هدف: این مطالعه با هدف بررسی مهارتهای ادراک بینایی در کودکان عادی ۷ تا ۱۳ ساله شهر تهران و تعیین تأثیر جنسیت، سن و موقعیتهای اجتماعی- تحصیلی مختلف بر آن انجام شد.

روش‌بررسی: در این مطالعه تحلیلی و مقطعی، از بین دانش‌آموزان ۷ تا ۱۳ ساله کلیه مدارس مناطق مختلف آموزش و پرورش شهر تهران، به روش خوشه‌ای پنج منطقه و چهل مدرسه ابتدایی و راهنمایی انتخاب و متناسب با جمعیت آنها، ۷۸۸ نفر به‌صورت تصادفی ساده انتخاب و در سه گروه سنی طبقه‌بندی شده و توسط آزمون مهارتهای ادراک بینایی– تجدید نظر شده (تی.وی.پی.اس-آر) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های حاصل با استفاده از آزمونهای کولموگروف- اسمیرنوف، بارتلت، آنالیز واریانس، آزمون تی مستقل، کروسکال والیس، یومن‌ویتنی و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: نمرات استاندارد در کلیه مهارتهای ادراک بینایی در حد متوسط بود. بین گروههای سنی، بجز در مورد حافظه بینایی و حافظه توالی بینایی، در بقیه مهارتها اختلافی معنادار وجود داشت (مقدار احتمال از 0/045 تا کمتر از 0/100). بین دانش‌آموزان مناطق مختلف آموزش و پرورش، در تمام مهارتها، اختلاف معنادار وجود داشت (P<0/001) . بین کودکان دختر و پسر در ثبات شکل بینایی(۰۰۹/۰=پی)، تشخیص شکل از زمینه (P<0/001) و بهره ادراک بینایی (P=0/011) اختلاف معنادار وجود داشت، درحالی‌که در سایر مهارتها، بین آنها تفاوت معنادار مشاهده نشد. همبستگی بین خرده‌آزمونها با کل آزمون (Rho>0/617)، از همبستگی بین خرده‌آزمونها با یکدیگر (Rho<0/508) کمتر بود.

نتیجه‌گیری: برخلاف انتظار، افزایش سن کودکان با ادراک بینایی ارتباط معنادار، ولی معکوس داشت. جنسیت و موقعیت اجتماعی - شهری منطقه آموزش و پرورش نیز در برخی از خرده‌آزمونهای مهارتهای ادراک بینایی موجب تفاوت معنادار بین کودکان عادی شد. ضمن این مطالعه، برای هریک از مهارتها نمره هنجار به‌دست آمد که می‌تواند به‌عنوان معیاری در مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد.