1- گروه پرستاری سلامت بزرگسالان، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران.
2- گروه داخلی، دانشکده پزشکی، بیمارستان خورشید، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- گروه پرستاری سلامت بزرگسالان، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
4- مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران. ، vajiheatashi@gmail.com
چکیده: (3109 مشاهده)
هدف بیماری مزمن انسدادی ریوی یکی از شایعترین علل مرگومیر در جهان است که بهعلت ماهیت پیشرونده خود منجر به تأثیر بر سطح عملکردی بیماران میشود. مشکلات و ناتوانیهای متعدد ناشی از بیماری منجر به وابستگی این بیماران به مراقبین خانوادگی میشود. به دنبال تغییرات ایجادشده در زندگی مراقبین، اغلب مراقبین خانوادگی در معرض پریشانی روانشناختی قرار میگیرند که منجر به کاهش کیفیت مراقبت ارائهشده به بیماران میشود. مشارکت دادن مراقبین در آموزش بازتوانی ریوی بیماران، یکی از روشهای کاهش پریشانی روانشناختی است. باتوجهبه ظهور عصر دیجیتال و محدودیتهای آموزش حضوری مانند اتلاف زمان و هزینه، برنامه بازتوانی ریوی مبتنی بر تلفن همراه بهعنوان یکی از روشهای نوین برای پشتیبانی آموزشی از مراقبین دردسترس است. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه بازتوانی ریوی مبتنی بر تلفن همراه، بازتوانی ریوی بر دیسترس روانشناختی مراقبین افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریوی انجام شده است.
روش بررسی این مطالعه یک کارآزمایی در عرصه است که بر روی 70 مراقب خانوادگی افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریوی انجام شد. نمونهها بهصورت دردسترس از کلینیک جامع تنفس خورشید انتخاب و پس از بررسی معیارهای ورود، توسط نرمافزار مینی مایزیشن بهصورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش از برنامه بازتوانی ریوی مبتنی بر تلفن همراه بهمدت 6 هفته استفاده کردند. برای گروه کنترل نیز آموزش بازتوانی ریوی حضوری (روتین) بهصورت 12 جلسه در طی 6 هفته ارائه شد. مراقبین هر 2 گروه بهمدت 2 بار در هفته از طریق تماس تلفنی پیگیری میشدند. ابزار جمعآوری اطلاعات شامل پرسشنامههای اطلاعات جمعیتشناختی و پریشانی روانشناختی کسلر بود که قبل و بعد از مداخله توسط مراقبین تکمیل شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 24 و آزمونهای من ویتنی، کای اسکوئر و تیمستقل و زوجی انجام شد.
یافتهها براساس تحلیل نتایج، دو گروه ازنظر مشخصات جمعیتشناختی همگن بودند و اختلاف معناداری بین مشخصات فردی دو گروه وجود نداشت. میانگین سنی مراقبین گروه آزمایش و کنترل بهترتیب 14/8±44/1، 13/8±47/7 سال بود. در گروه آزمایش 4/71 درصد مراقبین زن و در گروه کنترل 9/82 درصد مراقبین زن بودند (P>0/05). قبل از مداخله تفاوت معناداری ازنظر متغیر پریشانی روانشناختی بین دو گروه آزمون و کنترل نبود (P=0/684)، اما بعد از مداخله بین دو گروه از نظر پریشانی روانشناختی تفاوت معنادار بود (0/001= P). میانگین نمره پریشانی روانشناختی قبل و بعد از مداخله در گروه مداخله بهترتیب 14/97±65/6، 4/5±10/25 بود و کاهش معناداری داشته (P<0/000) و پریشانی روانشناختی در گروه کنترل 7/91±15/68، 5/42±14/6 تغییرمعنادار نداشته است (P=0/101).
نتیجهگیری نتایج این مطالعه بیانگر آن است که آموزش از طریق برنامه بازتوانی ریوی مبتنی بر تلفن همراه در جهت کاهش پریشانی روانشناختی مراقبین خانوادگی بیماران مزمن انسدادی ریوی کاربردی میباشد. وضعیت روانی مطلوب مراقبین در کیفیت مراقبت ارائهشده به بیماران تأثیر دارد، بنابراین استفاده از این روش در آموزش مراقبین بیماران مزمن انسدادی ریوی توصیه میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
پرستاری دریافت: 1401/7/11 | پذیرش: 1401/10/27 | انتشار: 1402/4/10
* نشانی نویسنده مسئول: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان |