هدف: برتری دستی و مهارت های خود مراقبتی در کاردرمانی جایگاه ویژه ای دارد و از مهارت های بنیادی در توان بخشی می باشد. این تحقیق توصیفی- تحلیلی در مدارس آموزش و پرورش منطقه ۱۱شهر تهران در سال ۱۳۸۱بر روی ۶۱دانش آموز عادی (۳۲عدد راست دست، ۲۹عدد چپ دست) و ۵۹ دانش آموزش عقب مانده ذهنی آموزش پذیر (۴۰عدد راست دست، ۱۹عدد چپ دست) پایه های تحصیلی آمادگی، اول و دوم انجام گرفت.
روش بررسی: میانگین سنی دانش آموزان عادی کم تر از دانش آموزان عقب مانده ذهنی بود (P=۰/۰۰۰) برخی از داده ها از طریق پرسش نامه های ویژه دادهای اختصاصی از طریق اجرای آزمون اختصاصی به صورت عملکردی از آزمودنی به عمل آمد. برتری دستی و مهارت های خود مراقبتی آنها مورد مقایسه و ارتباط آن بین دو گروه محاسبه شد.
یافته‌ها: بین میانگین قدرت گریپ دست راست و چپ آزمودنی های راست دست مدارس عادی اختلاف معناداری وجود داشت (P=۰/۰۱۱) اما در آزمودنی های چپ دست اختلاف معناداری وجود نداشت (P=۰/۲۳۴). میان مهارت های خود مراقبتی و قدرت گریپ آزمودنی های عقب مانده ی ذهنی و عادی ارتباط معناداری وجود دار (P=۰/۰۰۰) مقایسه مهارت دستی دو گروه از نظر آماری اختلاف معناداری را نشان می دهد (P=۰/۰۰۰)
نتیجه‌گیری: مقایسه هم بستگی بین مهارت دستی با مهارت خو مراقبتی در آزمودنی های عقب مانده ی ذهنی معنادارتراز آزمودنی های عادی بود(P<۰/۰۵) و هم بستگی بین برتری دستی و یا بیش تر از برتری دستی با چشم بود. در مقایسه ی دانش آموزان راست دست و چپ دست مدارس عادی بر اساس رتبه ی تولد اختلاف معناداری وجود دارد (P=۰/۹۶۳) پیشنهاد می شود برای ارزیابی و تعیی برتری دستی از چند جنبه (قدرت ، مهارت و از طریق پرسش نامه) مورد توجه قرار گیرد و به صرف نوشتن با دست اکتفاء نگردد.
