Ethics code: IR.USWR.REC.1402.082
1- گروه مدیریت توانبخشی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
2- گروه مدیریت توانبخشی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. ، k55abdi@yahoo.com
3- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت اجتماعی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
4- گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
چکیده: (87 مشاهده)
هدف: تکنولوژی کمکی ابزاری مؤثر برای افزایش مشارکت و فعالیت افراد دارای ناتوانی است. یکی از عوامل کلیدی در موفقیت تجویز و استفاده از این تکنولوژی، تطابق بین نیازها و ترجیحات کاربران با ویژگیهای تکنولوژی کمکی است. ابزار «ارزیابی قابلیت وسایل تکنولوژی کمکی» (ATD PA)، با بهرهگیری از طبقهبندی بینالمللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (ICF)، به ارزیابی همزمان فرد، محیط و تکنولوژی کمکی میپردازد. هدف این مطالعه، تعیین ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی این ابزار در مراجعهکنندگان فارسیزبان مراکز بهزیستی استان اردبیل بود.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه روششناختی است که در دو مرحله انجام شد. 1)ترجمه و انطباق ابزار به زبان فارسی، ابتدا نسخه انگلیسی ابزار، با اجازه از طراح، توسط متخصصان زبان انگلیسی و توانبخشی ترجمه و سپس توسط دو متخصص دیگر به انگلیسی بازگردانده شد. 2)روانسنجی ابزار، ابزار شامل 66 گویه در چهار بخش (عملکرد، فعالیت و مشارکت، خصوصیات روانی-اجتماعی و فرم دستگاه) بود. برای تعیین روایی محتوایی و صوری، از نظرات متخصصان توانبخشی و سلامت، همچنین افراد دارای معلولیت استفاده شد و شاخصهای CVI و CVR محاسبه گردید. ابزار توسط 330 فرد بزرگسال دارای معلولیت و بهرهمند از تکنولوژی کمکی که به روش سهمیهای انتخاب شده بودند تکمیل شد. روایی سازه از طریق تحلیل عاملی، همسانی درونی با ضریب آلفای کرونباخ و تکرار پذیری از طریق ضریب همبستگی درون رده ای محاسبه گردید.
یافتهها: ابزار پس از فرآیند ترجمه فارسی به انگلیسی و بررسی تطابق فرهنگی، بدون نیاز به تغییرات اساسی توسط مترجمان نهایی شد. روایی محتوایی ابزار با CVI=0.95 و CVR=0.94 تأیید شد. همسانی درونی سوالات در بخشهای فعالیت و مشارکت و فرم دستگاه، با آلفای کرونباخ بین 0/807 تا 0/822، مطلوب ارزیابی گردید. پایایی آزمون-بازآزمون در تمامی آیتمها بالای 0/9 گزارش شد. این مطالعه با مشارکت 330 شرکتکننده (57/8٪ مرد) انجام شد.
نتیجهگیری: یافتهها نشان دادند که نسخه فارسی ابزار «ارزیابی قابلیت وسایل تکنولوژی کمکی»، ابزاری روا و پایا است و میتواند برای ارزیابی تطابق نیازهای فرد با تکنولوژی کمکی و بررسی پیامدهای خدمات توانبخشی در بزرگسالان دارای معلولیت فارسیزبان استفاده شود.
نوع مطالعه:
كاربردی |
موضوع مقاله:
مدیریت توانبخشی دریافت: 1403/9/10 | پذیرش: 1403/12/5 | انتشار: 1404/7/21