۴ نتیجه برای روایی و پایایی
سمیرا کمالیان لاری، حجت اله حقگو، مریم فرزاد، سمانه حسین زاده،
دوره ۱۸، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف بررسی وضعیت سیستم تعادلی و کنترل پوسچرال در افراد با مالتیپل اسکلروزیس مهم و ضروری است. شناسایی و بهکارگیری ابزارهای استاندارد میتواند راهکاری کاربردی برای برنامهریزی هدفمند در این موضوع باشد. تاکنون ابزارهای متعددی برای بررسی اختلالات تعادل در این بیماران به کار رفته است که هر کدام فقط برای غربالگری مشکلات تعادلی استفاده شده است که تنها پیشبینی خطر افتادن را در افراد مسن گزارش میدهد. این پرسشنامهها نمیتوانند برای تشخیص علتهای زمینهساز اختلال تعادل به درمانگر کمک کنند و در هدایت فرایند درمان هدفمند مؤثر نیستند. دکتر هوراک از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۹ پرسشنامه «بِس» را در سامانه آموزش پزشکی مداوم طراحی کرد. با توجه به اینکه این پرسشنامه بر اساس نظریه کنترل حرکتی برنشتاین پایهریزی شده است، در آن شش حوزه سیستم تعادل ( محدودیتهای بیومکانیکی، محدودیتهای ثبات، تغییر وضعیتها و تنظیمات مبنی بر پیشبینی، پاسخهای وضعی واکنشیها، جهتیابی حسی، ثبات در راهرفتن) از طریق ۳۶ سؤال بررسی میشود. هدف از پژوهش حاضر پس از تهیه نسخه فارسی پرسشنامه، بررسی روایی و پایایی آزمون ارزیابی سیستمهای تعادلی در افراد با بیماری مالتیپل اسکلروزیس است.
روش بررسی این مطالعه از نوع روششناسی و غیرتجربی است. محقق ابتدا پرسشنامه بِس را ترجمه کرد. روایی صوری پرسشنامه با نظرسنجی از ۲۱ بیمار مالتیپل اسکلروزیس بررسی شد. روایی محتوایی پرسشنامه نیز با نظرسنجی از ۶ متخصص توانبخشی (سه متخصص کاردرمانی و سه متخصص فیزیوتراپی) ارزیابی شد. سپس دو محقق (نویسنده و یک آزمونگر دیگر) برای ۱۱۰ فرد با تشخیص مالتیپل اسکلروزیس و دارای معیار ورود به مطالعه و ساکن شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز شهر تهران، در سال ۱۳۹۶-۱۳۹۵ پرسشنامه بِس و پرسشنامه بِرگ را تکمیل کردند. بعد از یک هفته، ۳۶ نفر از افراد ارزیابیشده، با پرسشنامه بِس برای بررسی پایایی آزمون و بازآزمون مجدداً ارزیابی شدند. با اطلاعات حاصل، همسانی درونی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ، پایایی آزمون و بازآزمون با ضریب همبستگی درونردهای، پایایی بین دو آزمونگر با محاسبه ضریب همبستگی درونردهای و نیز روایی همگرایی بین دو پرسشنامه بِس و بِرگ با محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد.
یافتهها مختصصان روایی محتوایی پرسشنامه (قابل فهمبودن و مناسببودن سؤالات و تطبیق واژهها مطابق با فرهنگ) را تأیید کردند که از طریق روشهای آماری CVR و CVI انجام شده بود ( CVI>۰/۷۹ ،CVR>۰/۹۹). ضریب همبستگی پیرسون بین تمامی حوزههای پرسشنامه بِس (به جز حوزه دوم) با نمره پرسشنامه بِرگ بین ۰/۷۹ تا ۰/۹۳ بود. اعداد از حداقل مقدار قابل قبول یعنی ۰/۷۰ بالاتر هستند و این نشاندهنده روایی همگرایی خوب بین این دو پرسشنامه است. بعد از حذف بخشی از سؤال ۶ از حوزه دوم، ضریب آلفای کرونباخ محاسبهشده در تمامی حوزهها بین ۰/۷۱ تا ۰/۹۳ یعنی بیشتر از حداقل مقدار قابل قبول (۰/۷۰) بود که این موضوع نشاندهنده همسانی درونی خوب است. ضریب همبستگی درونردهای بین نمرات دو آزمونگر در شش حوزه بین ۰/۷۶ تا ۰/۹۸ گزارش شد که در تمامی حوزهها بالای ۰/۷۰ بود که نشاندهنده وجود پایایی بین دو آزمونگر است. همچنین ضریب همبستگی درونردهای با دو مرتبه تکرار برای پایایی آزمون و بازآزمون بین ۰/۸۴ تا ۰/۹۹ بود که بالاتر از ۰/۷۰ (حداقل مقدار قابل قبول) و نشاندهنده پایایی آزمون و بازآزمون خوب پرسشنامه است.
نتیجهگیری بعد از تغییر و حذف بخشی از سؤال ۶ از حوزه دوم نتایج نشان داد پرسشنامه بِس برای ارزیابی عملکرد تعادلی در بیماران مالتیپل اسکلروزیس روایی و پایایی خوبی دارد و میتوان آن را به عنوان ابزاری معتبر، هم در حوزههای بالینی (به منظور ارزیابی وضعیت تعادلی این بیماران و برنامهریزی هدفمند درمانی) و هم برای ارتقای پژوهشهای علمی در بیماران مالتیپل اسکلروزیس به کار برد.
فرین سلیمانی، ناهیده حسنی خیابانی، لیلا یزدی، حمیدرضا لرنژاد، ناریا ابوالقاسمی، غزال شریعت پناهی،
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۲ )
چکیده
هدف در چند سال اخیر برنامه ارزیابی و ارتقای تکامل کودکان، موردتوجه و تأکید نظام سلامت واقع شده است. در این راستا آموزش آزمونگران تست بیلی (Bayley) و ارزیابی ایشان، به یکی از نیازهای نظام سلامت تبدیل شده است. این پژوهش با هدف طراحی یک ابزار جامع و معتبر و تعیین روایی و پایایی آن برای ارزیابی عملکرد بالینی آزمونگر بیلی انجام شد.
روش بررسی جامعه پژوهش آزمونگران تست بیلی در دانشگاههای علومپزشکی کشور بودند. در این مطالعه نمونهگیری مبتنی بر هدف انجام شد. ابتدا مفاهیم ارزیابی بالینی از طریق مرور متون و جلسات بحث گروهی متمرکز با ۱۰ نفر از خبرگان تبیین شد و گویههای ابزار طراحی شد. جهت بررسی روایی ظاهری از نمره تأثیر استفاده شد. پرسشنامه به گروه خبرگان متشکل از ۸ نفر از مربیان (ارزیابان) و آزمونگران باتجربه (ارزیابیشدگان) ارسال شد و از آنها خواسته شد تا به گویهها از نظر اهمیت از ۱ تا ۵ نمره دهند.گویههایی که نمره تأثیر کمتر از ۱/۵ داشتند حذف شدند و ساختار سایر گویه مورد اصلاح و بازبینی ظاهری قرار گرفت. برای بررسی روایی محتوا از دو ضریب نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوا استفاده شد و پرسشنامه به یک گروه ۱۰نفری از خبرگان ارسال شد. با توجه به تعداد گروه خبرگان، گویههایی که میزان ضریب نسبی روایی محتوای کمتر از ۰/۶ و شاخص روایی محتوای کمتر از ۰/۷ داشتند حذف شدند. پایایی ابزار از طریق تکرارپذیری دفعات آزمون (آزمون ـ بازآزمون)، ضریب توافق در مشاهدات ارزیابان، مقایسه ارزیابان با ارزیاب مرجع و همخوانی درونی تعیین شد. آنالیز دادههای کمی با نرمافزار SPSS نسخه ۲۲ انجام گرفت.
یافتهها ابزار در بخش اختصاصی با ۶۶ گویه شامل ۳۲ گویه شناختی، ۲۲ گویه زبانی (۱۳ گویه درکی، ۹ گویه بیانی)، ۱۲ گویه حرکتی (۹ گویه حرکات ظریف، ۳ گویه حرکات درشت ) و در بخش عمومی با ۱۴ گویه وارد مرحله سنجش ثبات زمانی و پایایی شد. میزان پایایی آزمون ـ بازآزمون با ضریب همبستگی درونردهای در بخش اختصاصی ۰/۸۳ و در بخش عمومی ۰/۸۶ و ضریب همبستگی درونردهای در مشاهدات ارزیابان ۰/۸۰ (فاصله اطمینان ۹۵ درصد: ۵۸-۸۲) بود. بیشترین ضریب همبستگی مربوط به مقیاس شناختی (۰/۸۸) و کمترین در حرکات درشت (۰/۷۶) بود. ضریب کاپا در بین مشاهدهگران در بخش عمومی بالای ۰/۷ بود. بالاترین ضریب کاپا در بین مشاهدهگران در حیطه اختصاصی برابر ۱ و کمترین ۰/۳۵ بود. میزان همخوانی درونی گویهها (آلفای کرونباخ) در بخش عمومی ۰/۷۶ بود.
نتیجهگیری ابزار طراحیشده در ارزیابی مهارتهای بالینی آزمونگر بیلی دارای روایی و پایایی است.
فرین سلیمانی، زهرا نوبخت، نادیا آذری، آدیس کراسکیان، فاطمه حسناتی، زهرا قربانپور،
دوره ۲۵، شماره ۰ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف در تعریف انجمن آمریکایی عقبماندگی ذهنی، رفتار انطباقی در ۳ حوزه مهارتی بهعنوان مجموعهای از مهارتهای مفهومی، اجتماعی و عملی طبقهبندی میشود که توسط افراد برای عملکرد در زندگی روزمره آموخته شده است. هدف از این مطالعه تهیه نسخه فارسی و تعیین روایی و پایایی مقیاس رفتار انطباقی درکودکان بود.
روش بررسی پژوهش حاضر یک مطالعه روششناختی بود. فرآیند ترجمه و معادلسازی مقیاس رفتار انطباقی براساس پروتکل پروژه بینالمللی ابزار کیفیت زندگی انجام شد. نمونهگیری بهصورت در دسترس تا تکمیل حجم نمونه بود. پس از بررسی روایی ظاهری، محتوایی و انجام آزمون مقدماتی، ۲۵۳ نفر از والدین کودکان ۱ تا ۴۲ ماهه شهر تهران جهت بررسی روایی سازه و همخوانی درونی نسخه فارسی مقیاس رفتار انطباقی را تکمیل کردند. جهت تعیین روایی سازه مقیاس، از روش تحلیل عاملی با تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده شد. بهمنظور تعیین پایایی در دفعات آزمون پس از ۲ هفته ۱۲ نفر از والدین مجدداً این مقیاس را تکمیل کردند.
یافتهها مطلوبیت ترجمه تمام گویهها با استفاده از نظرات گروه خبرگان و روایی ظاهری مناسب با مصاحبه شناختی والدین گروه هدف مشخص شد. ضریب آلفای کرونباخ در خردهمقیاسهای ارتباط برابر با ۰/۹۵۷، استفاده از جامعه برابر با ۰/۹۵۷، عملکردهای قبل از دبستان برابر با ۰/۹۴۳، زندگی در خانه برابر با ۰/۹۶۱، سلامت و ایمنی برابر با ۰/۹۶۰، اوقات فراغت برابر با ۰/۹۵۲، مراقبت از خود برابر با ۰/۹۴۸، خودمدیریتی برابر با ۰/۹۴۷، اجتماعی برابر با ۰/۹۵۴ و حرکتی برابر با ۰/۹۶۲ و درکل مقیاس به میزان برابر با ۰/۹۹۱ به دست آمد. جهت تعیین روایی سازه باتوجهبه ارزش ویژه و درصد تبیینشده توسط عامل نخست مشخص شد که هر خردهمقیاس دارای یک مدل تکعاملی است. ضریب همبستگی درونردهای در ۹ خردهمقیاس بیش از۰/۷۵ (خوب) و تنها در خردهمقیاس اوقات فراغت ۰/۶۷۵ (متوسط) محاسبه شد.
نتیجهگیری باتوجهبه نتایج مطالعه حاضر میتوان گفت مقیاس رفتار انطباقی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و توسط والدین کودکان، بهراحتی قابلاجرا است. بنابراین نسخه فارسی این مقیاس را میتوان در تحقیقات بهعنوان ابزار ارزیابی رفتار انطباقی کودکان فارسی زبان به کار برد.
فرین سلیمانی، لیلا یزدی، ناهیده حسنی خیابانی، حمیدرضا لرنژاد، ناریا ابوالقاسمی، غزال شریعت پناهی،
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف مهارتهای ارتباطی درعرصه بهداشت و درمان، عملکرد محوری و اثربخشی دارند. این مهارتها، یکی از ارکان مهم برای مراقبین سلامت محسوب شده و باعث همکاری و رضایت مراجعین و تشخیص صحیح میشوند. هدف از این مطالعه، طراحی مقیاسی جهت ارزیابی مهارتهای ارتباطی کارشناسان مراکز بهداشتی در آزمونهای تکاملی کودکان بود.
روش بررسی جامعه پژوهش، کارشناسان مراکز بهداشتی در دانشگاههای علومپزشکی کشور بودند. نمونهگیری مبتنی بر هدف انجام شد. بهدلیل آموزش کارشناسان منتخب جهت انجام آزمون تکاملی بیلی از این گروه استفاده شد. ابتدا مفاهیم ارزیابی از طریق مرور متون و جلسات بحث گروهی متمرکز با ۱۰ نفر از خبرگان این امر تبیین شد و با روش دلفی از خبرگان خواسته شد نظرات و پیشنهادات خود را درمورد تدوین گویههای ارتباطی بیان کنند. نظرات پیشنهادی آنها گردآوری و کدبندی شده و مقیاس طراحی شد. خصوصیات روانسنجی مقیاس با مشارکت ۱۶ نفر از خبرگان با روش تعیین روایی محتوای کمی (شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوا) و روایی صوری مشخص شد. پایایی مقیاس از طریق تکرارپذیری دفعات آزمون (آزمون بازآزمون) با فاصله ۲ هفته تعیین شد. ضریب توافق در مشاهدات، مقایسه ارزیابان با ارزیاب مرجع و همخوانی درونی نیز تعیین شد. آنالیز دادههای کمی با نرمافزار SPSS نسخه ۲۲ انجام گرفت.
یافتهها دراین مطالعه، مقیاس مهارتهای ارتباطی با۳۰ گویه (۱۳ گویه ارتباط با کودک، ۶ گویه ارتباط با والدین و ۱۱ گویه عمومی) طراحی شد. کمترین مقدار شاخص روایی محتوایی مربوط به یک گویه در بخش ارتباط با کودک بود و بقیه گویهها از روایی قابلقبول برخوردار بودند. مقدار آلفای کرونباخ جهت بررسی همخوانی گویهها در بخش ارتباط با کودک ۰/۸۱، ارتباط با والدین ۰/۸۲ و در بخش عمومی ۰/۷۶ به دست آمد. میزان پایایی ۰/۸۳ و ضریب همبستگی داخل خوشهای در بخش ارتباط با کودک ۰/۷۷، ارتباط با والدین ۰/۸۸ و عمومی ۰/۸۱ بود. ضریب کاپا جهت توافق تشخیص بین ارزیاب مرجع و ارزیابان دیگر در ۵ مورد بالای ۰/۷ و در ۲ مورد، کمتر از ۰/۴ بود.
نتیجهگیری مقیاس ارزیابی تدوینشده از روایی و پایایی بالایی برخوردار است و میتواند بهعنوان مقیاس ارزیابی مهارتهای ارتباطی برای کارشناسان کودک مورداستفاده قرارگیرد.