1- گروه کاردرمانی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- گروه کاردرمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- گروه کاردرمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران.
4- گروه کاردرمانی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، sahossini@gmail.com
چکیده: (5214 مشاهده)
هدف بیماری اماس یک اختلال مزمن التهابی، دمیلینیزاسیون و نورودژنراتیو سیستم عصبی مرکزی و همچنین شایعترین علت غیرتروماتیک ناتوانی نورولوژیک در افراد جوان است. ابتلا به بیماری اماس در میان زنان، بهویژه زنان جوان نسبت به مردان در سراسر دنیا حدود ۱/۵ تا سه برابر بیشتر است. تخریب میلین در هر ناحیهای از مغز ممکن است علائم خاصی را بروز دهد. یکی از علائم ناتوانکننده اختلال در تعادل و راهرفتن است که با اشکال در جابهجایی از یک مکان به مکان دیگر، حفظ وضعیت ایستاده و انجام فعالیتهای عملکردی مثل راهرفتن و دورزدن همراه است. همه این عوامل فرد را در معرض ازدستدادن تعادل و افتادن قرار میدهد. شیوع زیاد اماس در اصفهان، این شهر را در زمره مناطق ریسک متوسط تا زیاد اماس در آسیا و اقیانوسیه قرار داده است. از اینرو این پژوهش بر آن است از دیدگاه کلنگر کاردرمانی، عوامل جسمانی و شناختی مؤثر بر راهرفتن افراد مبتلا به اماس (قدرت عضلات اندام تحتانی، شناخت و توجه) را در شهر اصفهان بررسی کند.
روش بررسی این پژوهش از نوع همبستگیتحلیلی بود و در آن از روش نمونهگیری دردسترس استفاده شد. جامعه مطالعهشده تمام بیماران مبتلا به اماس در مرداد سال ۱۳۹۶ در شهر اصفهان بودند که در این مطالعه بر اساس فرمول حجم نمونه و معیارهای ورود و خروج ۷۰ بیمار (۲۴ مرد و ۴۶ زن با میانگین سنی ۷/۵۵±۳۲/۲۰) مبتلا به اماس محاسبه و به مطالعه وارد شدند. معیارهای ورود شامل داشتن بیماری اماس با تشخیص و تأیید پزشک نورولوژیست با بررسی امآرآی بیمار، توانایی خواندن و نوشتن و همچنین توانایی حداقل صد متر راهرفتن مستقل بود. معیارهای خروج نیز وجود هرگونه بیماری نورولوژیک دیگر و تمایلنداشتن بیمار برای همکاری در پژوهش در نظر گرفته شد. پس از ارائه توضیحات کافی و کسب رضایت آگاهانه درباره پژوهش، پرسشنامه و آزمونهای مذکور برای انجام پژوهش به آنها ارائه و تکمیل شد. در این مطالعه از آزمونهای بررسی مختصر وضعیت شناختی، ۱۰ متر راهرفتن، برخاستن و رفتن، برخاستن از صندلی و آزمون استروپ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری دادهها از نسخه ۱۶ نرمافزار SPSS و آزمون ضریب همبستگی پیرسون (با توجه به فاصلهایبودن متغیرها) و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گامبهگام استفاده شد.
یافتهها در این پژوهش ۷۰ بیمار مبتلا به اماس واجد شرایط مشارکت داشتند. نتایج بهدستآمده همبستگی منفی و معناداری را بین نمرات آزمون سرعت راهرفتن (۱۰ متر راهرفتن) با نمرات متغیرهای قدرت عملکردی عضلات اندام تحتانی (۰/۰۰۱>P) و توجه (۰/۰۱=P) نشان دادند. همچنین همبستگی معنیداری نیز بین قدرت عضلات اندامهای تحتانی با میزان تعادل دیده شد (۰/۰۱=P) . نتایج آزمون رگرسیون گامبهگام نشان داد متغیر قدرت عملکردی عضلات اندام تحتانی بیشترین سهم را در تبیین واریانس میزان سرعت راهرفتن در این افراد داشته است.
نتیجهگیری بر اساس یافتههای این مطالعه، بین عوامل جسمانی و شناختی اثرگذار بر تعادل و راهرفتن در افراد مبتلا به اماس که هنوز قادر به راهرفتن هستند (قدرت عملکردی عضلات اندام تحتانی، شناخت و توجه) قدرت عملکردی عضلات اندام تحتانی مهمترین عامل اثرگذار بر تعادل و سرعت راهرفتن در این بیماران است و باید در فرایند توانبخشی، بهویژه کاردرمانی در این بیماران، توجه بیشتری به برنامه تقویت عضلات اندامهای تحتانی شود.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
کاردرمانی دریافت: 1397/7/19 | پذیرش: 1397/11/5 | انتشار: 1398/1/26
* نشانی نویسنده مسئول: تهران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، گروه کاردرمانی. |