1- مرکز تحقیقات مدیریت بهزیستی، پژوهشکده سلامت اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب کودکان، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
3- مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
4- گروه گفتار درمانی، مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. ، Fatemeh_hasanati@yahoo.com
چکیده: (1339 مشاهده)
هدف: با شروع همهگیری کووید-19 در سراسر جهان از جمله ایران، مداخلات و پروتکلهای مرتبط با پیشگیری و کنترل آن منجر به محدودیتهایی در دسترسی به خدمات توانبخشی از جمله گفتاردرمانی شد. کودکان یکی از مهمترین گروههای آسیبپذیر نسبت به پیامدهای همهگیری بودند که هرگونه اختلال در دریافت بهموقع خدمات گفتاردرمانی برای کودکان نیازمند به این خدمات منجر به چالشهای جدی در ابعاد مختلف سلامت آنان شد. لذا هدف از این مطالعه بررسی وضعیت دسترسی کودکان شهر تهران به خدمات گفتاردرمانی در دوران همهگیری با رویکرد کیفی با توجه به دیدگاه و تجربه گفتاردرمانگران و مراقبان کودکان بود.
روش بررسی: این مطالعه با روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی، طی مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته با گفتاردرمانگران و مراقبان اصلی کودکان، تجربهی آنان را از دسترسی به خدمات از زمان وقوع همهگیری و عوامل مرتبط با آن در شهر تهران بررسی کرده است. در نهایت تا زمان اشباع دادهها، در شهر تهران با 9 گفتاردرمانگر و 10 مادر بهعنوان مراقب اصلی کودک مصاحبه شد و با کمک نرم افزار Maxqda 2020 تحلیل شدند.
یافته ها: یافتههای این مطالعه وضعیت دسترسی کودکان به خدمات گفتاردرمانی را در چهار طبقه اصلی: 1- کاهش دسترسی (تاخیر در تشخیص تخصصی اولیه، تغییر در زمانبندی برنامه درمانی، تغییر در نوع برنامه درمانی)، 2- عوامل تشدیدکننده (عوامل اساسی مرتبط با خدمات حضوری و مرتبط با خدمات از راه دور) ، 3- عوامل تعدیلکننده (مرتبط با نظام کلان سلامت، مرتبط با مراکز ارائه خدمات، مرتبط با خدمات از راهدور، مرتبط با خانواده، مرتبط با کودک) و 4- پیامدها (برای کودک و برای خانواده) طبقهبندی کرده است.
نتیجه گیری: یافتههای این مطالعه نشاندهندهی تجربهی غالب کاهش دسترسی کودکان به خدمات گفتاردرمانی در شهر تهران بهویژه در سال اول بود. البته تجربهی محدود شدن دسترسی، بهصورت پویایی تحت تاثیر عوامل مختلف تشدیدکننده و تعدیلکننده قرار داشت. درواقع با گذشت زمان، عوامل تعدیلکننده تاثیر بیشتری گذاشته و از قدرت عوامل تشدیدکننده کاسته شده است. در نتیجه، تقویت عوامل تعدیل کننده ی دسترسی و رسیدگی به عوامل تشدیدکنندهی کاهش آن باید مورد توجه درمانگران و سیاستگذاران حوزهی سلامت هم در شرایط عادی و هم جهت آمادگی برای وقایع مشابه همهگیری کووید-19 قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
گفتاردرمانی دریافت: 1402/10/5 | پذیرش: 1403/5/1 | انتشار: 1404/1/10