دوره 26، شماره 3 - ( پاییز- در حال انتشار 1404 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.SBU.RETECH.REC.1402.859
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khademi Kalantari S. The Impact of Architectural Modifications in Rehabilitation Environments on Sensory Integration in Children with ADHD. jrehab 2025; 26 (3)
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3639-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3639-fa.html
خادمی کلانتری ساسان. بررسی تأثیر اصلاح ویژگی‌های معماری محیط‌های توانبخشی در بهبود یکپارچگی حسی در کودکان مبتلا به ADHD. مجله توانبخشی. 1404; 26 (3)
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3639-fa.html
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. ، sasankhademi.c2w@gmail.com
چکیده: (428 مشاهده)
اهداف: اختلال بیش‌فعالی-کم‌توجهی (ADHD) یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی-رشدی در کودکان است که اغلب با اختلالات یکپارچگی حسی همراه است. علیرغم اهمیت فضای کاردرمانی در بهبود پردازش حسی، تأثیر ویژگی‌های معماری محیط‌های درمانی کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های معماری در مراکز کاردرمانی بر بهبود یکپارچگی حسی در کودکان مبتلا به ADHD انجام شد.
مواد و روش‌ها:مطالعه حاضر به صورت نیمه‌تجربی در دو فاز انجام شد. ابتدا دوازده مرکز کاردمانی در تهران (8 مرکز) و کرج (4 مرکز) بر اساس چک لیست محقق ساخته ارزیابی معماری محیطی ارزیابی شدند و به دو گروه "مطلوب" و "نامطلوب" تقسیم گردیدند. سپس عملکرد پردازش حسی 64 کودک مبتلا به ADHD در این مراکز(39 کودک در مراکز مطلوب و 25 کودک در مراکز نامطلوب) قبل و بعد از ۱۲ جلسه کاردرمانی برای این کودکان، با استفاده از پرسشنامه نسخه دوم پروفایل حسی دان ارزیابی و با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس، در فاز اول مطالعه ارزیابی و مقایسه شدند. در فاز دوم، تا حد امکان اصلاحاتی در 5 مرکز نامطلوب در خصوص وضعیت نورپردازی، کنترل صدا، رنگ و چیدمان فضا بر اساس یافته‌های فاز اول اجرا گردید و میزان بهبودی پردازش حسی کودکان تحت مطالعه در این مراکز پس از 12 جلسه کاردرمانی مجددا ارزیابی شد. تغییر نمره کلی پروفایل حسی در این فاز با میزان تغییر و بهبودی نمرات همان کودکان در همان مراکز در فاز اول مقایسه شد.
یافته ها: بهبودی معنی داری در همه 12 مرکز کاردرمانی (مطلوب و نامطلوب) در نمرات کل پروفایل حسی کودکان ADHD با شدت متوسط (با میانگین سنی 8.5، 20 دختر و 44 پسر ) مشاهده شد. در بررسی شاخص های پردازش حسی، در مراکز مطلوب تمام شاخص ها بهبودی معنی داری داشتند ولی در مراکز نامطلوب تنها در شاخص جستجوی حسی و اجتناب حسی تغییرات معنی دار بود. در مقایسه بین دو گروه مراکز، تفاوت‌های معناداری در نمرات کلی یکپارچگی حسی بین کودکانی که در مراکز مطلوب در مقابل مراکز نامطلوب تحت درمان قرار گرفتند، مشاهده شد (p < 0.01). انجام اصلاحات نسبی در مراکز نامطلوب، اگرچه منجر به بهبود در نمرات کلی پردازش حسی آنان شد، اما این تغییرات در مقایسه با تغییرات فاز اول در همان مراکز و نیز در مقایسه با مراکز مطلوب از نظر آماری معنادار نبودند (p=0.06).
نتیجه‌گیری: کیفیت معماری در محیط‌های توانبخشی به طور قابل توجهی بر نتایج یکپارچگی حسی در کودکان مبتلا به ADHD تأثیر گذار بود. این یافته‌ها بر ضرورت اصلاح و در نظر گرفتن عناصر معماری در طراحی فضاهای درمانی کودکان ADHD برای افزایش اثربخشی درمان تأکید می‌کند.
مواد و روش‌ها:مطالعه حاضر به صورت نیمه‌تجربی در دو فاز انجام شد. ابتدا دوازده مرکز کاردمانی در تهران (8 مرکز) و کرج (4 مرکز) بر اساس چک لیست محقق ساخته ارزیابی معماری محیطی ارزیابی شدند و به دو گروه "مطلوب" و "نامطلوب" تقسیم گردیدند. سپس عملکرد پردازش حسی 64 کودک مبتلا به ADHD در این مراکز(39 کودک در مراکز مطلوب و 25 کودک در مراکز نامطلوب) قبل و بعد از ۱۲ جلسه کاردرمانی برای این کودکان، با استفاده از پرسشنامه نسخه دوم پروفایل حسی دان ارزیابی و با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس، در فاز اول مطالعه ارزیابی و مقایسه شدند. در فاز دوم، تا حد امکان اصلاحاتی در 5 مرکز نامطلوب در خصوص وضعیت نورپردازی، کنترل صدا، رنگ و چیدمان فضا بر اساس یافته‌های فاز اول اجرا گردید و میزان بهبودی پردازش حسی کودکان تحت مطالعه در این مراکز پس از 12 جلسه کاردرمانی مجددا ارزیابی شد. تغییر نمره کلی پروفایل حسی در این فاز با میزان تغییر و بهبودی نمرات همان کودکان در همان مراکز در فاز اول مقایسه شد.
یافته ها: بهبودی معنی داری در همه 12 مرکز کاردرمانی (مطلوب و نامطلوب) در نمرات کل پروفایل حسی کودکان ADHD با شدت متوسط (با میانگین سنی 8.5، 20 دختر و 44 پسر ) مشاهده شد. در بررسی شاخص های پردازش حسی، در مراکز مطلوب تمام شاخص ها بهبودی معنی داری داشتند ولی در مراکز نامطلوب تنها در شاخص جستجوی حسی و اجتناب حسی تغییرات معنی دار بود. در مقایسه بین دو گروه مراکز، تفاوت‌های معناداری در نمرات کلی یکپارچگی حسی بین کودکانی که در مراکز مطلوب در مقابل مراکز نامطلوب تحت درمان قرار گرفتند، مشاهده شد (p < 0.01). انجام اصلاحات نسبی در مراکز نامطلوب، اگرچه منجر به بهبود در نمرات کلی پردازش حسی آنان شد، اما این تغییرات در مقایسه با تغییرات فاز اول در همان مراکز و نیز در مقایسه با مراکز مطلوب از نظر آماری معنادار نبودند (p=0.06).
نتیجه‌گیری: کیفیت معماری در محیط‌های توانبخشی به طور قابل توجهی بر نتایج یکپارچگی حسی در کودکان مبتلا به ADHD تأثیر گذار بود. این یافته‌ها بر ضرورت اصلاح و در نظر گرفتن عناصر معماری در طراحی فضاهای درمانی کودکان ADHD برای افزایش اثربخشی درمان تأکید می‌کند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله آرشیو توانبخشی تحت مجوز Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
