1- مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی، پژوهشکده سلامت اجتماعی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
2- گروه گفتاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
3- مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
4- مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. ، fatemehhasanati64@gmail.com
چکیده: (2850 مشاهده)
هدف با شروع همهگیری کووید-19 در سراسر جهان ازجمله ایران، مداخلات و پروتکلهای مرتبط با پیشگیری و کنترل آن به محدودیتهایی در دسترسی به خدمات توانبخشی ازجمله گفتاردرمانی منجر شد. کودکان یکی از مهمترین گروههای آسیبپذیر نسبت به پیامدهای همهگیری بودند که هرگونه اختلال در دریافت بهموقع خدمات گفتاردرمانی برای کودکان نیازمند به این خدمات، به چالشهای جدی در ابعاد مختلف سلامت آنان منجر شد. بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت دسترسی کودکان شهر تهران به خدمات گفتاردرمانی در دوران همهگیری با رویکرد کیفی باتوجهبه دیدگاه و تجربه گفتاردرمانگران و مراقبان کودکان بود.
روش بررسی این مطالعه با روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی، طی مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته با گفتاردرمانگران و مراقبان اصلی کودکان، تجربه آنان از دسترسی به خدمات از زمان وقوع همهگیری و عوامل مرتبط با آن در شهر تهران را بررسی کرده است. درنهایت تا زمان اشباع دادهها، در شهر تهران با 9 گفتاردرمانگر و 10 مادر بهعنوان مراقب اصلی کودک مصاحبه شد و دادهها با کمک نرمافزار Maxqda نسخه 2020 تحلیل شدند.
یافتهها یافتههای این مطالعه وضعیت دسترسی کودکان به خدمات گفتاردرمانی را در چهار طبقه اصلی: 1. کاهش دسترسی (تأخیر در تشخیص تخصصی اولیه، تغییر در زمانبندی برنامه درمانی، تغییر در نوع برنامه درمانی)، 2. عوامل تشدیدکننده (عوامل اساسی مرتبط با خدمات حضوری و مرتبط با خدمات ازراهدور) ، 3. عوامل تعدیلکننده (مرتبط با نظام کلان سلامت، مرتبط با مراکز ارائه خدمات، مرتبط با خدمات ازراهدور، مرتبط با خانواده، مرتبط با کودک) و 4. پیامدها (برای کودک و برای خانواده) طبقهبندی کرده است.
نتیجهگیری یافتههای این مطالعه نشاندهنده تجربه غالب کاهش دسترسی کودکان به خدمات گفتاردرمانی در شهر تهران بهویژه در سال اول بود. البته تجربه محدود شدن دسترسی، بهصورت پویایی تحت تأثیر عوامل مختلف تشدیدکننده و تعدیلکننده قرار داشت. درواقع با گذشت زمان، عوامل تعدیلکننده تأثیر بیشتری گذاشته و از قدرت عوامل تشدیدکننده کاسته شده است. درنتیجه، تقویت عوامل تعدیلکننده دسترسی و رسیدگی به عوامل تشدیدکننده کاهش آن باید موردتوجه درمانگران و سیاستگذاران حوزه سلامت، هم در شرایط عادی و هم جهت آمادگی برای وقایع مشابه همهگیری کووید-19 قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
گفتاردرمانی دریافت: 1402/10/5 | پذیرش: 1403/5/1 | انتشار: 1403/8/11