1- گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. ، elhamshakiba.8374@gmail.com
2- گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
3- گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران.
4- گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران.
چکیده: (3372 مشاهده)
هدف: فلج مغزی نوع آتاکسیک 5 تا 10 درصد از جمعیت افراد با فلج مغزی را تشکیل میدهد و با نواقص تعادلی و هماهنگی مشخص میشود. ترمور غیرارادی، دست و پا چلفتی به نظر رسیدن و نواقص موجود در واکنشهای تعادلی از دیگر ویژگیهای این کودکان است. بنابراین آموزش مهارتهای تعادلی از بخشهای مهم برنامه توانبخشی این افراد محسوب میشود. صفحه تعادلی وی (WBB) یکی از ابزاری است که در جهت آموزش تعادل در کودکان با مشکلات فیزیکی متفاوت از جمله فلج مغزی مورد استفاده قرار گرفته است و کارآمدی آن در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است. هدف از مطالعه مقدماتی حاضر، بررسی تأثیر استفاده از WBB بر تعادل عملکردی کودکان با فلج مغزی نوع آتاکسیک و همچنین بررسی میزان ثبات نتایج طی دو ماه پس از اتمام مداخلات آموزش تعادل بود.
روش بررسی: مطالعه مقدماتی حاضر از نوع پژوهش موردی بوده و در سه فاز پایه، مداخله و پیگیری اجرا شده است. 3 کودک (2 دختر و 1 پسر) با فلج مغزی نوع آتاکسیک، سطح یک یا دو سیستم طبقهبندی عملکرد حرکتی درشت (GMFCS) و میانگین سنی 09/1±56/10 سال در این مطالعه شرکت کردند. کاردرمانی رایج در تمامی فازهای مطالعه، سه مرتبه در هفته اجرا شد. مدتزمان جلسات کاردرمانی رایج در فاز پایه و پیگیری 45 دقیقه بود، در صورتی که طی فاز مداخله، 25 دقیقه از جلسه درمانی به کاردرمانی رایج و 20 دقیقه از آن به آموزش تعادل به وسیله WBB اختصاص مییافت (12 ساعت). نتایج حاصل به وسیله مقیاس تعادلی کودکان (PBS) و آزمون برخاستن و رفتن زماندار (TUG)، سه مرتبه در فاز پایه (قبل از شروع مداخله)، سه مرتبه در فاز مداخله (انتهای جلسه 12، انتهای جلسه 24 و انتهای جلسه 36) و دو مرتبه در فاز پیگیری (یک ماه پس از اتمام مداخله و دو ماه پس از اتمام مداخله) توسط یک کارشناس کاردرمانی ناآگاه از روند مطالعه مورد سنجش قرار گرفت و به کمک تحلیل دیداری و شاخصهای آماری PND ،Hedeges’g و 2SD مورد تحلیل آماری قرار گرفت.
یافتهها: مقایسه یافتههای حاصل از مقیاس PBS و آزمون TUG در سه فاز مطالعه حاضر نشان داد تعادل عملکردی هر سه شرکتکننده طی روند مداخله بهبود یافته و نتایج نیز در دوره پیگیری پایدار مانده است. PND در هر دو تست برای هر سه شرکتکننده 100 درصد به دست آمد که نشان میدهد آموزش تعادل به وسیله WBB سبب بهبود تعادل عملکردی در موقعیت مداخله و پیگیری نسبت به خط پایه شده است. مقدار Hedeges’g برای هر سه شرکتکننده بیشتر از 0/8 به دست آمد که نشانگر تفاوت قابل ملاحظهای بین فاز پایه و پیگیری است. همچنین 2SD نشاندهنده بهبود قابل توجه نمره PBS و کاهش قابل توجه مدتزمان انجام آزمون TUG در هر سه شرکتکننده بود. تحلیل دیداری یافتهها نیز نشان داد نهتنها تعادل عملکردی هر سه شرکتکننده طی فاز مداخله بهبود یافته است، بلکه نتایج حاصل از مداخلات پس از دو ماه از اتمام مداخلات نیز پایدار مانده است.
نتیجهگیری: نتایج مطالعه مقدماتی حاضر نشان میدهد آموزش تعادل به وسیله WBB، میتواند روشی مؤثر و ماندگار در بهبود تعادل عملکردی کودکان با فلج مغزی نوع آتاکسیک باشد. هرچند برای بیان نتایج قطعی، انجام مطالعات بیشتر با حجم نمونه مناسب در زمینه بررسی تأثیرات آموزش تعادل به وسیله WBB بر کودکان با فلج مغزی نوع آتاکسیک نیاز است.
نوع مطالعه:
مروری |
موضوع مقاله:
کاردرمانی دریافت: 1399/9/20 | پذیرش: 1400/1/18 | انتشار: 1400/7/1
* نشانی نویسنده مسئول: elhamshakiba.8374@gmail.com |