مقدمه: پرسشنامه‌های خود-اظهاری و آزمون‌های عملکرد-محور دو شیوه ارزیابی میزان ناتوانی در انجام عملکردهای روزمره بیماران مبتلا به کمردرد مزمن هستند. هدف این مطالعه بررسی نحوه اثرگذاری درد بر میزان ناتوانی این بیماران از طریق مقایسه یافته‌های حاصل از پرسشنامه‌های خود-اظهاری رولندموریس و اسوستری با آزمون عملکرد محوری بنام «مقیاس عملکردی کمر» بوده است.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی و جامعه آماری بیماران مبتلا به کمردرد مزمن بدون علت خاص می‌باشند.75 بیمار 60-18 ساله به روش نمونه‌گیری آسان وارد مطالعه شدند. مقیاس عملکردی کمر و پرسشنامه‌های رولندموریس و اسوستری برای ارزیابی ناتوانی و شدت درد با VAS اندازه‌گیری شد. ارتباط بین دو متغیر شدت درد و ناتوانی به کمک ضریب همبستگی اسپیرمن و ارتباط بین شیوه‌های مختلف ارزیابی ناتوانی با محاسبه ضرایب همبستگی پیرسون تعیین گردید. تفاوت میزان ناتوانی در دو گروه دارای درد خفیف تا متوسط و گروه درد شدید با آزمون تی مستقل مقایسه شد.

یافته‌ها: ضرایب همبستگی بین VAS و مقیاس عملکردی کمر، پرسشنامه‌های رولندموریس و اسوستری به ترتیب 0.37، 0.55 و 0.54 (0/01>P) و ضرایب همبستگی بین مقیاس عملکردی کمر و پرسشنامه‌های رولندموریس و اسوستری به ترتیب 0.41 و 0.52 (0/001>P) به دست آمد. مقیاس عملکردی کمر تفاوت معنی داری را بین میزان ناتوانی در دو گروه درد نشان نداد (0/139=P) اما این تفاوت در نتایج پرسشنامه‌ها معنی دار شد (0/01>P).

نتیجه‌گیری: عدم تشابه بین نتایج پرسشنامه‌های خود-اظهاری با مقیاس عملکردی کمر و همبستگی متوسط بین آنها نشان می‌دهد که دو شیوه ارزیابی می‌توانند جنبه‌های مختلفی را در فرآیند ناتوانی نمایان سازند؛ لذا برای ترسیم نمایی جامع از وضعیت عملکردی بیماران استفاده توأم از هر دو شیوه ارزیابی توصیه می‌گردد.