دوره 18، شماره 1 - ( بهار 1396 )                   دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Amani O, Mazaheri M A, Nejati V, Shamsian B S. Effect of Cognitive Rehabilitation on Executive Functions in Adolescent Survivors of Leukemia: A Randomized and Controlled Clinical Trial. jrehab 2017; 18 (1) :73-82
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2004-fa.html
امانی امید، مظاهری محمد علی، نجاتی وحید، شمسیان بی بی شهین. تأثیر توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر افزایش میزان امیدواری نوجوانان نجات‌یافته از سرطان خون: یک کارآزمایی بالینی تصادفی. مجله توانبخشی. 1396; 18 (1) :73-82

URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2004-fa.html


1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. ، o.amani69@yahoo.com
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
3- گروه علوم سلولی کاربردی، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده:   (8748 مشاهده)

هدف یکی از پدیده‌های مشاهده‌شده در نجات‌یافتگان از سرطان‌های دوران کودکی همچون سرطان خون، وجود عوارض جانبی و دیررس ناشی از شیمی‌درمانی بر کارکردهای اجرایی شناختی است. این مشکلات موجب شکایت‌های متعددی از قبیل کندی انجام فعالیت‌ها، نقص در انجام هم‌زمان تکالیف و بی‌برنامه‌بودن افراد نجات‌یافته از سرطان خون شده است و مزیت افزایش بقا را به خطر می‌اندازد. لذا این کارآزمایی بالینی با هدف بررسی تأثیر استفاده از سلسله تمرینات توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر میزان امیدواری نوجوانان نجات‌یافته از سرطان خون انجام گرفت. 
روش بررسی پژوهش حاضر از نوع مطالعات شبه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی نوجوانان ۱۲ تا ۱۸ ساله نجات‌یافته از سرطان خون شهر تهران بود. روش نمونه‌گیری از نوع نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بود که براساس پرونده پزشکی و پس از لحاظ‌کردن معیارهای ورود و خروج ۳۰ نفر از مراجعه‌کنندگان به بخش بیماری‌های خونی مرکز فوق تخصصی کودکان مفید در سال ۱۳۹۴ انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه مداخله (۱۵نفر) و لیست انتظار (۱۵ نفر) قرار گرفتند. آزمودنی‌های گروه مداخله با برنامه توان‌بخشی شناختی حافظه و توجه (آرام) در دوازده جلسه ۴۵ دقیقه‌ای تحت توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی قرار گرفتند. داده‌های پژوهش با آزمون‌ هوش وکسلر، مقیاس سنجش رفتار اخنباخ و آزمون امید به زندگی میلر در سه مقطع پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری گردآوری شد و با استفاده از روش‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف‌معیار) و استنباطی (تحلیل کواریانس چندمتغیره) تحلیل شد.
یافته‌ها میانگین طول دوره درمان در گروه مداخله ۲۳/۲۷ و در گروه لیست انتظار ۲۷/۰۰ و میانگین زمان اتمام دوره درمان در گروه مداخله ۲۵/۶۰ و در گروه لیست انتظار ۳۰/۶۷ به دست آمد. به منظور مقایسه میانگین متغیرهای هوش و سن در دو گروه مداخله و لیست انتظار از آزمون تی مستقل استفاده شد. مقدار احتمال در هر دو متغیر سن و هوش بیشتر از ۰/۰۵ به دست آمد، پس اختلاف نمره‌های امید به زندگی آزمودنی‌ها از اختلاف سن و هوش ناشی نمی‌شود. در نتایج حاصل از پرسش‌نامه امیدواری میلر یافته‌ها نشان داد توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر میزان امیدواری نوجوانان نجات‌یافته از سرطان خون اثر مثبت معناداری داشته (۰/۰۵>P) و در پیگیری یک‌ماهه پس از مداخله نیز پایدار مانده است (۰/۰۵>P). 
نتیجه‌گیری نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی در ارتقای امید به زندگی نوجوانان نجات‌یافته از سرطان خون با سابقه شیمی‌درمانی تأثیر قابل توجهی دارد و ارتقای سطح امیدواری افراد گروه مداخله نسبت به گروه لیست انتظار را نشان می‌دهد. امروزه یکی از اهداف اصلی درمان بیماری‌های مزمنی چون سرطان، افزایش کیفیت و سلامت روان افراد نجات‌یافته است، لذا استفاده از برنامه‌های ارزان و در دسترسی همچون توان‌بخشی شناختی به عنوان یکی از مداخلات امیدبخش بسیار مفید خواهد بود. به همین منظور متخصصان حوزه بهداشت و سلامت می‌توانند با الهام از یافته‌های این پژوهش برای کاستن عوارض جانبی ناشی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی اقدام کنند و علاوه بر بهبود مشکلات شناختی افراد مبتلا، به ارتقای امیدواری این گروه از بیماران نیز کمک کنند. پیشنهاد می‌شود پژوهش‌های آتی با درنظرگرفتن نتایج حاصل از این پژوهش و استفاده از مداخلات توان‌بخشی شناختی به منظور اثرگذاری بر راهبردهای مقابله‌ای، برای افزایش کیفیت زندگی و سلامت روان بیماران مبتلا و درمان‌یافته از سرطان اقدامات لازم را انجام دهند، همچنین ارائه خدمات توان‌بخشی شناختی به عنوان یکی از طرح‌های خدماتی پیگیری پس از درمان به منظور کاهش عوارض ناشی از درمان برای بیماران مبتلا و درمان‌یافته از سرطان با سابقه شیمی‌درمانی در روند درمانی این گروه قرار گیرد.

متن کامل [PDF 5404 kb]   (4907 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (18789 مشاهده)  
نوع مطالعه: پژوهشی | موضوع مقاله: مدیریت توانبخشی
دریافت: 1395/7/22 | پذیرش: 1395/11/23 | انتشار: 1396/1/12
* نشانی نویسنده مسئول: تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، گروه روانشناسی.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه آرشیو توانبخشی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Archives of Rehabilitation

Designed & Developed by : Yektaweb