مقدمه
فلج مغزی گروهی از اختلالات پاسچر و حرکت است که باعث محدودیت حرکتی می‌شود و به یک اختلال غیر‌پیش‌رونده در مغز در حال رشد مربوط است. اختلال حرکتی در کودکان مبتلا به فلج مغزی با اختلالات حسی، درکی، شناخت، ارتباطی و یا صرع همراه است [1]. طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد ناتوانی و سلامت، بر توانایی‌های عملکردی معمول کودک تأکید می‌کند. ابزارهایی برای طبقه‌بندی، توصیف و ارزیابی نحوه عملکرد کودک در فعالیت‌های روزانه، مانند راه رفتن، دستکاری اشیا و ارتباطات روزمره ایجاد شده است [2]. طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد، ناتوانی و سلامتِ سازمان بهداشت جهانی، کودکان با فلج مغزی را در سطح مشارکت طبقه‌بندی می‌کند. 
4 ابزار طبقه‌بندی عملکرد پیشنهاد شده است: سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت برای طبقه‌بندی توانایی‌های حرکتی درشت کنونی، محدودیت در عملکرد حرکتی درشت و نیاز به تکنولوژی و وسایل کمکی؛ سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی برای طبقه‌بندی کاربرد دست‌ها در دستکاری اشیا در طی فعالیت‌های روزمره کودکان با فلج مغزی؛ سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی برای طبقه‌بندی اجرای ارتباط روزمره کودکان با فلج مغزی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن برای طبقه‌بندی توانایی عملکردی خوردن و آشامیدن در کودکان با فلج مغزی [3، 4]. برای طبقه‌بندی کارکردها و عملکردهای مختلف کودکان با فلج مغزی به‌صورت ساده و کم‌هزینه معمولاً از این 4 سیستم استفاده می‌شود که در توان‌بخشی، پزشکی، تحقیقات و کار بالینی با این کودکان استفاده می‌شود. متخصصان مراقبت سلامت و همچنین والدین می‌توانند از این سیستم‌ها برای طبقه‌بندی عملکردهای کودکان با فلج مغزی استفاده کنند و سطح فعالیت / مشارکت آن‌ها را در چارچوب طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت بسنجند. این روش طبقه‌بندی کودکان دارای فلج مغزی به روشی مشابه ابزارهای مبتنی بر شواهد است که از سطح I (کمترین تأثیرپذیری از ناتوانی) تا سطح V (بیشترین تأثیرپذیری از ناتوانی) درجه‌بندی می‌شود. 
این سیستم‌ها به متخصصان بالینی، محققان و خانواده‌ها اجازه می‌دهند که برای تعیین کارکرد و عملکرد کودک و برای هدف‌گذاری و تصمیم‌گیری از یک زبان مشترک استفاده کنند.[5] علاوه‌بر‌این، این سیستم‌های طبقه‌بندی به بیش از 15 زبان مختلف ترجمه شده‌اند. اعتبار، پایایی و طیف وسیعی از ویژگی‌های دیگر توسط مطالعات به زبان‌های مختلف ارزیابی شده‌اند که به‌سرعت به افزایش دانش علمی جدید کمک می‌کنند [6، 7]. 
هایدکر در یک مطالعه در سال 2012 رابطه بین این سیستم‌های طبقه‌بندی را بررسی و رابطه‌ای متوسط تا قوی گزارش کرد [8]. اکمر و همکارانش در سال 2016 با هدف بررسی توزیع و ارتباط بین سیستم‌های طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت، سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و عملکرد ارتباطی در اندام‌های مختلف کودکان مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک مطالعه‌ای انجام دادند. در این مطالعه همبستگی قوی سطوح عملکرد حرکتی درشت با سطوح توانایی دستی و سطح توانایی دستی با سطوح عملکرد ارتباطی به‌ویژه در کودکان کوادروپلژی گزارش شد. سطوح سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی همبستگی متوسطی داشت [5]. در‌حالی‌که کیلیان و همکاران در سال 2014 همبستگی قابل‌ملاحظه‌ای بین سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی در مطالعه‌شان نشان ندادند [9]. مونترو-مندوزا و کالو-مونوز در سال 2019 در مطالعه‌ای ارتباط بالای این 4 سیستم طبقه‌بندی عملکرد در 52 کودکان با فلج مغزی 3 تا 18 ساله در اسپانیا را گزارش کردند [10]. 
در مطالعات پیشین همان‌طور که ذکر شد همبستگی‌های متفاوتی گزارش شده است. در‌مورد کودکان با فلج مغزی در ایران به‌منظور بررسی عملکرد کودکان با استفاده از این 4 سیستم طبقه‌بندی، مطالعه‌ای گزارش نشده است. تحرک، دستکاری اشیا، خوردن و آشامیدن و ارتباط فعالیت‌هایی هستند که ازنظر عملکردی مرتبط نیستند، اما شدت و مکان آسیب‌های مغزی اولیه ممکن است با سیستم‌های عصبی استفاده‌شده در این فعالیت‌ها هم‌پوشانی داشته باشند. این می‌تواند به برخی همبستگی‌ها بین طبقه‌بندی‌ها منجر شود. درک روابط بین این سیستم‌ها ممکن است در ایجاد پروفایل‌های عملکردی برای کودکان با فلج مغزی مهم باشد. در مطالعه حاضر هدف، بررسی ارتباط بین سیستم‌های طبقه‌بندی (عملکرد حرکتی درشت، توانایی دستی، عملکرد ارتباطی و توانایی خوردن و آشامیدن) در کودکان با فلج مغزی در کشور ایران است.

روش‌ها
این مطالعه به روش همبستگی مقطعی از نوع توصیفی‌تحلیلی اجرا شد. شرکت‌کنندگان به‌صورت در دسترس از کودکان با فلج مغزی 1 تا 12 ساله مراجعه‌کننده به کلینیک‌ها و مراکز توان‌بخشی دولتی و خصوصی در سال 1398 در سطح شهر تهران و اراک طبق ملاک‌های پژوهش انتخاب شدند. معیارهای ورود [1] تشخیص فلج مغزی ثبت شده در پرونده و [2] سن 1 تا 12 سال بود. معیارهای خروج، عدم تشخیص قطعی فلج مغزی و سن بیشتر از 12 سال بود. با‌توجه‌به محدود بودن جامعه، کلیه کودکان با فلج مغزی به‌صورت در دسترس پژوهشگر (حداقل تعداد 100)، به‌عنوان نمونه مورد‌مطالعه در نظر گرفته شدند [11-13]. پس از کسب رضایت‌نامه کتبی از مراقب اصلی و تکمیل پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی توسط مراقب اصلی کودک، سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت، سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی، سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن برای تکمیل در اختیار درمانگر کودک با فلج مغزی جهت طبقه‌بندی عملکرد کودک قرار گرفت. تأییدیه کمیته اخلاق دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی (‌IR.USWR.REC.1398.110‌) اخذ شد.
ابزار
سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی، یکی از معتبرترین ابزاری است که در آن کاربرد دست‌ها در دستکاری اشیا در طی فعالیت‌های روزمره کودکان فلج مغزی 4 تا 18 سال طبقه‌بندی می‌شود و این ابزار دیدگاه جدیدی برای طبقه‌بندی عملکردی توانایی دستی کودکان و بزرگسالان با فلج مغزی بر حسب میزان شدت درگیری در اندام فوقانی است. کودک بر‌اساس میزان توانایی‌اش در دستکاری اشیا و میزان نیاز به کمک یا تطابقات برای انجام کارهای دستی در زندگی روزمره در یکی از 5 سطح سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی قرار می‌گیرد. که در آن، سطح 1 بهترین توانایی دستی و سطح 5 عدم وجود عملکرد دستی فعال را در کودک نشان می‌دهد. این مقیاس به‌طور وسیعی در سطح جهان به کار می‌رود و در ایران توسط ریاحی و همکاران در سال 1390 ترجمه و روا و پایا شده است [14]. سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی (نسخه کوچک) به طبقه‌بندی اینکه چطور کودکان با فلج مغزی 1 تا 4 سال از دستانشان برای کنترل اشیا در زندگی روزمره استفاده می‌کنند، می‌پردازد که در 5 سطح طبقه‌بندی می‌شود [13].
سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن، توانایی عملکردی خوردن و آشامیدن را در کودکان با فلج مغزی از سن 3 سال توصیف می‌کند. سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن، اجزای کلیدی ایمنی (احتمال خطر خفگی یا آسپیراسیون) و کارآمدی (مدت‌زمان صرف‌شده نسبت به گروه همسالان و از دست رفتن غذا و مایعات از دهان) که با محدودیت‌هایی در مهارت‌های دهانی مورد‌نیاز برای گاز زدن، جویدن و بلعیدن در ارتباط هستند را شناسایی کرده است. سطح کمک مورد‌نیاز در زمان صرف وعده غذایی در مقیاسی جداگانه توصیف می‌شود. 5 سطح مجزای توانایی، اطلاعاتی درباره توانایی گاز زدن، جویدن و بلعیدن، نوع ماده غذایی و مایعاتی که مدیریت می‌شوند، تغییرات تنفسی همراه با خوردن و/ یا آشامیدن و احتمال خطر ناشی از خفگی و آسپیراسیون را شامل می‌شود [15]. این سیستم در ایران توسط ریاحی و همکاران در سال 1396 ترجمه و روا و پایا شده است [6].
سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت، یک سامانه طبقه‌بندی استاندارد مشاهده‌ای است که کودکان با فلج مغزی را تا 18 سالگی بر‌اساس توانایی‌های حرکتی درشت کنونی، محدودیت در عملکرد حرکتی درشت و نیاز به تکنولوژی و وسایل کمکی در 5 سطح تقسیم‌بندی می‌کند. به‌طوری‌که سطح 1 حدکثر استقلال و سطح 5 حداقل استقلال را در عملکرد نشان می‌دهند. این مقیاس به‌طور وسیعی در سطح جهان به کار می‌رود و در ایران توسط دهقان و همکاران در سال 1388 ترجمه و پایا شده است [16].
سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی، سیستم طبقه‌بندی است که اجرای ارتباط روزمره کودکان با فلج مغزی را تا 18 سالگی در 5 سطح بر‌اساس توصیف فعالیت و مشارکت، طبقه‌بندی می‌کند. در این طبقه‌بندی اهمیت قادر بودن در درک و دریافت آنچه گفته می‌شود، توانایی بیان کردن و فرستادن پیام، مورد تأکید است. مقیاس طبقه‌بندی عملکرد ارتباط، ارتباط را با عطف به وابستگی فرد به سیستم‌های ارتباطی جایگزین، از قبیل علائم و سمبل‌ها یا وسایل کمکی ارتباطی صوتی، طبقه‌بندی می‌کند و در ایران توسط سلیمانی و همکاران در سال 1393 ترجمه و روا و پایا شده است [11].
تجریه‌وتحلیل داده‌ها
برای بررسی ارتباط بین سیستم‌ها از تحلیل همبستگی اسپیرمن استفاده شد. ضریب همبستگی کمتر از 0/2 ضعیف، بین 0/2 تا 0/4 نسبتاً ضعیف، 4/6-0/0 متوسط، 6/8-0/0 خوب و 1-0/8 خیلی خوب در نظر گرفته شد. کودکانی که در گروه سنی سیستم طبقه‌بندی مورد نظر نبودند در تحلیل داده‌ها وارد نشدند. به‌عنوان مثال در‌مورد طبقه‌بندی سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن، کودکان زیر 3 سال در تحلیل داده‌ها وارد نشدند.

یافته‌ها
در مطالعه حاضر 154 شرکت‌کننده با میانگین سنی 49/45 ماه با انحراف معیار32/22 حضور داشتند. از این تعداد 87 نفر (56/5 درصد) پسر و 67 نفر (43/5 درصد) دختر بودند. اطلاعات مربوط به طبقه کودکان بر‌اساس سطوح عملکردی در جدول شماره 1 ارائه شده است. ازنظر سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت، توزیع بیشترین درصد در سطح ΙΙ و IV به ترتیب 2/31 و 26 بود. به عبارتی بیش از 57 درصد کودکان در این 2 سطح توزیع شده بودند. ازنظر سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی توزیع بیشترین درصد در سطح ΙΙ، ΙΙΙ و IV به ترتیب 28/6، 22/1و 20/8 بود. به عبارتی بیش از 70 درصد کودکان در این 3 سطح توزیع شده بودند. ازنظر سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن تقریباً توزیع تمامی سطوح برابر بود به‌جز سطح V که با 4/3 درصد کمترین درصد را داشت. ازنظر سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی، توزیع بیشترین درصد در سطح V و IV به‌طور یکسان 23/5 درصد بود.



اطلاعات مربوط به توزیع سطوح بر‌اساس سیستم‌های طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و طبقه‌بندی توانایی دستی، طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی در جدول شماره 2 ارائه شده است. ازنظر تعداد، بیشترین تعداد در سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی در سطح ΙΙ قرار دارد. با‌توجه‌به جدول شماره 2 درمی‌یابیم که بیشتر این کودکان در سطح ΙΙ سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت نیز هستند. در‌مورد کودکان سطح IV نیز به همین ترتیب است. اطلاعات مربوط به توزیع سطوح بر‌اساس سیستم‌های سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و طبقه‌بندی سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و توزیع سطوح بر‌اساس سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی در جدول شماره 2 ارائه شده است.



ارتباط بین سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت، سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی، سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن در جدول شماره 3 ارائه شده‌اند. در بررسی ارتباط بین سیستم‌های عملکردی با هم در تمامی موارد ارتباط معناداری مشاهده شد (سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت r=0/672، سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت r=0/581، سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت r=0/593، سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی r=0/555، سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی r=0/664، سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی r=0/547) (P<0/01).



بحث
در مطالعه حاضر ارتباط خوب و معناداری بین این سیستم طبقه‌بندی سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی کودکان فلج مغزی گزارش شد که این مورد با مطالعات متعددی همسو بود. از‌جمله مطالعه اسکویی و همکاران در سال 2013 مطابقت و همبستگی میان عملکرد حرکتی درشت و توانایی دستی در کودکان فلج مغزی را نشان داد [17]. کارناهان و همکارانش در سال 2007 مطالعه‌ای با هدف بررسی ارتباط عملکرد حرکتی درشت و توانایی دست در کودکان با فلج مغزی کودکان انجام دادند. همبستگی کلی ضعیفی بین عملکرد حرکتی درشت و توانایی دستی وجود داشت. با‌این‌حال، ارتباط‌های متفاوتی بین عملکرد حرکتی درشت و توانایی دستی در زیرگروه‌های تشخیصی مختلف یافت شد [18]. هایدکر و همکارانش در سال 2012 برای اولین‌بار 3 مقیاس عملکرد (حرکتی درشت، عملکرد ارتباطی و توانایی دستی) را در یک جمعیتی متشکل از 222 کودک با فلج مغزی مقایسه کردند. آن‌ها رابطه نزدیکی بین سطوح سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی در کودکان با فلج مغزی همی پلژی و کوادروپلژی شناسایی کردند، اما این رابطه در زیر‌گروه کودکان با کوادروپلژی شدیدتر بود که احتمالاً به خاطر آسیب مغزی وسیع‌تر در این بچه‌هاست که دست‌ها، تنه و پاها را درگیر می‌کند [8].
در مطالعه حاضر ارتباط متوسط و معناداری بین این سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن کودکان با فلج مغزی گزارش شد که این مورد با مطالعات متعددی همسو بود. از‌جمله در مطالعه ویر و همکاران در سال 2013 مهارت گزارش‌شده در توانایی خوردن، در کودکان کوچک با فلج مغزی بین سنین 1 سال و 6 ماه تا 3 سال ارتباط قابل‌ملاحظه‌ای با توانایی‌های عملکرد حرکتی درشت داشت [19]. کالیس و همکاران در سال 2008 در مطالعه خود روی 166 کودک با فلج مغزی که در سطوح V و IV سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت طبقه‌بندی شده بودند، دریافتند کودکان سطح V سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت اختلال بلع شدیدتری دارند و به محدودیت‌های رژیم غذایی نیاز دارند، از استراتژی‌های بلع استفاده می‌کنند و برای تغذیه به دیگران وابسته هستند [20]. 
ویر و همکاران نیز دریافتند کودکانی که 3 یا 4 اندام درگیر دارند در مقایسه با کودکانی که 1 یا 2 اندام درگیر دارند از توانایی خیلی کمتری برای مصرف غذاهای آسیاب‌شده / ناهموار، تکه‌ای خرد‌شده/ حجیم و هر غذایی با هر بافتی برخوردار هستند. آن‌هایی که توزیع دو‌طرفی دارند نیز در مقایسه با آن‌هایی که توزیع یک‌طرفی دارند باز هم عملکرد ضعیف‌تری در غذاهای تکه‌ای/ حجیم و هر غذای دیگری نشان می‌دهند [19]. ویر و همکاران همچنین مشاهده کردند که کودکان در سطوح V و IV سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت در مقایسه با کودکان سطوح I سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت عملکرد ضعیف‌تری دارند (پوره، آسیاب‌شده/ ناهموار، تکه‌ای/ حجیم)، درحالی‌که کودکان سطوح II و III در مقایسه با آن‌هایی که در سطح I طبقه‌بندی می‌شوند در مصرف غذاهای تکه‌ای خرد‌شده/ حجیم مشکل دارند [19]. 
در مطالعه حاضر ارتباط متوسط و معناداری بین سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی کودکان با فلج مغزی گزارش شد که این مورد با مطالعات متعددی همسو بود از‌جمله کلمن و همکاران در سال 2013 در مطالعه خود ارتباط بین مهارت‌های ارتباطی و عملکرد حرکتی درشت در کودکان سنین پیش از دبستان با فلج مغزی را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند با کاهش مهارت حرکتی درشت در هر کودک با فلج مغزی در سنین پیش از دبستان، توانایی ارتباطی او نیز کاهش می‌یابد [21]. هیملمن و همکاران 2013 در مطالعه خود توانایی برقراری ارتباط در فلج مغزی را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی با سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و عملکرد شناختی ارتباط دارد [22].
 مارگارتا و همکاران در سال 2017 در مطالعه خود همبستگی بین سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی در کودکان با فلج مغزی را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که سطوح سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی در همه نمونه‌ها همبستگی متوسطی داشت [3]. نتیجه مطالعه مارگارتا و همکاران، یعنی همبستگی متوسط بر‌خلاف مطالعه‌ای بود که کیلیان و همکاران در سال 2014 روی 49 کودک با فلج مغزی انجام داده بودند. این بچه‌ها را از مدرسه مخصوص کودکان با ناتوانیِ پیچیده، انتخاب کرده بودند [9]. مطالعه کیلیان و همکاران که در گذشته انجام شده بود همبستگی قابل‌ملاحظه‌ای بین سیستم طبقه‌بندی عملکرد حرکتی درشت و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی نشان نداد. تضاد و ناهماهنگی میان نتایج احتمالاً به خاطر شرایط متفاوت مطالعه‌هاست. 
در مطالعه حاضر ارتباط متوسط و معناداری بین سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن، سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی و سیستم طبقه‌بندی توانایی خوردن و آشامیدن کودکان با فلج مغزی گزارش شد. در مطالعه هایدکر و همکاران در بررسی سیستم طبقه‌بندی توانایی دستی با سیستم طبقه‌بندی عملکرد ارتباطی همبستگی متوسطی گزارش شد [8]. روندی در این مطالعات به چشم می‌خورد که کودکانی که محدودیت عملکرد حرکتی بیشتری دارند در دیگر سیستم‌های طبقه‌بندی عملکرد نیز محدودیت بیشتری را نشان می‌دهند [23].

نتیجه‌گیری
سیستم‌های طبقه‌بندی عملکردی در‌حال‌حاضر به‌طور گسترده توسط درمانگران و محققان برای طبقه‌بندی عملکردهای حرکتی درشت، توانایی دستی، توانایی خوردن و آشامیدن و عملکردهای ارتباطی کودکان با فلج مغزی استفاده می‌شوند. علاوه‌بر‌این، خانواده‌ها می‌توانند فرزندان خود را به‌طور قابل‌اعتمادی طبقه‌بندی کنند. استفاده از تمام سیستم‌های طبقه‌بندی با هم برای ارائه دید کلی بهتری از عملکرد روزانه کودکان با فلج مغزی گزارش شده است. اگرچه هر سیستم طبقه‌بندی جنبه‌های عملکردی متفاوتی را در کودکان با فلج مغزی اندازه‌گیری می‌کند، اما همه آن‌ها در تعیین عملکرد کودکان با فلج مغزی ازنظر طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد نقش دارند. در مطالعه حاضر هیچ‌یک از ضرایب همبستگی سیستم‌های طبقه‌بندی نشان‌دهنده یک رابطه بسیار قوی نبود. به نظر می‌رسد بررسی ارتباط بین سیستم‌های طبقه‌بندی در کودکان زیر 4 سال به جهت پیش‌بینی وضعیت تکاملی کودک از جنبه‌های مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. در مطالعه حاضر امکان بررسی کودکان در سنین زیر 4 سال وجود نداشت. پیشنهاد می‌شود در مطالعات بعدی ارتباط این سیستم‌های طبقه‌بندی عملکرد در سنین پایین‌تر بررسی شود.

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش
پیروی از اصول اخلاق پژوهش در اجرای پژوهش ملاحظات اخلاقی مطابق با دستورالعمل کمیته اخلاق دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در نظر گرفته شد و کد اخلاق به شماره IR.USWR.REC.1398.110IR دریافت شده است. پس از آگاهی کامل شرکت‌کنندگان از روند اجرای پژوهش، رضایت‌نامه کتبی از مراقب اصلی کسب شد.

حامی مالی
این مطالعه از طرح تحقیقاتی مصوب شورای پژوهش دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی استخراج شده است.

مشارکت نویسندگان
تحقیق و بررسی و کار میدانی: آزاده ریاحی؛ تحلیل و نگارش پیش‌نویس: زهرا نوبخت؛ روش‌شناسی و ویراستاری و نهایی‌سازی نوشته: فرین سلیمانی، ناهید رحمانی؛ مدیریت پروژه، تأمین مالی: فیروزه ساجدی.

تعارض منافع
 بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.

 

1. Bax M, Goldstein M, Rosenbaum P, Leviton A, Paneth N, Dan B, et al. Proposed definition and classification of cerebral palsy, April 2005. Developmental Medicine and Child Neurology. 2005; 47(8):571-6. [DOI:10.1017/S001216220500112X] [PMID]
2. Dyszuk E. [Inter-relationships of functional status in children with cerebral palsy: An extension [MSc thesis]. Ontario: The University of Western Ontario; 2014. [Link]
3. Margaretha V, Prananta MS, Alam A. Correlation between gross motor function classification system and communication function classification system in children with cerebral palsy. Althea Medical Journal. 2017; 4(2):221-7. [DOI:10.15850/amj.v4n2.1092]
4. Soleimani F, Vameghi R, Rassafiani M, Akbar Fahimi N, Nobakht Z. Cerebral palsy: Motor types, gross motor function and associated disorders. Iranian Rehabilitation Journal. 2011; 9(3):21-31. [Link]
5. Mutlu A, Pistav-Akmese P, Yardımcı BN, Ogretmen T. What do the relationships between functional classification systems of children with cerebral palsy tell us? Journal of Physical Therapy Science. 2017; 28(12):3493-8. [DOI:10.1589/jpts.29.3493]
6. Riyahi A, Rassafiani M, Nobakht Z, Abdolrazaghi H, Moradzadeh R. Validity and reliability of the Persian version of the eating and drinking ability classification system. International Journal of Therapy and Rehabilitation. 2019; 26(9):1-11. [DOI:10.12968/ijtr.2018.0176]
7. Vander Zwart KE, Geytenbeek JJ, de Kleijn M, Oostrom KJ, Gorter JW, Hidecker MJ, et al. Reliability of the dutch-language version of the communication function classification system and its association with language comprehension and method of communication. Developmental Medicine & Child Neurology. 2016; 58(2):180-8. [DOI:10.1111/dmcn.12839] [PMID]
8. Hidecker MJC, Ho NT, Dodge N, Hurvitz EA, Slaughter J, Workinger MS, et al. Inter-relationships of functional status in cerebral palsy: Analyzing gross motor function, manual ability, and communication function classification systems in children. Developmental Medicine & Child Neurology. 2012;54(8):737-42. [DOI:10.1111/j.1469-8749.2012.04312.x] [PMID] [PMCID]
9. Killian L, Bryant E, Sellers D. The clinical use of functional classification systems for children and young people with cerebral palsy. Paper presented at: Abstracts of the European Academy of Childhood Disability 26^th Annual Meeting. 3–5 July 2014; Vienna, Austria. [Link]
10. Montero-Mendoza S, Calvo-Muñoz I. Analysis of relationship among the functional classification systems in cerebral palsy and the different types according to the Surveillance of Cerebral Palsy in Europe. Pediatric Dimensions. 2019; 4:1-5. [DOI:10.15761/PD.1000181]
11. Soleymani Z, Joveini G, Baghestani AR. The communication function classification system: Cultural adaptation, validity, and reliability of the Farsi version for patients with cerebral palsy. Pediatric Neurology. 2015; 52(3):333-7. [DOI:10.1016/j.pediatrneurol.2014.10.026] [PMID]
12. Riyahi A, Rassafiani M, AkbarFahimi N, Sahaf R, Yazdani F. Cross-cultural validation of the persian version of the manual ability classification system for children with cerebral palsy. International Journal of Therapy and Rehabilitation. 2013; 20(1):19-24. [DOI:10.12968/ijtr.2013.20.1.19]
13. Eliasson AC, Ullenhag A, Wahlström U, Krumlinde-Sundholm L. Mini-MACS: Development of the manual ability classification system for children younger than 4 years of age with signs of cerebral palsy. Developmental Medicine & Child Neurology. 2017; 59(1):72-8. [DOI:10.1111/dmcn.13162] [PMID]
14. Riyahi A, Rassafiani M, Akbarfahimi N, Karimloo M. [Test-retest and inter-rater reliabilities of the of manual ability classification system (MACS)-Farsi version in children with cerebral palsy (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2012; 8(2):203-11. [DOI:10.22122/JRRS.V8I2.422]
15. Sellers D. Development of a functional eating and drinking ability classification system for individuals with cerebral palsy. [PhD dissertation]. Brighton: University of Brighton; 2014. [Link]
16. Dehghan L, Abdolvahab M, Bagheri H, Dalvand H, Faghih Zadeh S. [Inter rater reliability of persian version of gross motor function classification system expanded and revised in patients with cerebral palsy (Persian)]. Daneshvar Medicine. 2011; 18(91):37-44. [Link]
17. Oskoui M, Majnemer A, Dagenais L, Shevell MI. The relationship between gross motor function and manual ability in cerebral palsy. Journal of Child Neurology. 2013; 28(12):1646-52. [DOI:10.1177/0883073812463608] [PMID]
18. Carnahan KD, Arner M, Hägglund G. Association between gross motor function (GMFCS) and manual ability (MACS) in children with cerebral palsy. A population-based study of 359 children. BMC Musculoskeletal Disorders. 2007; 21(8):50. [DOI:10.1186/1471-2474-8-50] [PMID] [PMCID]
19. Weir KA, Bell KL, Caristo F, Ware RS, Davies PS, Fahey M, et al. Reported eating ability of young children with cerebral palsy: Is there an association with gross motor function? Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2013; 94(3):495-502. [DOI:10.1016/j.apmr.2012.10.007] [PMID]
20. Calis EA, Veugelers R, Sheppard JJ, Tibboel D, Evenhuis HM, Penning C. Dysphagia in children with severe generalized cerebral palsy and intellectual disability. Developmental Medicine & Child Neurology. 2008; 50(8):625-30. [DOI:10.1111/j.1469-8749.2008.03047.x] [PMID]
21. Coleman A, Weir KA, Ware RS, Boyd RN. Relationship between communication skills and gross motor function in preschool-aged children with cerebral palsy. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2013; 94(11):2210-7. [DOI:10.1016/j.apmr.2013.03.025] [PMID]
22. Himmelmann K, Lindh K, Hidecker MJ. Communication ability in cerebral palsy: A study from the CP register of western Sweden. European Journal of Paediatric Neurology. 2013; 17(6):568-74. [DOI:10.1016/j.ejpn.2013.04.005] [PMID]
23. Goh YR, Choi JY, Kim SA, Park J, Park ES. Comparisons of severity classification systems for oropharyngeal dysfunction in children with cerebral palsy: Relations with other functional profiles. Research in Developmental Disabilities. 2018; 72:248-56. [DOI:10.1016/j.ridd.2017.12.002] [PMID]