مراقبان مشارکت‌کننده به عنوان داور، حداقل مقدار I-CVI و مقدار S-CVI برای آیتم‌های مقیاس طراحی‌شده جهت بررسی روایی ظاهر و محتوای کتابچه، از نظر متخصصان مشارکت‌کننده به ترتیب برابر با 0/9 و 0/97 بود. همچنین حداقل نسبت توافق مشاهده‌شده آزمون دوجمله‌ای برای آیتم‌ها در این متخصصان برابر با 0/9 بود که این مقدار، بیشتر از نسبت توافق مورد انتظار (نسبت آزمون) (0/8) بود. مقادیر I-CVI، مقدار S-CVI و نسبت توافق مشاهده‌شده بین مراقبان مشارکت‌کننده نیز همگی برابر با یک بود. متخصصان و مراقبان مشارکت‌کننده، کتابچه آموزشی را مثبت ارزیابی کردند و نظرات تکمیلی آن‌ها در مورد ظاهر و محتوای کتابچه در نسخه نهایی لحاظ شد.
نتیجه‌گیری: کتابچه آموزشی ذکرشده دارای روایی ظاهر و محتوای قابل قبولی است و متخصصان توان‌بخشی می‌توانند از آن در فرایند مداخلات توان‌بخشی مراقبان اصلی افراد مبتلا به ام‌اس استفاده نمایند. توصیه می‌شود مطالعات دیگری برای بررسی اثربخشی این کتابچه آموزشی بر کیفیت زندگی مراقبان اصلی افراد مبتلا به ام‌اس، طراحی و اجرا شود.