Moradi F, Kazemi-Karyani A, Karamimatin B, Soltani P, Kamali M, Jalili F et al . Socioeconomic Disparities in the Prevalence of Disability in Iran: A Decomposition Analysis Using the Concentration Index. jrehab 2025; 26 (2)
URL:
http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3473-fa.html
مرادی فردین، کاظمی-کریانی علی، کرمی متین بهزاد، سلطانی پگاه، کمالی محمد، جلیلی فرامرز و همکاران.. نابرابری های اجتماعی اقتصادی در شیوع معلولیت در ایران : یک تحلیل دیکامپوزیشن با استفاده از شاخص تمرکز. مجله توانبخشی. 1404; 26 (2)
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3473-fa.html
1- مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.
2- مرکز تحقیقات توانبخشی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
3- دانشکده مدیریت سلامت، دانشگاه دالهوسی، هالیفاکس، نوا اسکوشیا، کانادا.
4- مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران. ، shahin.soltani@kums.ac.ir
چکیده: (101 مشاهده)
زمینه و هدف: عوامل مختلفی مانند آسیبها، وضعیت سلامت، ,ویژگی های جمعیت شناختی، عوامل محیطی و عوامل اجتماعی و اقتصادی میتوانند خطر ناتوانی را افزایش دهند. این مطالعه با هدف محاسبه نابرابری اجتماعی-اقتصادی در شیوع معلولیت در جمعیت عمومی ایران انجام شد.
روشها: تجزیه و تحلیل داده های ثانویه با استفاده از دادههای پیمایش جمعیتشناختی و سلامت ایران در سال 1390 انجام شد. نابرابری اجتماعی-اقتصادی در شیوع ناتوانی با شاخص تمرکز برآورد شد. متغیر وابسته وجود ناتوانی در خانوار بود که به عنوان یک متغیر دو حالته تعریف شد. همچنین، شاخص تمرکز برای شناسایی عوامل توضیح دهنده تغییرپذیری در نابرابری اجتماعی-اقتصادی در ناتوانی تجزیه شد. متغیرهای توضیحی در این مطالعه عبارت بودند از سن، جنسیت، محل سکونت، و متغیر اجتماعی اقتصادی (سطح تحصیلی و شاخص ثروت).
یافتهها: در مجموع 86403 نفر از ایرانیان 1 تا 95 ساله در نظرسنجی شرکت کردند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه 0/06 ± 28/88 سال بود. در مطالعه حاضر 6/29 درصد (5432 تفر) از جامعه مورد مطالعه دچار معلولیت بودند. در این مطالعه، مقدار شاخص تمرکز 0/15 برآورد شد (0/001 > p-value) که نشان میدهد شیوع ناتوانی در میان گروههایی با وضعیت اجتماعی اقتصادی بالاتر متمرکز است. همچنین، شاخص ثروت بزرگترین عامل مشارکت کننده در نابرابری موجود بود و 87/41 درصد از نابرابری کلی اقتصادی اجتماعی در معلولیت را تبیین کرد.
نتیجهگیری: به طور کلی، یافتههای ما نشان داد که نابرابری مرتبط با اجتماعی-اقتصادی در افراد دارای معلولیت در میان شرکتکنندگان ثروتمند متمرکز بود. بر این اساس، شناسایی علت معلولیت در گروههایی با وضعیت اجتماعی اقتصادی بالاتر برای تدوین گزینههای سیاستی به منظور پیشگیری از معلولیت و ارائه حمایتهای مورد نیاز پیشنهاد میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدیریت توانبخشی دریافت: 1403/1/31 | پذیرش: 1403/9/6 | انتشار: 1404/7/21