دوره 24، شماره 4 - ( زمستان 1402 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Irani N, Bavar C, Mirzakhani N, Daryabor A, Pashmdarfard M, Khademi Kalantari S. Effect of Interior Architecture of Rehabilitation Centers on the Outcome of Occupational Therapy for Children With Autism Spectrum Disorders. jrehab 2024; 24 (4) :602-615
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3290-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3290-fa.html
ایرانی نگین، باور سیروس، میرزاخانی نوید، دریابر عالیه، پشمدارفرد مرضیه، خادمی کلانتری ساسان. تأثیر معماری داخلی مراکز توانبخشی بر نتایج بالینی حاصل از کاردرمانی کودکان با اختلالات طیف اوتیسم. مجله توانبخشی. 1402; 24 (4) :602-615
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3290-fa.html
نگین ایرانی1 
، سیروس باور2 ، نوید میرزاخانی3 ، عالیه دریابر4 ، مرضیه پشمدارفرد3 ، ساسان خادمی کلانتری* 5
، سیروس باور2 ، نوید میرزاخانی3 ، عالیه دریابر4 ، مرضیه پشمدارفرد3 ، ساسان خادمی کلانتری* 5
1- گروه معماری، دانشکده فنی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
2- گروه معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3- گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران.
4- مرکز تحقیقات فیزیوتراپی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران.
5- گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. ،khademi1374@gmail.com
2- گروه معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3- گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران.
4- مرکز تحقیقات فیزیوتراپی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران.
5- گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. ،
چکیده: (5485 مشاهده)
هدف اختلال اوتیسم یک اختلال شایع در میان کودکان است که عوامل فیزیکی و معماری محیط‌های درمانی می‌تواند در کیفیت توانبخشی این کودکان مؤثر باشد. از طرف دیگر، قسمت مهمی از درمان کودکان با اختلال اوتیسم، رفع نیازهای حسی آن‌هاست که از طریق مداخله و تطبیق محیط (رژیم حسی) امکان‌پذیر است. بنابراین هدف این تحقیق، بررسی تأثیر عوامل فیزیکی و طراحی فضاهای محیط‌های توانبخشی بر نتایج حاصل از کاردرمانی کودکان با اختلال اوتیسم بود.
روش بررسی در این مطالعه مشاهده‌ای مقطعی، 50 کودک مبتلا به اوتیسم بین سن 3 تا 14 سال در دو محیط متفاوت استاندارد و غیراستاندارد از نظر متغیر‌های معماری فضای داخلی، قبل و پس از یک دوره کاردرمانی ارزیابی و مقایسه شدند. برای رتبه‌بندی فضای فیزیکی مراکز توانبخشی مرتبط با کودکان اوتیسم از پرسش‌نامه طراحی‌شده با 30 فاکتور استفاده شد که شامل مواردی چون شدت نور طبیعی، کیفیت نور (طبیعی یا مصنوعی)، دید و منظر داخل ساختمان به بیرون، آلودگی صوتی و بصری و رنگ دیوار‌ها بود. این پرسش‌نامه شامل معیار‌های اصلی مؤثر بر نتایج توانبخشی براساس نظر 32 کاردرمانگر و والدین 50 کودک بود. از فرم کوتاه پرسش‌نامه نیم‌رخ حسی 2 برای سنجش توانایی‌های پردازش حسی (شامل آیتم‌های جست‌وجوی حسی، اجتناب حسی، حساسیت حسی و ثبت حسی) کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم استفاده شد. برای بررسی تأثیر مداخلات درمانی در هر گروه از آزمون تی زوجی و برای مقایسه تغییرات حاصله بین دو گروه از آزمون تی مستقل استفاده شد.
یافته‌ها هر دو محیط درمانی استاندارد و غیراستاندارد در بهبود تمام الگوهای چهارعاملی پردازش حسی تأثیرگذار بودند (0/04=P). مقایسه بین دو محیط نشان داد طراحی فضای مناسب توانبخشی تأثیر مثبت و معنی‌داری بر هر چهار الگوی پردازش حسی شامل جست‌وجوی حسی (0/001=P)، اجتناب حسی (0/001=P)، حساسیت حسی (0/01=P) و ثبت حسی (0/001=P) در مقایسه با محیط غیراستاندارد در کودکان با اختلال طیف اوتیسم داشتند.
نتیجه‌گیری نتایج این تحقیق نشان داد کیفیت طراحی معماری محیط‌های درمانی تأثیر معنی‌داری بر الگوهای پردازش حسی کودکان و روند درمانی کودکان با اختلال اوتیسم دارد. بر مبنای نتایج، می‌توان گفت نقش معماری محیط توانبخشی کودکان با اختلال طیف اوتیسم تأثیر مثبت و معنی‌داری در کیفیت ارائه خدمات توانبخشی دارد. ازاین‌رو، از یافته‌های مطالعه حاضر می‌توان جهت استانداردسازی فضاهای توانبخشی استفاده کرد.
روش بررسی در این مطالعه مشاهده‌ای مقطعی، 50 کودک مبتلا به اوتیسم بین سن 3 تا 14 سال در دو محیط متفاوت استاندارد و غیراستاندارد از نظر متغیر‌های معماری فضای داخلی، قبل و پس از یک دوره کاردرمانی ارزیابی و مقایسه شدند. برای رتبه‌بندی فضای فیزیکی مراکز توانبخشی مرتبط با کودکان اوتیسم از پرسش‌نامه طراحی‌شده با 30 فاکتور استفاده شد که شامل مواردی چون شدت نور طبیعی، کیفیت نور (طبیعی یا مصنوعی)، دید و منظر داخل ساختمان به بیرون، آلودگی صوتی و بصری و رنگ دیوار‌ها بود. این پرسش‌نامه شامل معیار‌های اصلی مؤثر بر نتایج توانبخشی براساس نظر 32 کاردرمانگر و والدین 50 کودک بود. از فرم کوتاه پرسش‌نامه نیم‌رخ حسی 2 برای سنجش توانایی‌های پردازش حسی (شامل آیتم‌های جست‌وجوی حسی، اجتناب حسی، حساسیت حسی و ثبت حسی) کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم استفاده شد. برای بررسی تأثیر مداخلات درمانی در هر گروه از آزمون تی زوجی و برای مقایسه تغییرات حاصله بین دو گروه از آزمون تی مستقل استفاده شد.
یافته‌ها هر دو محیط درمانی استاندارد و غیراستاندارد در بهبود تمام الگوهای چهارعاملی پردازش حسی تأثیرگذار بودند (0/04=P). مقایسه بین دو محیط نشان داد طراحی فضای مناسب توانبخشی تأثیر مثبت و معنی‌داری بر هر چهار الگوی پردازش حسی شامل جست‌وجوی حسی (0/001=P)، اجتناب حسی (0/001=P)، حساسیت حسی (0/01=P) و ثبت حسی (0/001=P) در مقایسه با محیط غیراستاندارد در کودکان با اختلال طیف اوتیسم داشتند.
نتیجه‌گیری نتایج این تحقیق نشان داد کیفیت طراحی معماری محیط‌های درمانی تأثیر معنی‌داری بر الگوهای پردازش حسی کودکان و روند درمانی کودکان با اختلال اوتیسم دارد. بر مبنای نتایج، می‌توان گفت نقش معماری محیط توانبخشی کودکان با اختلال طیف اوتیسم تأثیر مثبت و معنی‌داری در کیفیت ارائه خدمات توانبخشی دارد. ازاین‌رو، از یافته‌های مطالعه حاضر می‌توان جهت استانداردسازی فضاهای توانبخشی استفاده کرد.
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
کاردرمانی
دریافت: 1402/2/5 | پذیرش: 1402/4/22 | انتشار: 1402/10/11
دریافت: 1402/2/5 | پذیرش: 1402/4/22 | انتشار: 1402/10/11
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله آرشیو توانبخشی تحت مجوز Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812، 09941095452 (زمان تماس شنبه تا چهار شنبه ۸ صبح تا ۱۴ بعد از ظهر)
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
