دوره 26، شماره 3 - ( پاییز- در حال انتشار 1404 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghovati F, Ashtari A, Soleimani F, Zarifian T, Vahedi M, Goshtai S M. An Investigation and Comparison of Early Communication Skills in Persian-Speaking Children with Autism Spectrum Disorder Using "Communication Skills Checklist (CSC). jrehab 2025; 26 (3)
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3632-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3632-fa.html
قوتی فاطمه، اشتری عطیه، سلیمانی فرین، ظریفیان طلیعه، واحدی محسن، گشتائی معصومه. بررسی و مقایسه ی مهارتهای ارتباطی اولیه در کودکان دارای اختلال طیف اتیسم فارسی زبان با استفاده از چک‌لیست مهارتهای ارتباطی (CSC). مجله توانبخشی. 1404; 26 (3)
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3632-fa.html
فاطمه قوتی1 
، عطیه اشتری*2 ، فرین سلیمانی3 ، طلیعه ظریفیان4 ، محسن واحدی5 ، معصومه گشتائی6
، عطیه اشتری*2 ، فرین سلیمانی3 ، طلیعه ظریفیان4 ، محسن واحدی5 ، معصومه گشتائی6
1- گفتاردرمانی، گروه گفتاردرمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
2- گفتاردرمانی، گروه گفتاردرمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ،atieh.ashtarislp@gmail.com
3- مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. و -
4- گروه گفتاردرمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
5- گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده سلامت اجتماعی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. و -
6- گروه آموزش و ارتقا سلامت معاونت بهداشت، گروه آموزش و ارتقای سلامت، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم زشکی ایران، تهران، ایران.
2- گفتاردرمانی، گروه گفتاردرمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ،
3- مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. و -
4- گروه گفتاردرمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی علوم اعصاب اطفال، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
5- گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده سلامت اجتماعی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. و -
6- گروه آموزش و ارتقا سلامت معاونت بهداشت، گروه آموزش و ارتقای سلامت، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم زشکی ایران، تهران، ایران.
چکیده: (18 مشاهده)
هدف: مهارتهای ارتباطی اولیه که در دوران پیش زبانی ظهور می‌یابند، پایه‌ای برای رشد بعدی زبان در کودکان دارای رشد طبیعی و همچنین کودکان دارای اختلالات ارتباطی می‌باشند. کودکان دارای اختلال طیف اتیسم (ASD) از جمله افرادی هستند که نقایصی زیادی را در رشد این مهارت‌ها نشان‌می‌دهند. هدف از این مطالعه بررسی مهارتهای ارتباطی کودکان ASD 3 تا 5 ساله‌ی دارای حداقل و یا بدون کلام بر اساس چک‌لیست مهارتهای ارتباطی(communication skills checklist, CSC) بود.
روش بررسی: در این مطالعه‌ی مقطعی دو گروه شرکت‌کننده شامل 70 کودک فارسی زبان با تشخیصASD در سه گروه سنی 3، 4 و 5 ساله با قرارگرفتن حداقل 23 نفر در هرگروه سنی (49 پسر و 21 دختر) و 132 کودک 9 الی 12 ماهه‌ی فارسی زبان دارای رشد طبیعی در 4 گروه سنی (حداقل 25 نفر در هر گروه، 69پسر و 63 دختر) که از نظر رشد ارتباطی با گروه کودکان ASD همتاسازی شده بودند، شرکت کردند. در گروه کودکان ASD، تشخیص اختلال بر اساس نظر روانپزشک اطفال و مطابق با معیارهای DSM-V بود، این کودکان از نظر ارتباطی دارای سطح ارتباطی هدفمندی اولیه بودند و براساس نتایج فهرست تکامل برقراری ارتباط مک-آرتور بیتز 1، حداکثر 3 تا 5 کلمه‌ی خودانگیختهی بیانی داشتند. این شرکت‌کننده‌ها از مراکز توانبخشی شهر تهران انتخاب شدند. همچنین در گروه کودکان دارای رشد طبیعی (TD)، کودکان 9 تا 12 ماههِی فارسی زبانی که والدین آنها از وضعیت رشدی کودکشان نگرانی نداشتند و با بررسی پرونده‌ی بهداشتی آنها و فرم بررسی معیار ورود تدوین شده توسط محققین، به دو روش حضوری از مراکز بهداشت و واکسیناسیون شهر تهران، و روش آنلاین از بستر فضای مجازی وارد مطالعه شدند. مهارتهای ارتباطی که شامل ارتباط، بیان، درک، بازی و تقلید بودند با استفاده از چک‌لیست مهارتهای ارتباطی بهصورت درون گروهی میان گروههای سنی و همچنین به صورت بین گروهی، میان دو گروه شرکت‌کننده مورد مقایسهقرارگرفت.
یافته‌ها: میان نمرات کودکان ASD 3 تا 5 ساله با برخی از نمرات کودکان 9 الی 11 ماهه‌ی TD تفاوت معنی داری مشاهده نشد و عملکرد ارتباطی آنان مشابه یکدیگر بود (0/05<p). اما میان نمرات بخش ارتباط که مهارت‌هایی نظیر حرکات بیانگر، تماس چشمی و کارکردهای ارتباطی را می‌سنجد، در کودکان 9 تا 11ماهه TD و همچنین نمرات تمامی مهارتهای ارتباطی کودکان 12 ماهه با گروه شرکت‌کنندههای ASD تفاوت معنیدار آماری وجود داشت؛ بهطوریکه کودکان ASD نمرات کمتری را کسب نموده بودند (0/001>p). از سوی دیگر، نتایج آزمون آنالیز واریانس یک طرفه برای مقایسهی درون گروهی نمرات کودکان ASD ، تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمرات گروههای سنی با یکدیگر نشان نداد (0/05<p)، اما در TDتفاوت معنی‌داری میان میانگین نمرات گروههای سنی مختلف وجود داشت و با افزایش سن، نمرات افزایش معنی‌داری یافته بود (0/001>p).
نتیجه گیری: با وجود آنکه کودکانASD از لحاظ سن تقویمی بسیار بزرگتر از TDبودند، اما تمامی مهارتهای ارتباطی اولیه آنها نسبت به کودکان 12 ماههTD، دارای تاخیر رشدی قابل توجهی بود. بنابراین غربالگری و مداخله‌ی زودهنگام مهارتهای ارتباطی اولیه کودکان ASD جهت کمک به رشد زبانی و ارتباطی آنان اهمیت فراوانی دارد.
روش بررسی: در این مطالعه‌ی مقطعی دو گروه شرکت‌کننده شامل 70 کودک فارسی زبان با تشخیصASD در سه گروه سنی 3، 4 و 5 ساله با قرارگرفتن حداقل 23 نفر در هرگروه سنی (49 پسر و 21 دختر) و 132 کودک 9 الی 12 ماهه‌ی فارسی زبان دارای رشد طبیعی در 4 گروه سنی (حداقل 25 نفر در هر گروه، 69پسر و 63 دختر) که از نظر رشد ارتباطی با گروه کودکان ASD همتاسازی شده بودند، شرکت کردند. در گروه کودکان ASD، تشخیص اختلال بر اساس نظر روانپزشک اطفال و مطابق با معیارهای DSM-V بود، این کودکان از نظر ارتباطی دارای سطح ارتباطی هدفمندی اولیه بودند و براساس نتایج فهرست تکامل برقراری ارتباط مک-آرتور بیتز 1، حداکثر 3 تا 5 کلمه‌ی خودانگیختهی بیانی داشتند. این شرکت‌کننده‌ها از مراکز توانبخشی شهر تهران انتخاب شدند. همچنین در گروه کودکان دارای رشد طبیعی (TD)، کودکان 9 تا 12 ماههِی فارسی زبانی که والدین آنها از وضعیت رشدی کودکشان نگرانی نداشتند و با بررسی پرونده‌ی بهداشتی آنها و فرم بررسی معیار ورود تدوین شده توسط محققین، به دو روش حضوری از مراکز بهداشت و واکسیناسیون شهر تهران، و روش آنلاین از بستر فضای مجازی وارد مطالعه شدند. مهارتهای ارتباطی که شامل ارتباط، بیان، درک، بازی و تقلید بودند با استفاده از چک‌لیست مهارتهای ارتباطی بهصورت درون گروهی میان گروههای سنی و همچنین به صورت بین گروهی، میان دو گروه شرکت‌کننده مورد مقایسهقرارگرفت.
یافته‌ها: میان نمرات کودکان ASD 3 تا 5 ساله با برخی از نمرات کودکان 9 الی 11 ماهه‌ی TD تفاوت معنی داری مشاهده نشد و عملکرد ارتباطی آنان مشابه یکدیگر بود (0/05<p). اما میان نمرات بخش ارتباط که مهارت‌هایی نظیر حرکات بیانگر، تماس چشمی و کارکردهای ارتباطی را می‌سنجد، در کودکان 9 تا 11ماهه TD و همچنین نمرات تمامی مهارتهای ارتباطی کودکان 12 ماهه با گروه شرکت‌کنندههای ASD تفاوت معنیدار آماری وجود داشت؛ بهطوریکه کودکان ASD نمرات کمتری را کسب نموده بودند (0/001>p). از سوی دیگر، نتایج آزمون آنالیز واریانس یک طرفه برای مقایسهی درون گروهی نمرات کودکان ASD ، تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمرات گروههای سنی با یکدیگر نشان نداد (0/05<p)، اما در TDتفاوت معنی‌داری میان میانگین نمرات گروههای سنی مختلف وجود داشت و با افزایش سن، نمرات افزایش معنی‌داری یافته بود (0/001>p).
نتیجه گیری: با وجود آنکه کودکانASD از لحاظ سن تقویمی بسیار بزرگتر از TDبودند، اما تمامی مهارتهای ارتباطی اولیه آنها نسبت به کودکان 12 ماههTD، دارای تاخیر رشدی قابل توجهی بود. بنابراین غربالگری و مداخله‌ی زودهنگام مهارتهای ارتباطی اولیه کودکان ASD جهت کمک به رشد زبانی و ارتباطی آنان اهمیت فراوانی دارد.
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
گفتاردرمانی
دریافت: 1404/2/15 | پذیرش: 1404/7/1 | انتشار: 1404/7/1
دریافت: 1404/2/15 | پذیرش: 1404/7/1 | انتشار: 1404/7/1
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله آرشیو توانبخشی تحت مجوز Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
