1- کارشناس ارشد کاردرمانی، مرکز تحقیقات اختلالات اسکلتی و عضلانی، دانشگاه علومپزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
2- کارشناس کاردرمانی، مرکز تحقیقات اختلالات اسکلتی و عضلانی، دانشگاه علومپزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- دکترای کاردرمانی، گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علومپزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
4- کارشناس ارشد کاردرمانی، مرکز تحقیقات اختلالات اسکلتی و عضلانی، دانشگاه علومپزشکی اصفهان، اصفهان، ایران. ، jamshidian.ot@gmail.com
چکیده: (4994 مشاهده)
اهداف: بر اساس طبقهبندی بینالمللی عملکرد، ناتوانی و سلامت، مشارکت عاملی مهم در سلامت افراد است و موجب رشد مهارتها و حس شایستگی و اعتمادبهنفس در آنها میشود. افراد مبتلا به «مولتیپل اسکلروزیس» مشکلاتی در حوزههای مختلف مشارکت دارند. عوامل محیطی نقشی مهم در ایجاد این محدودیتها و مشکلات دارند و ممکن است محدودیتهایی جدی در سطح مشارکت افراد مبتلا به این بیماری ایجاد کنند. در برخی موارد، تأثیر این عوامل در محدود کردن مشارکت و فعالیت افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بیشتر از تأثیر ضعف و نقایص سیستمها و ارگانهای بدنی است که به دنبال بیماری ایجاد شده است. موانع موجود در محیط فیزیکی به کاهش تحرک افراد دارای مولتیپل اسکلروزیس منجر میشود که خود پیامدهایی همچون تضعیف وضعیت عملکردی و سلامت جسمی ـ روحی، کاهش کیفیت زندگی و شادمانی و نیز کاهش رضایت از زندگی دارد؛ ازاینرو و با توجه به شیوع بالای مولتیپل اسکلروزیس در شهر اصفهان، هدف از مطالعه حاضر، شناسایی موانع محیطی اثرگذار بر مشارکت افراد مبتلا به این بیماری در شهر اصفهان است.
روش: بررسی جامعه مطالعهشده در این مطالعه مقطعی، تمام بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در بهمن سال ۱۳۹۶ در شهر اصفهان بودند که ۹۶ بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (۲۲.۹% مرد و ۷۷.۱% زن) از میان مراجعهکنندگان به کلینیک مولتیپل اسکلروزیس بیمارستان کاشانی اصفهان به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. پس از آگاه کردن شرکتکنندگان از موضوع و هدف پژوهش، کسب رضایتنامه و همچنین اطمینان دادن به آنها برای محرمانه ماندن اطلاعات نزد پژوهشگر، پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک برای جمعآوری دادهها در اختیار آنها قرار گرفت؛ سپس پرسشنامه معاینه مختصر وضعیت شناختی برای افراد تکمیل شد و پس از آن، متخصص مغز و اعصاب نمرات مربوط به مقیاس وضعیت ناتوانی گسترده برای هر فرد را ثبت کرد. در مرحله بعد، پرسشنامه عوامل محیطی بیمارستان «کریگ» برای تکمیل در اختیار شرکتکنندگان قرار گرفت. در پایان، دادهها به وسیله نرمافزار SPSS نسخه ۱۶، تجزیه و تحلیل و برای توصیف آنها از شاخصهای میانگین و انحراف معیار استفاده شد. برای بررسی نرمال بودن توزیع دادهها از آزمون شاپیرو ـ ویلک و برای تحلیل دادهها از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آنالیز واریانس و آزمون post hoc به روش LSD در سطح معناداری ۰۵/۰ استفاده شد. با توجه به اینکه آزمون آنالیز واریانس به نابرابری واریانسها حساس است، ابتدا آزمون لوین برای بررسی برابری واریانسها اجرا شد.
یافتهها: موانع فیزیکی و ساختاری بیشترین (۸/۶۲۱±۱۲/۰۵) و حوزه کار و مدرسه کمترین (۴/۱۶۲±۲/۲۴) سهم را در محدود کردن مشارکت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس به خود اختصاص دادند؛ همچنین یافتهها بیانگر عدم ارتباط متغیرهای دموگرافیک (مانند سن، جنس، وضعیت ناتوانی و وضعیت شناختی) با میزان مواجهه با موانع محیطی مشارکت بود (۰/۰۵
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای این مطالعه در بین موانع محیطی که بالقوه ممکن است بر مشارکت افراد مبتلا به ام اس تأثیر بگذارد، موانع فیزیکی و ساختاری قویترین فاکتوری است که مشارکت آنها در فعالیتهای شخصی و اجتماعی را محدود میکند. موانع فیزیکی و ساختاری در مطالعات مختلف مهمترین عامل محیطی محدودکننده مشارکت در افراد دارای ناتوانی بهویژه افراد دارای اختلالات نورولوژیک است؛ بنابراین حفظ مشارکت مطلوب این افراد در اجتماع با اتخاذ تدابیری ویژه برای رفع موانع فیزیکی و ساختاری از اولویت بالایی برخوردار است.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
کاردرمانی دریافت: 1397/10/10 | پذیرش: 1398/4/19 | انتشار: 1399/1/13
* نشانی نویسنده مسئول: jamshidian.ot@gmail.com |