Mendeley  

Zotero  

Jafarian F S, Sadeghi Demneh E. Validity and Reliability of the Persian Version of Brace Questionnaire for Assessing the Quality of Life Life in Subjects With Scoliosis. jrehab 2020; 21 (1) :74-87
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2598-fa.html

اهداف: انحرافات ستون فقرات می‌تواند کیفیت زندگی افراد به‌خصوص بزرگسالان جوان را تحت تأثیر قرار دهد. اسکولیوز یکی از شایع‌ترین این انحرافات محسوب می‌شود که به دلیلی ناشناخته فرد را مبتلا و موقعیت فردی و اجتماعی او را مختل می‌کند. سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی را در نوع وضعیت و موقعیت فرد در زندگی‌اش با توجه به خصوصیات فردی و اجتماعی می‌داند. وجود ابزاری مناسب برای ارزیابی کیفیت زندگی فرد می‌تواند نتایج مثبت کلینیکی و تحقیقاتی را به همراه داشته باشد. در این میان، پرسش‌نامه‌ها در دسترس‌ترین و ارزان‌ترین ابزار ممکن برای اندازه‌گیری این متغیر محسوب می‌شوند. پرسش‌نامه بریس یکی از مناسب‌ترین ابزارهای خوداظهاری است که بدین منظور طراحی شده است. محققان زیادی این پرسش‌نامه را طبق زبان و فرهنگ بومی خود ترجمه و بومی‌سازی کرده‌اند. بر اساس دانش نویسندگان این پژوهش تنها نسخه ایتالیایی و انگلیسی و لهستانی این پرسش‌نامه موجود است. نبود نسخه فارسی این پرسش‌نامه، محققان این مقاله را بر آن داشت تا به بومی‌سازی، تعیین اعتبار و تکرارپذیری این پرسش‌نامه به زبان فارسی بپردازند.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی از نوع اعتبارسنجی، ۵۰ نفر از نوجوانان مبتلا که به انحرافات ستون فقرات با میانگین سنی ۱۵/۴۱ و انحراف معیار ۱/۷۷ سال قرار داشتند، بررسی شدند. همه افراد سابقه پوشیدن بریس را به مدت حداقل چهار ماه داشتند. آن‌ها پس از تکمیل فرم رضایت‌نامه و با توجه به معیارهای ورود وارد مطالعه شدند. پرسش‌نامه بریس شامل هشت خرده‌مقیاس (ابعاد کلی سلامت، فعالیت‌های فیزیکی، عملکردهای احساسی، میزان اعتمادبه‌نفس و زیبایی‌شناختی، سرزنده بودن، فعالیت‌های مدرسه‌ای، درد بدن، تعاملات اجتماعی) و درمجموع ۳۴ آیتم است. فرد شرکت‌کننده احساسات خود را طی یک و سه ماه گذشته با انتخاب گزینه مناسب بیان می‌دارد. برای انجام مراحل ترجمه و بومی‌سازی، ابتدا از نویسنده اصلی پرسش‌نامه تأییدیه دریافت شد (پست الکترونیکی). پرسش‌نامه طبق گایدلاین آقای بیتون طی شش مرحله ترجمه شد: ترجمه نسخه اصلی به زبان فارسی (ترجمه رو به جلو) توسط سه فرد دوزبانه (انگلیسی و فارسی)، تهیه یک پیش‌نسخه واحد به زبان فارسی توسط گروه مترجمان و محققان، ترجمه رو به عقب پیش‌نسخه فارسی به انگلیسی، تهیه یک نسخه واحد به زبان انگلیسی، ارسال نسخه انگلیسی به نویسنده اصلی و اخذ تأییدیه همسان بودن پرسش‌نامه جدید با پرسش‌نامه اصلی. درنهایت پیش‌نسخه فارسی پرسش‌نامه بریس،در اختیار ۱۰ نفر متخصص ارتوز و پروتز و ۱۰ نفر بیمار مبتلا به اسکولیوز (نمونه پایلوت) قرار گرفت تا روایی ظاهری آن بررسی شود. پیش‌نسخه پس از تأیید نمونه‌های پایلوت به عنوان نسخه اصلی فارسی پرسش‌نامه بریس (BrQ-P) در نظر گرفته شد. برای بررسی میزان روایی، BrQ-P همراه با نسخه فارسی پرسش‌نامه SRS-۲۲r در اختیار پنجاه نفر شرکت‌کننده قرار گرفت؛ سپس برای ارزیابی تکرارپذیری آزمون ـ پس‌آزمون، بعد از گذشت هفت روز، پرسش‌نامه‌ها توسط همان شرکت‌کنندگان تکمیل و برای انجام تجزیه ‌و تحلیل آماری بررسی شدند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۷، تجزیه ‌و تحلیل شدند. سطح معناداری ۰/۰۵ برای آنالیز داده‌ها در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: افراد شرکت‌کننده در نمونه پایلوت اظهار داشتند که تمامی آیتم‌ها قابل‌فهم و آسان هستند. مقدار همسانی درونی (Internal consistency) پرسش‌نامه بریس با آلفای کرونباخ ۰/۹۳۵ بسیار خوب بود. میزان ضریب همبستگی درونی رده‌ای (Intra-class correlation coefficient, ICC) با ۹۵ درصد دامنه اطمینان معادل ۰/۹۳ (۰/۹۵-۰/۹۰) به دست آمد که نشان‌دهنده پایایی آزمون ـ پس‌آزمون خوب و مطلوب است؛ همچنین ارتباط بین نسخه فارسی پرسش‌نامه بریس و پرسش‌نامه فارسی SRS-۲۲r با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. میزان این همبستگی برابر با ۹۰/۰ به دست آمد که نشان‌دهنده ارتباط بسیار خوب بین دو نسخه فارسی این دو پرسش‌نامه است (‌P<۰/۰۰۱).
نتیجه‌گیری: نسخه فارسی پرسش‌نامه بریس ابزاری معتبر و قابل‌اعتماد است که می‌تواند برای ارزیابی میزان تأثیر بریس‌های ستون فقرات بر کیفیت زندگی افراد در مطالعات آینده استفاده شود.