---

هدف: افراد برای فرار از فشار‌‌های روانی، ممکن است به انکار وجود آنها به هر وسیله ممکن بپردازند. در این صورت با آگاهی و اصرار، به انجام رفتار‌‌های پرخطر (از قبیل مصرف مواد و تزریق آن در افراد معتاد) گرایش پیدا می‌کنند. عدم توانایی در حل مشکلات و درگیری‌‌‌های هیجانی، منجر به بروز رفتار‌‌های پرخطر در افراد معتاد می‌شود. هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط سابقه رفتار‌‌های مخاطره‌آمیز (سابقهٔ زندان و تزریق مواد)، با میزان تنظیم هیجان در مصرف‌کننده‌‌‌های مت‌آمفتامین مراجعه‌کننده به مراکز درمانی بود.

روش‌ بررسی:‌ در یک مطالعه مورد-شاهدی تعداد ۶۰نفر از مصرف‌کننده‌های مت‌آمفتامین مراجعه‌کننده به مراکز درمانی دردسترس (کلینیک درمان با داروهای آگونیست، کمپ و گروه‌های خودیاری و انجمن معتادان گمنام) با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات جمعیت‌شناختی و سابقه رفتار‌‌های مخاطره‌آمیز در این گروه اخذ گردید. برای به‌دست آوردن نمره تنظیم هیجانی از پرسشنامه شناختی تنظیم هیجان (CERQ) استفاده شد. داده‌‌‌های پژوهش با استفاده از آزمون آنالیز واریانس چندمتغیره تحلیل شد.

یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که تفاوت دو گروه دارای رفتار مخاطره‌آمیز و بدون رفتار مخاطره‌آمیز در هیچ‌یک از خرده‌مقیاس‌‌‌های پرسشنامه شناختی تنظیم هیجان معنادار نمی‌باشد.

نتیجه‌گیری: ارتباط معناداری بین توانایی تنظیم هیجانی و خرده‌مقیاس‌های آن با ارتکاب رفتارهای مخاطره‌آمیز زندان و تزریق مواد در مصرف‌کنندگان مت‌آمفتامین دیده نمی‌شود.

---

اهداف: بازگشت افراد به جامعه بعد از پایان دوران زندانی به عنوان یک مرحله حساس و مهم در سرنوشت آن‌ها همواره می‌بایست مورد توجه دول تها و نهادهای غیردولتی باشد. زمانی انتقال صحیح افراد از زندان به جامعه صورت م یگیرد که برنامه‌های توانبخشی و ادغام مجدد اجتماعی مبتنی بر نیازهای واقعی آنان تدوین و اجرا شود. خروجی این نوع انتقال، افزایش کیفیت زندگی و کاهش تکرار جرم را در پی دارد. یکی از حرفه‌هایی که می‌تواند در این راستا به سیستم قضایی کمک کند، حرفه مددکاری اجتماعی است. تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان این حرفه، خدمات مددکاری اجتماعی را به افراد زندانی و خانواده‌های آنان ارائه می‌دهند. پس لازم است با مراجعه به دانش پایه و تجربه جهانی و با استناد به منابع موجود و در دسترس، گستره راهکارهای اثربخش عملیاتی، البته متناسب با ویژگی‌های زمین های کشور شناسایی شده و در چارچوب مشخصی تنظیم شود. این مطالعه با هدف تدوین راهنمای مداخله تخصصی مددکاری اجتماعی به منظور بازگشت به جامعه در افراد محکوم به جرم خشونت علیه اشخاص انجام شد.
روش بررسی: در این پژوهش برای دست یافتن به راهنمای تخصصی از روش کیفی استفاده شد. در شروع کار مخزن اولیه از موانع و تسهیل کننده‌های بازگشت موفق به جامعه در افراد محکوم به خشونت علیه اشخاص با تحلیل تماتیک تهیه شد و سپس بر مبنای دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های مرتبط، با در نظر گرفتن فرایند مددکاری اجتماعی پیش‌نویس اولیه تدوین شد. در ادامه طی جلسه متمرکز گروهی با حضور اساتید و افراد صاح بنظر محتوای پی‌شنویس راهنما موردبازنگری و توسعه قرار گرفت و به منظور قابلیت به‌کارگیری و ارزیابی راهنما از روش نقد راهنما استفاده شد. راهنما با میانگین کلی ۷/۸۵ درصد (هدف ۸۲/۹ درصد، مشارکت ذی‌نفعان ۸۸/۱ درصد، مراحل تدوین ۸۵/۶ درصد، وضوح ۸۳ درصد، قابلیت دسترسی ۸۴/۹ درصد و استقلال در نگارش ۸۹/۸ درصد)، مورد تأیید افراد صاح بنظر این حیطه به خصوص افراد شاغل در مرکز مراقبت بعد از خروج قرار گرفت.
یافته‌ها: فرایند کار و راهنمای عمل مددکاران اجتماعی در ادغام مجدد افراد محکوم به خشونت علیه اشخاص با محوریت ابعاد پن جگان های (نگرانی‌های درهم‌تنیده، سپرهای محافظتی، امنیت رفاهی اقتصادی، حمایت اجتماعی و دس‌تیابی به استقلال نسبی)، به عنوان ابعاد اصلی بازگشت موفق به جامعه بعد از ترخیص از زندان تهیه شد. مداخلات تخصصی مددکاری اجتماعی بعد از تأیید افراد صاح بنظر در چهار مرحله اصلی ۱) آمادگی برای برنامه موردی، ۲) توسعه برنامه موردی، ۳) مداخله و عمل و ۴) پایش و بازنگری مداخله ارائه شد. نتایج حاصل از ارزیابی به روش Agree به منظور قابلیت به‌کارگیری راهنما در عمل نشان داد پروتکل در تمامی ابعاد نمره قابل قبول را کسب کرده است و اکثر پاسخگویان استفاده از پروتکل را توصیه می‌کنند. درنهایت استفاده‌کنندگان این راهنما، مددکاران اجتماعی و سایر حرف ههای یاورانه مرتبط شاغل در زمینه سازمان زندا نها و اقدامات تربیتی و تأمینی به ویژه مرکز مراقبت بعد از خروج هستند.
نتیجه‌گیری: سرمایه‌گذاری در برنامه‌های توانبخشی زندانیان یکی از بهترین و مقرون به صرفه‌ترین روش‌های جلوگیری از جرم مجدد آن‌هاست که نه تنها برای افراد مربوطه دارای مزایای قابل توجهی است، بلکه به طور گسترد هتر به ارتقای امنیت عمومی منجر می‌شود. زمانی این موضوع اهمیت می‌یابد که برنامه‌های ادغام مجدد اجتماعی و توانبخشی مبتنی بر رویکرد و دیدگاه‌های علمی تدوین شود. در مطالعات آینده بررسی نتایج و اثربخشی یافته‌های این مطالعه، با پشتوانه علمی و در نظر گرفتن شرایط بومی در شناسایی مؤلف هها و عوامل مؤثر بازگشت به جامعه محکومین آزادشده از زندان، می‌تواند مؤثر باشد. با این وجود عواملی مانند مهارت و توانمندی‌های مددکار اجتماعی در اجرای مداخلات تخصصی و برقراری ارتباطات حرف های و بین سازمانی، قوانین و برنامه‌های حمایتی، انگیزه و شوق فرد دارای سابقه زندان برای تغییر، همگی می‌توانند در میزان موفقیت این راهنما در راستای اهداف تعیین شده کمک نمایند.