دوره 22، شماره 3 - ( پائیز 1400 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ahmadzadeh Asl M, Shojaee A, Shariati B, Rasoolian M, Rashedi V. A Comparative Study on the Burden of Disease of Schizophrenia, Bipolar Disorder Type I, and Autism Spectrum Disorder on the Family Caregivers in Iran. jrehab 2021; 22 (3) :320-341
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2735-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2735-fa.html
احمدزاداصل مسعود، شجاعی احمد، شریعتی بهنام، رسولیان مریم، راشدی وحید. مقایسه بار بیماری خانواده افراد مبتلا به اسکیزوفرنیا، دوقطبی نوع یک و اختلالات طیف اوتیسم. مجله توانبخشی. 1400; 22 (3) :320-341
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2735-fa.html
مسعود احمدزاداصل* 
1، احمد شجاعی2 ، بهنام شریعتی2 ، مریم رسولیان2 ، وحید راشدی2
1، احمد شجاعی2 ، بهنام شریعتی2 ، مریم رسولیان2 ، وحید راشدی2
1- انستیتو روانپزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. ، m.ahmadzad@gmail.com
2- انستیتو روانپزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
2- انستیتو روانپزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
چکیده: (3861 مشاهده)
اهداف: بیماری‌های شدید روانپزشکی به دلیل ماهیت ناتوان‌کننده و مزمن بیماری باعث نیاز طولانی‌مدت بیماران به مراقبت توسط خانواده و دیگران می‌شوند. این بیماری‌ها علاوه بر فرد مبتلا افراد مراقب بیماران را نیز درگیر می‌کند و باعث فشار روانی، اجتماعی و فردی بالایی به آن‌ها در مورد مراقبت از خود می‌شود. هدف از این مطالعه، مقایسه بار بیماری خانواده‌های افراد مبتلا به اسکیزوفرنیا، دوقطبی نوع یک و اختلالات طیف اوتیسم بود.
روش بررسی: در این مطالعه پیمایشی که به روش توصیفی تحلیلی انجام شد، روش نمونه‌گیری غیرتصادفی سهیه‌ای به کار گرفته شد.450 نفر از خانواده بیماران اسکیزوفرنیا و دوقطبی نوع یک و اوتیسم که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، مورد سنجش قرار گرفتند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها علاوه بر پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، پرسش‌نامه 12 گزینه‌ای Zarit به منظور سنجش بار مراقبت مورد استفاده قرار گرفت. همچنین پرسش‌نامه 21 گزینه‌ای DASS به منظور ارزیابی وضعیت افسردگی و اضطراب مراقبان به کار رفت. قبل از پر کردن پرسش‌نامه‌ها جلسه توجیهی برای مراقبان انجام شد تا هدف از تحقیق مشخص شود و آمادگی بیشتری جهت همکاری پیدا کنند. پرسش‌نامه‌ها در درمانگاه انستیتو روانپزشکی تهران و بیمارستان روانپزشکی ایران و علی‌اصغر توزیع شدند و اطلاعات جمع‌آوری‌شده پس از حذف پرسش‌نامه‌های مخدوش وارد SPSS نسخه 22 شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. علاوه بر آمار توصیفی، ارتباط عوامل جمعیت‌شناختی با میزان و شدت بار بیماری با استفاده از آزمون ANOVA و همچنین همبستگی درون خانوادگی بار بیماری (inter cluster correation) مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: بیشترین بار بیماری مربوط به خانواده بیماران طیف اوتیسم و بعد خانواده بیماران دوقطبی بود و کمترین بار بیماری در خانواده بیماران اسکیزوفرنی به ثبت رسید. بیشترین ساعات مراقبت مربوط به خانواده بیماران طیف اوتیسم و کمترین ساعات مراقبت مربوط به خانواده بیماران اسکیزوفرنیا بود. زنان بیشترین درصد مراقبان را در سه گروه تشکیل می‌دادند. همچنین سطح تحصیلات در خانواده بیماران دوقطبی از دو گروه دیگر بالاتر بود و کمترین سطح تحصیلات در خانواده بیماران اسکیزوفرنیا دیده شد. افراد شاغل در خانواده بیماران دوقطبی بیشتر و درصد زنان خانه‌دار در خانواده بیماران اسکیزوفرن بیشتر بود. میزان درآمد در خانواده طیف اوتیسم از دیگر گروه‌ها کمتر بود و خانواده بیماران اسکیزوفرنی بیشترین درآمد را داشتند و خانواده بیماران دوقطبی در رده بعدی بودند. بیشترین بستری در گروه دوقطبی و کمترین بستری در گروه اوتیسم دیده شد.
نتیجه‌گیری: به علت بار بالای بیماری در خانواده‌ها، بهتر است مراکز مشاوره دولتی و غربالگری بار بیماری بیشتر شوند و در این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشند. با توجه به ارتباط میان سطح درآمد و بار بیماری بهتر است برای اشتغال بیشر افراد خانواده‌ها برنامه‌ریزی نمود و از مؤسسات دولتی و غیردولتی کمک خواست. باید برای خانواده‌ها کلاس‌های راهبردی برای کاهش بار بیماری برگزار کنند، چون این خانواده‌ها از خانواده‌های با درآمد پایین هستند، بنابراین بهتر است نهادهای مردمی و دولتی از این خانواده‌ها حمایت بیشتری کنند. با توجه به اینکه مهم‌ترین عامل با ضریب اوری قابل توجه در وجود علائم افسردگی و اضطراب در مراقبان سه گروه، راه‌های کاهش بار بیماری می‌تواند باعث کاهش علائم افسردگی و اضطراب شود. این راهکارها شامل کاهش ساعات مراقبت و استفاده از دوره تنفس در مراقبت و روزهای آزاد (respite recess) و تقسیم وظایف بین مراقبان، استفاده از خدمات اجتماعی واگذاری مراقبت و آموزش به مراکز مراقبت‌های دائم و پاره‌وقت مانند Day careاست. البته پایش سلامت روانی مراقبان به عنوان جزئی از بسته مراقبت بیماران توصیه می‌شود و لازم است افسردگی و اضطراب در آن‌ها پایش شده و اقدامات دارویی و غیردارویی صورت گیرد.
روش بررسی: در این مطالعه پیمایشی که به روش توصیفی تحلیلی انجام شد، روش نمونه‌گیری غیرتصادفی سهیه‌ای به کار گرفته شد.450 نفر از خانواده بیماران اسکیزوفرنیا و دوقطبی نوع یک و اوتیسم که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، مورد سنجش قرار گرفتند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها علاوه بر پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، پرسش‌نامه 12 گزینه‌ای Zarit به منظور سنجش بار مراقبت مورد استفاده قرار گرفت. همچنین پرسش‌نامه 21 گزینه‌ای DASS به منظور ارزیابی وضعیت افسردگی و اضطراب مراقبان به کار رفت. قبل از پر کردن پرسش‌نامه‌ها جلسه توجیهی برای مراقبان انجام شد تا هدف از تحقیق مشخص شود و آمادگی بیشتری جهت همکاری پیدا کنند. پرسش‌نامه‌ها در درمانگاه انستیتو روانپزشکی تهران و بیمارستان روانپزشکی ایران و علی‌اصغر توزیع شدند و اطلاعات جمع‌آوری‌شده پس از حذف پرسش‌نامه‌های مخدوش وارد SPSS نسخه 22 شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. علاوه بر آمار توصیفی، ارتباط عوامل جمعیت‌شناختی با میزان و شدت بار بیماری با استفاده از آزمون ANOVA و همچنین همبستگی درون خانوادگی بار بیماری (inter cluster correation) مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: بیشترین بار بیماری مربوط به خانواده بیماران طیف اوتیسم و بعد خانواده بیماران دوقطبی بود و کمترین بار بیماری در خانواده بیماران اسکیزوفرنی به ثبت رسید. بیشترین ساعات مراقبت مربوط به خانواده بیماران طیف اوتیسم و کمترین ساعات مراقبت مربوط به خانواده بیماران اسکیزوفرنیا بود. زنان بیشترین درصد مراقبان را در سه گروه تشکیل می‌دادند. همچنین سطح تحصیلات در خانواده بیماران دوقطبی از دو گروه دیگر بالاتر بود و کمترین سطح تحصیلات در خانواده بیماران اسکیزوفرنیا دیده شد. افراد شاغل در خانواده بیماران دوقطبی بیشتر و درصد زنان خانه‌دار در خانواده بیماران اسکیزوفرن بیشتر بود. میزان درآمد در خانواده طیف اوتیسم از دیگر گروه‌ها کمتر بود و خانواده بیماران اسکیزوفرنی بیشترین درآمد را داشتند و خانواده بیماران دوقطبی در رده بعدی بودند. بیشترین بستری در گروه دوقطبی و کمترین بستری در گروه اوتیسم دیده شد.
نتیجه‌گیری: به علت بار بالای بیماری در خانواده‌ها، بهتر است مراکز مشاوره دولتی و غربالگری بار بیماری بیشتر شوند و در این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشند. با توجه به ارتباط میان سطح درآمد و بار بیماری بهتر است برای اشتغال بیشر افراد خانواده‌ها برنامه‌ریزی نمود و از مؤسسات دولتی و غیردولتی کمک خواست. باید برای خانواده‌ها کلاس‌های راهبردی برای کاهش بار بیماری برگزار کنند، چون این خانواده‌ها از خانواده‌های با درآمد پایین هستند، بنابراین بهتر است نهادهای مردمی و دولتی از این خانواده‌ها حمایت بیشتری کنند. با توجه به اینکه مهم‌ترین عامل با ضریب اوری قابل توجه در وجود علائم افسردگی و اضطراب در مراقبان سه گروه، راه‌های کاهش بار بیماری می‌تواند باعث کاهش علائم افسردگی و اضطراب شود. این راهکارها شامل کاهش ساعات مراقبت و استفاده از دوره تنفس در مراقبت و روزهای آزاد (respite recess) و تقسیم وظایف بین مراقبان، استفاده از خدمات اجتماعی واگذاری مراقبت و آموزش به مراکز مراقبت‌های دائم و پاره‌وقت مانند Day careاست. البته پایش سلامت روانی مراقبان به عنوان جزئی از بسته مراقبت بیماران توصیه می‌شود و لازم است افسردگی و اضطراب در آن‌ها پایش شده و اقدامات دارویی و غیردارویی صورت گیرد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله آرشیو توانبخشی تحت مجوز Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812، 09941095452 (زمان تماس شنبه تا چهار شنبه ۸ صبح تا ۱۴ بعد از ظهر)
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
