هدف: این مطالعه با هدف تهیه آزمون هجی کردن و تعیین روایی و اعتبار آن در پایه اول ابتدایی به منظور بررسی تأثیر طول کلمه بر خطاهای هجی کردن انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و از نوع ابزار سازی و اعتبارسنجی میباشد. جمعیت مورد مطالعه دانشآموزان کلاس اول ابتدایی (یک کلاس از مدرسه دخترانه و یک کلاس از مدرسه پسرانه) از منطقه ۸ آموزش و پرورش شهر تهران میباشند که به صورت آسان و غیر تصادفی انتخاب شدند. ابتدا کلمات کتاب «بنویسیم» پایه اول ابتدایی بر اساس طول کلمه (ساختار هجایی) مورد بررسی قرارگرفت. سپس از میان ۴۹۴ کلمه موجود در کتاب فارسی، ۲۴۱ کلمه که حاوی تمام ساختارهای هجایی بودند، برای انتخاب به صاحب نظران داده شد. بر اساس نظر آنان از میان ۲۴۱ کلمه، ۴۰ کلمه انتخاب گردید. این کلمات توسط دو آزمونگر در طی دو مرحله به تفکیک به دانشآموزان پایه اول ابتدایی به صورت دیکته گفته شد و خطاهای دیکته تعیین و با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و تیزوجی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان میدهد که ضریب همبستگی بین اجراهای متوالی بالا است. همچنین مقایسه میانگین تعداد خطاها در نوبتهای مختلف اجرا نشان میدهد که در پسران اختلاف میانگین از نظر آماری معنیدار نیست (مقدار p بهترتیب در دو مرحله اجرا توسط آزمونگر اول و دوم عبارت است از: P=۰/۳۳, P=۰/۵۶)، اما در دختران بین میانگین تعدادخطاهای مرحله اول و دوم از نظر آماری اختلاف وجود دارد (مقدار p به ترتیب در دو مرحله اجرا توسط آزمونگر اول و دوم عبارت است از: P=۰/۰۰۲, P=۱).
نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهد آزمون مورد نظر از روایی و اعتبار بالایی برخوردار است و میتوان از آن در پژوهشهای مورد نظر و بررسی ارتباط ساختار هجایی کلمه و خطاهای هجی کردن استفاده نمود.