1- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2- گروه مدیریت خدمات بهداشتیدرمانی، دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی دانشگاه علومپزشکی ایران، تهران، ایران. ، masoudi_1352@yahoo.com
3- مرکز ملی تحقیقات حقوق سلامت، وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی، تهران، ایران.
چکیده: (6423 مشاهده)
اهداف: هدف این مطالعه شناسایی چالشهای مشارکت مردم در قانونگذاری در بخش سلامت در ایران است.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نظر هدف، اکتشافی و از نظر فرایند اجرا، کیفی بود. روش گردآوری دادهها با روش مصاحبه نیمهساختارمند و هدفدار با شرکتکنندگان، انتخابی بود.جامعه پژوهش مشتمل بر افراد آگاه و کلیدی (شامل استادان دانشگاه، نمایندگان مجلس، وزرای سابق بهداشت،کارشناسان معاونت قوانین مجلس، کارشناسان حوزه سلامت و حقوقی مرکز پژوهشهای مجلس، صاحبنظران و مدیران شاغل در حوزه قانونگذاری سلامت با حداقل ده سال سابقه کار بود.این افراد در زمینه قانونگذاری تجربه داشته و همچنین در خصوص نظام سلامت کشور نیز آگاهی کافی داشتند. ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪها ﺿﺒﻂ و ﺳﭙﺲ به صورت متن بازنویسی شد. تحلیل دادهها با استفاده از روش تماتیک انجام گرفت.
یافتهها: ﺑﺮ اﺳﺎس بیست ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ اﻧﺠﺎمﺷﺪه در این مطالعه پنج درونمایه اصلی و ۲۶ درونمایه فرعی (طبقه) ایجاد شد. گروه اصلی مشتمل بر عوامل قانونی، عوامل زیرساختی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، عوامل مربوط به مشارکتکنندگان (مردم) و عوامل مربوط به مشارکتپذیران (قانونگذاران) بود. در عوامل قانونی سه زیرطبقه ساختار پارلمان، الزامات قوانین برای نظرخواهی و تسهیلات قوانین؛ در عوامل زیرساختی هفت زیرطبقه شبکه ارتباطات وجود وسایل ارتباط جمعی، اطلاعرسانی، امکان دستهبندی نظرات، امکان مشارکت الکترونیک، امکانات مالی، امکانات ساختاری و امکان دسترسی / ملاقات با قانونگذاران؛ در عوامل فرهنگی و اجتماعی سه زیرطبقه مشارکتجویی مردم، اعتقاد به کار گروهی و سرمایه اجتماعی؛ در عوامل مربوط به مشارکتکنندگان دسترسی به اطلاعات، دسترسی به قانونگذاران،دریافت پاسخ یا بازخورد از قانونگذاران، احساس امنیت پس از ارائه مشورت، میزان آگاهی مردم از حقوق خود، آموزش، امکان تبادل نظر و وجود تیم کارشناسی قوی و در عوامل مربوط به مشارکتپذیران نُه زیرطبقه میل به استفاده از نظرات دیگران، ظرفیت پذیرش نظرات متفاوت، عوامل حزبی، عوامل و مصالح منطقه ای، سلامت اداری،آموزش، فرصت کافی، اولویتها و عوامل انگیزشی ایجاد شد.
نتیجهگیری: چالشهای متعددی در مشارکت شهروندان در فرایندهای قانونگذاری در بخش سلامت وجود دارد. در حوزه قوانین لازم است حق مشارکت شهروندان در سیستم حقوقی مشخص شود. برای رفع چالشهای فرهنگی و اجتماعی باید شفافیت و تبلیغات حداکثری برای مشارکت مردم صورت پذیرد. در این بین نمایندگان نیز نیاز به آموزش دارند تا بتوانند از ظرفیت مشارکت جامعه استفاده کنند. از طرفی مشارکتکنندگان نیز علاوه بر تسلط بر دانش در حوزه سلامت باید بتوانند به زبان سیاستگذاران نیز سخن بگویند.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدیریت توانبخشی دریافت: 1399/3/13 | پذیرش: 1399/6/15 | انتشار: 1399/10/12
* نشانی نویسنده مسئول: تهران خیابان نیاوران روبروی ضلع جنوبی پارک نیاوران شماره ۸۰۲ |