مقدمه
پلانتار‌فاشیاتیس به عنوان التهاب و یا تغییرات تخریبی در فاشیای کف پا تعریف می‌شود. درد و سفتی کف پا اغلب از علائم رایج این بیماری است که اغلب فرد آن را در هنگام ایستادن بعد از یک دوره طولانی نشستن یا خوابیدن احساس می‌کند. این عارضه موجب تأثیر منفی بر عملکرد پا می‌شود و فعالیت‌های روزانه فرد را محدود می‌کند [2 ،1]. به طور کلی 15-10 درصد از مردم جهان به پلانتارفاشیاتیس مبتلا هستند [2 ،1].
درمان‌های جراحی و غیرجراحی برای این عارضه موجود هستند که در بین مداخلات غیرجراحی، درمان‌های ارتزی (محافظتی) به طور گسترده برای درمان پلانتارفاشیاتیس استفاده می‌شوند [3]. پد پاشنه، اسپلینت شبانه، کفی‌های پیش‌ساخته و کفی‌های سفارشی‌ساخت از مهم‌ترین ارتزهایی هستند که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند [4]. از میان ارتزهای ذکرشده کفی‌های سفارشی‌ساخت و کفی‌های پیش‌ساخته به طور قابل توجهی در درمان پلانتارفاشیاتیس تجویز می‌شوند [5]. کفی‌ها راحتی، حمایت، جذب ضربه، کاهش نیرو‌های کششی و اصلاح پاسچرال را در مقابل درمان‌های موجود دیگر برای پلانتارفاشیاتیس فراهم می‌کنند. هر دو نوع کفی سفارشی‌ساخت و پیش‌ساخته در کاهش درد و افزایش عملکرد بیماران مؤثر هستند، اما درباره برتری کفی‌های سفارشی‌ساخت و کفی‌های پیش‌ساخته در مطالعات تناقضاتی موجود است [6].
در مطالعه‌ای که به بررسی مقایسه اسپلینت شبانه و کفی سفارشی‌ساخت پرداخته شده بود؛ بیماران راحتی و تطابق بهتری با کفی سفارشی‌ساخت داشتند [6]، همچنین مطالعه دیگری که بین کفی بدون ساپورت قوس طولی داخلی، پد پاشنه، کفی سفارشی‌ساخت و کفی پیش‌ساخته انجام شده بود، مشخص شد پد پاشنه نه‌تنها در کاهش فشار پاشنه تأثیری ندارد بلکه میزان فشار در ناحیه پاشنه را افزایش می‌دهد، در صورتی که کفی‌های پیش‌ساخته و سفارشی‌ساخت در پخش فشار به طور یکنواخت در اطراف پاشنه مؤثر هستند [7]، درنتیجه با توجه به این مطالعه کفی سفارشی‌ساخت و پیش‌ساخته در کاهش فشار ناحیه پاشنه مؤثر بودند و پدهای پاشنه و کفی بدون ساپورت قوس طولی داخلی بدون تأثیر عنوان شدند [7]. 
در مطالعه دیگری که در افراد مسن انجام شده بود و میزان آزاد شدن فشار در ناحیه پاشنه مورد بررسی قرار گرفته بود، کفی پیش‌ساخته تمام طول را مؤثرترین ارتز نسبت به ارتزهای صرفاً مخصوص ناحیه پاشنه برای کاهش فشار در ناحیه پاشنه گزارش کرده بودند [8]. 
در مطالعات بررسی‌شده، به بررسی تأثیر کفی سفارشی‌ساز با دستگاه CAD-CAM در درمان افراد مبتلا به پلانتار فاشیاتیس پرداخته نشده بود [9]. در یک مطالعه مروری انجام‌شده نشان داده شده بود ساخت کفی به روش کامپیوتر، روشی معتبر است که می‌توان از آن در زمینه ساخت کفی طبی برای رسیدن به بهترین تطابق میان کفی و پای بیمار استفاده کرد [10]. سفارشی‌ساخت بودن کفی طبی با جای‌گذاری مناسب کفی در کف پا ارتباط مستقیم دارد و با کاهش میزان آسیب کف پا همراه است [11]. هدف اصلی در استفاده از این نوع کفی‌های طبی تغییر توزیع فشار کف پایی از یک نقطه خاص به یک سطح گسترده‌تر است [13 ،12]. 
کفی‌های ساخته‌شده به روش CAD-CAM از طریق تماس کامل با افزایش سطح، نیروی وارده به مناطق پرفشار را کاهش می‌دهد. طی بررسی مطالعات، کفی مذکور در افراد مبتلا به دیابت باعث کاهش فشار از نقاط پرخطر برای زخم بیماران دیابتی شده بود [14]. همچنین در مطالعات اخیر نشان داده شده، کفی ساخته‌شده به روش کامپیوتری باعث کاهش درد در افراد مبتلا به صافی کف پا شده بود [15]. در مطالعه دیگری که به بررسی تأثیر کفی سفارشی‌ساخت به روش CAD-CAM در افراد مبتلا به پای گنبدی‌شکل پرداخته شده بود، استفاده از این کفی را به دلیل توزیع متناسب فشار و پخش نیرو از پاشنه، دلیل کاهش درد این افراد عنوان کردند [16]. 
با در نظر گرفتن مطالعات بررسی‌شده و شیوع قابل توجه بیماری پلانتارفاشیاتیس و تأثیر منفی آن بر عملکرد و فعالیت بیمار و با توجه به اینکه در مطالعات بررسی‌شده، اثر کفی ساخته‌شده به روش CAD-CAM در افراد مبتلا به پلانتارفاشیاتیس مورد بررسی قرار نگرفته است و گزارش‌ها در عارضه‌های دیگری مانند دیابت و صافی کف پا حاکی از آن است که کفی سفارشی‌ساخت موجب توزیع متناسب فشار از مناطق پر خطرمی‌شود، در این مطالعه به بررسی و مقایسه کفی سفارشی‌ساخت به روش کامپیوتری با کفی پیش‌ساخته پرداخته شد [17].
روش بررسی
این پژوهش شبه‌تجربی در سال 1397 در مراکز درمانی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی تهران، روی چهارده بیمار مبتلا به عارضه پلانتارفاشیاتیس (پنج زن و نه مرد) با میانگین سنی چهل سال انجام گرفت. چهارده بیمار بر اساس مطالعات گذشته از طریق نرم‌فزار G power با توان 80 درصد و ضریب خطای 05/0 به دوگروه هفت نفری تقسیم شدند. بیماران پس از تشخیص عارضه پلانتارفاشیاتیس توسط پزشک ارتوپد، طبق معیارهای ورود وارد مطالعه شدند. ملاک‌های ورود به پژوهش: دارا بودن سن 45-25 سال، تشخیص عارضه پلانتارفاشیاتیس توسط پزشک ارتوپد، بیمارانی با عارضه صافی کف پای انعطاف‌پذیر، عدم وجود اختلالات عصبی یا هرگونه پاتولوژی در پا مانند دیابت و آرتروز، عدم جراحی در مفاصل اندام تحتانی طی یک ماه گذشته و توانایی راه رفتن به صورت مستقل و بدون وسیله کمکی [21-18 ،14]. ملاک‌های خروج از مطالعه: افراد با سابقه جراحی در فاشیای کف پایی بودند و همچنین بیماران در صورت عدم استفاده از کفی در طول مطالعه و ورزشکاران حرفه‌ای از این پژوهش خارج شدند [21].
ابزاری که جهت سنجش متغیرهای علائم، درد، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی در پیش از آزمون و پس از آزمون استفاده شد، پرسش‌نامهFAOS ‌ بود. نسخه بومی‌سازی شده این پرسش‌نامه به زبان فارسی و روایی و پایایی آن در ایران به اثبات رسیده است [22]. تمامی سؤالات پرسش‌نامه از شدت کم به زیاد به صورت سؤالات پنج‌گزینه‌ای توسط بیمار پاسخ داده شد. این پرسش‌نامه به صورت زیر دسته‌بندی می‌شود: علائم (هفت سؤال)، کارها و فعالیت روزانه (هفده سؤال)، فعالیت‌های ورزشی (پنج سؤال) و کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی پا و مچ پا (چهار سؤال). طبق راهنمای پرسش‌نامه دستورالعملی برای محاسبه امتیاز هر قسمت وجود داشت. برای هر فرد طبق فرمول‌های موجود و پاسخ‌هایی که به سؤالات داده شد، برای هریک از متغیرها امتیازی محاسبه شد. اساس نمره (امتیاز) پرسش‌نامه FAOS به گونه‌ای است که هرچه امتیاز هر متغیر افزایش یابد مطلوب‌تر است و باعث بهبودی بیشتری در هریک از زیرمقیاس‌ها شده است. نمره‌بندی این پرسش‌نامه از صفر تا صد بود که نمره صفر اشاره به بدترین وضعیت و نمره صد اشاره به بهترین وضعیت داشت.
روش جمع‌آوری اطلاعات
پس از تشخیص عارضه پلانتارفاشیاتس توسط پزشک ارتوپد و ارزیابی بیمار توسط متخصص ارتوز و پروتز بر اساس شرح حال گفته‌شده (برای مثال، اولین قدم همراه با درد در ناحیه پا)، تست‌های کلینیکی (مانند درد موضعی در هنگام لمس در قسمت قدامی داخلی توبروزیته پاشنه و یا درد در طول نیام کف پایی) از مراجعه‌کنندگان گرفته شد. در صورت دارا بودن شرایط ورود به مطالعه، پس از اخذ رضایت‌نامه کتبی از نمونه‌ها جهت شرکت در آزمون و شرح همه مراحل آزمون برای افراد، اطلاعات مورد نیاز از طریق سؤالات حضوری و پرسش‌نامه جمع‌آوری شد. چهارده بیمار مورد‌مطالعه به روش غیراحتمالی ساده (دردسترس) به صورت تصادفی به دو گروه هفت‌نفره استفاده از کفی سفارشی‌ساز با دستگاه CAD-CAM و گروه کفی مرسوم (پیش‌ساخته) تقسیم شدند.
از قبل تعیین شد که به صورت یکی‌درمیان به مراجعه‌کنندگان دو نوع کفی مطالعه داده شود؛ به این صورت به اولین بیمار کفی CNC‌ داده شد و سیزده بیمار دیگر به همین ترتیب کفی دریافت کردند و به دو گروه تقسیم شدند. به بیماران در ابتدا پرسش نامه FAOS داده شد تا میزان درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی آن‌ها قبل از استفاده از کفی مشخص شود. سپس در هر دو گروه از پای هر فرد اندازه‌گیری‌های لازم انجام شد. نقشه از پای هر شخص در حالت تحمل وزن مساوی روی هر دو پا تهیه شد و اسکن بیمار توسط دستگاه اسکن EMED Foot Pressure گرفته شد [23].
در گروه بیماران انتخاب‌شده برای ساخت کفی سفارشی‌ساخت به روش CAD-CAM بعد از گرفتن اسکن فشاری از پای بیمار، اطلاعات اسکن فشاری هر بیمار به صورت جداگانه ارزیابی شد. سپس بر اساس گزارش اسکن در این بیماران، کفی سفارشی‌ساخت برای هر بیمار به صورت مجزا با استفاده از نرم‌افزار کامپیوتری راینوکراس توسط درمانگر طراحی شد. در گام بعدی داده‌های حاصل از طراحی به صورت مجموعه‌ای از کدها که به آن G-code گفته می‌شود، به دستگاه CNC ساخت شرکت پایافناوران داده شد و همان‌طور که در تصویر شماره 1 مشاهده می‌شود کفی روی بلوک فومی از جنس اتیل وینیل استات با شور 50 تراشیده شد. ارتفاع قوس طولی داخلی در کفی سفارشی‌ساخت 15 میلی‌متر در نظر گرفته شد [24]. 
همچنین طول قوس طولی داخلی بر اساس اندازه پای بیمار از استخوان تالوس تا سر متاتارس اول محاسبه شد [25]. پهنا و طول پد متاتارس نیز بر اساس مطالعه هستینگ و همکارانش ساخته شد [13] و بر اساس سایز پای هر بیمار طول پد متاتارس بین 75-65 میلی‌متر و پهنای آن بین 63-51 میلی‌متر و ارتفاع آن بین 11-9 میلی‌متر تعیین و ساخته شد [26]. در گروه دوم، کفی مرسوم بر اساس اندازه‌گیری پای هر فرد، تهیه شد، کفی پیش‌ساخته مذکور از جنس پلی‌اورتان و دارای قوس طولی داخلی و پد متاتارس بود (تصویر شماره 2). 
سپس از بیماران در هر دو گروه خواسته شد کفی‌ها را درون کفش‌های خود قرار دهند. برای جلوگیری از اختلاف در کفش، از بیماران خواسته شد تا کفش‌های بنددار با سایز مناسب ناحیه جلویی پا دارای فضای مناسب باشد، تهیه کنند و پس از تأیید کفش بیماران توسط درمانگر، به هر دو گروه از بیماران گفته شد شش هفته و هر روز هفت تا ده ساعت در هنگام فعالیت و راه رفتن در خارج از منزل از کفی استفاده کنند. در طول دوره مطالعه هفته‌ای دو‌بار پیگیری تلفنی توسط آزمونگر جهت اطمینان از استفاده بیماران از کفی طبی انجام شد. پس از اتمام طول دوره درمان، مجدداً به بیماران پرسش‌نامه مذکور داده شد تا متغیرهای مورد‌بررسی را مجدداً گزارش کنند. سپس به محاسبه نمره مربوط به هریک از زیرمقیاس‌های پرسش‌نامه طبق فرمول آن در راهنمای پرسش‌نامه، قبل از استفاده از کفی و بعد از استفاده از کفی برای تک‌تک افراد پرداخته شد. 
نمرات نهایی هر دو گروه در زمان قبل از مطالعه و همچنین شش هفته بعد از انجام مطالعه که از پرسش‌نامه‌های تکمیل‌شده توسط افراد به دست آمده بود، وارد نرم‌افزار SPSS [22] شد. بعد از محاسبه شاخص‌های پراکندگی میانگین و انحراف معیار و سنجش نرمالیتی داده‌ها با استفاده از آزمون شاپیرو ویلک، از آزمون‌های من‌ویتنی و ویلکاکسون برای ارزیابی داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها
مطالعه روی چهارده نفر بیمار مبتلا به التهاب فاشیای کف پایی مراجعه‌کننده به کلینیک انجام شد که از این بین نیمی از آن‌ها توسط کفی مرسوم و نیمی دیگر توسط کفی سفارشی‌ساخت با استفاده از دستگاه CAD-CAM مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. میانگین سن بیماران گروه کفی سفارشی‌ساخت، 5/98‌±‌40/14 سال بود و میانگین سن بیماران گروه کفی مرسوم نیز 5/58‌±‌37/86 سال بود. میانگین BMI بیماران گروه کفی سفارشی‌ساخت، 1/76‌±‌26/07 بود و میانگین BMI بیماران گروه کفی مرسوم نیز 2/46‌±‌27/04 بود.
ابتدا پنج فاکتور اصلی پرسش‌نامه FAOS شامل درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به التهاب فاشیای کف پایی به صورت جداگانه در هر دو نوع گروه کفی بررسی شد و درنهایت به مقایسه همه فاکتورها بین دو گروه کفی مطالعه پرداختیم. امتیازدهی فاکتورهای پرسش‌نامه FAOS به نحوی بود که هرچه امتیاز کسب‌شده بیشتر باشد، مطلوب‌تر و هرچه کمتر باشد نامطلوب‌تر است.

بر اساس جدول شماره 1 که نتیجه آزمون آماری ویلکاکسون است، مشاهده می‌شود میزان بهبود درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی قبل و بعد از شش هفته استفاده از کفی سفارشی‌ساخت معنادار شده است.

بر اساس جدول شماره 2 که نتیجه آزمون آماری ویلکاکسون را نشان می‌دهد نیز مشاهده می‌شود میزان بهبود درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی قبل و بعد از شش هفته استفاده از کفی مرسوم معنادار شده است.
با توجه به نتیجه آزمون آماری من‌ویتنی در جدول شماره 3 مشاهده می‌کنیم که در میزان بهبود درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی بعد از شش هفته استفاده از هر دو نوع کفی سفارشی‌ساز با استفاده از دستگاه CAD-CAM و کفی مرسوم اختلاف معناداری مشاهده نشده است.

بحث 
هر دو نوع کفی مطالعه ما موجب بهبودی درد، فعالیت‌های روزانه، فعالیت ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پلانتارفاشیاتیس شدند و تفاوتی در بهبودی پیامدهای پا و مچ پا بین هر دو کفی در بیماران پلانتارفاشیاتیس از لحاظ آماری وجود نداشت.
نتایج حاصل از مطالعه حاضر با مطالعه بونانو و همکارانش همسو بود [8]. بونانو و همکارانش بیان کردند کفی پیش‌ساخته به دلیل تماس کامل با کف پای بیمار موجب توزیع متناسب نیرو در سطح وسیع‌تری می‌شود؛ به همین سبب نیروی بیشتری از ناحیه پاشنه و جلوی پا برداشته می‌شود [27]؛ درنتیجه کفی‌هایی با سطح وسیع‌تر که هر سه ناحیه پا را دربر می‌گیرند، راحتی بیشتری برای ناحیه پا دارند [21 ،16]. کفی‌های تمام طول دارای قوس طولی داخلی با کاهش نیروهای عمودی وارده به پاشنه و به دلیل سطح وسیع‌تری که ایجاد می‌کنند، باعث کاهش بیشتر این نیروها می‌شوند و درنتیجه درد در این ناحیه کاهش می‌یابد [28]. 
مطالعه ما با مطالعه مایکل نیز همسو بود [29]، نویسنده در این مطالعه بیان کرد کفی سفارشی به دلیل ارتفاع قوس طولی داخلی کافی باعث کاهش استرس کششی در فاشیای پلانتار شد [31 ،30] و به همین دلیل درد و ناتوانی به صورت معنادار کاهش یافت [29]. 
نتیجه مطالعه حاضر با نتیجه مطالعه برنز نیز همسو بود [16]. در مطالعه برنز بهبود قابل توجه درد در گروهی از بیماران مبتلا به عارضه کیووس گزارش شد. ارتز مورد استفاده در این مطالعه، کفی سفارشی‌ساز با استفاده از سیستم CAD-CAM بود [16] کفی‌های ساخته‌شده با سیستم CAD-CAM موجب توزیع اوج فشار و پخش حداکثر نیرو از پاشنه به قسمت داخلی منطقه میانی پا شدند و برای کاهش تمرکز حداکثری فشار در نقطه‌ای خاص کاربرد داشتند [17]. به دلیل اینکه منبع نیام کف پایی پاشنه پا است و برداشتن فشار از این منطقه به بهبود درد و افزایش عملکرد بیماران مبتلا به نیام کف پایی کمک می‌کند، احتمال می‌رود کفی سفارشی‌ساخت مطالعه ما نیز بر این اساس موجب پخش حداکثر فشار از پاشنه می‌شود.
احتمال می‌رود کاهش درد مشاهده‌شده بعد از استفاده از هر دو کفی در مطالعه حاضر نیز به دلیل حمایت قوس طولی داخلی پا توسط کفی، دربرگیری ناحیه پاشنه و همچنین حمایت قوس عرضی پا توسط پد متاتارس است. این سه عامل نیز با توجه به مطالعه برنز در سال 2005 باعث توزیع متناسب فشار کف پایی و کاهش بار اعمال‌شده به ناحیه پاشنه و به دنبال آن کاهش درد در این ناحیه شدند [32].
مطالعه اولیویرا، مطالعه مشابه دیگری است که نتیجه آن کاهش درد پاشنه و افزایش عملکرد بیماران پلانتارفاشیاتیس بود. در این مطالعه کفی سفارشی‌ساخت در هنگام راه رفتن باعث کاهش درد بیشتری نسبت به کفی پیش‌ساخته ‌شد. نویسنده اذعان داشت این تفاوت کاهش درد در کفی مربوط به سفارشی بودن آن طبق ارتفاع قوس طولی داخلی پای فرد و استفاده از ماده EVA بود که این ماده بر اساس تجربیات کلینیکی نرم‌تر از سایر مواد بود و اثر مضری از آن گزارش نشد [9]. 
 نتایج حاصل از مطالعه اولیویرا همسو با مطالعه حاضر است با این تفاوت که کفی سفارشی‌ساخت ذکرشده باعث کاهش درد بیشتری از پاشنه در هنگام راه رفتن شده بود. کفی سفارشی‌ساخت مطالعه اولیویرا به صورت قالب‌گیری دستی و بر اساس ارتفاع قوس طولی داخلی پای بیمار ساخته شده بود. در مورد کفی سفارشی‌ساخت مطالعه حاضر که با روش کامپیوتری CAD-CAM ساخته شده بود، حدس می‌زنیم دقت آن از روش دستی در این مورد کمتر ‌باشد.
نتیجه مطالعه حاضر با مطالعه پفیفر، ناهمسو بود، در مطالعه گلن پاشنه سیلیکونی به عنوان کفی پیش‌ساخته، موجب کاهش درد بیشتری از منطقه پاشنه نسبت به کفی سفارشی‌ساخت این مطالعه که از جنس پلی پروپیلن بود، شد. نویسنده بیان کرده بود که اگر در کفی سفارشی‌ساخت از مواد جاذب ضربه بیشتری استفاده می‌شد ممکن بود بهتر از کفی پروپیلنی برای کاهش درد عمل می‌کرد [33]. در مطالعه، نویسنده دلیل برتری پاشنه سیلیکونی را استفاده از مواد نرم و جاذب ضربه آن می‌دانست و بیان کرد پروپیلن استفاده‌شده ماده سختی است. البته کفی سفارشی‌ساخت مطالعه ما از جنس EVA و دارای شور کمتری نسبت به پلی‌پروپیلن (شور=70) بود [34]. میزان فعالیت و ناتوانی شامل فعالیت‌های روزانه و فعالیت‌های ورزشی و تفریحی است.
در زمینه فعالیت‌های روزانه و فعالیت‌های ورزشی و تفریحی بیماران مبتلا به پلانتارفاشیاتیس، بین نتایج حاصل از این مطالعه پس از شش هفته استفاده از کفی ساخته‌شده به روش CAD-CAM و کفی پیش‌ساخته اختلاف معناداری وجود نداشت، در صورتی که قبل و بعد از استفاده از کفی در هر دو گروه برای بیماران در این زمینه نسبت به حالت عدم استفاده از کفی اختلاف معناداری مشاهده شد.
 از لحاظ تأثیر و مقایسه ارتزها بر روی فعالیت‌های روزانه با این عنوان خاص تحقیقات محدودی انجام شده است، اما از حیث تأثیر کفی بر عملکرد و تأثیر کفی بر ناتوانی تحقیقاتی انجام گرفته که از این منظر می‌توان نتایج تحقیقات این‌چنینی را با نتایج مطالعه حاضر در مورد فعالیت روزانه و ورزشی مقایسه کرد. چراکه اگر عملکرد بهتر و ناتوانی کمتر باشد می‌توان گفت به نوعی به فعالیت‌های روزانه و ورزشی نیز کمک شایانی شده است.
در مطالعه اولیوویرا و همکارانش کفی سفارشی‌ساخت به دلیل تطابق با پای بیمار، راحتی بیشتری برای فرد فراهم کرد و به دلیل استفاده از فوم نرم در ناحیه پاشنه بستر راحتی را برای این ناحیه ایجاد می‌کرد [9] و بر اساس نتایج این مطالعه که کفی موجب کاهش نیروهای وارده به پاشنه و درنتیجه آن موجب کاهش درد و بهبود عملکرد شد [29]، می‌توانیم بگوییم فعالیت فرد به دلیل کاهش درد ناحیه پاشنه، افزایش می‌یابد. همچنین کفی مورد‌مطالعه ما نیز به دلایل مشابه با مطالعه الیوویرا باعث بهبود عملکرد و درنتیجه افزایش فعالیت فرد می‌شود.
در مطالعه روس و همکارانش، کفی سفارشی‌ساخت انتخاب بهتری در درمان پلانتارفاشیاتیس گزارش شد و توانسته بود سطح عملکرد افراد مبتلا به پلانتارفاشیاتیس را نسبت به اسپلینت شبانه بالاتر ببرد [5].
در مطالعه دریک و همکارانش، استفاده از کفی سفارشی به مدت دو هفته باعث بهبود عملکرد و توانایی بیماران مبتلا به پلانتارفاشیاتیس شد [29].
در مطالعه میشل و همکارانش، کفی سفارشی‌ساخت بعد از دو هفته موجب افزایش عملکرد و توانایی در بیماران مبتلا به پلانتارفاشیاتیس شد و با استفاده از کفی به همراه کشش روزانه، تأثیر آن بیشتر گزارش شد [35].
در مطالعه روزنبرگ و همکارانش، کفی سفارشی‌ساخت ترموپلاستیک در مقایسه با کفی دارونما و مراقبت ورزشی باعث افزایش عملکرد و توانایی بیماران مبتلا به پلانتارفاشیاتیس شد [36].
ارتزهای پا همچنین در مطالعات دیگری که مربوط به پلانتارفاشیاتیس نیستند نیز موجب افزایش سطح عملکرد بیماران شده‌اند که می‌توان به مطالعات برنز و همکارانش [16] و نواک و همکارانش [37] اشاره کرد. در مطالعه برنز و همکارانش ارتز سفارشی‌ساخت توانسته بود سطح عملکرد افراد مبتلا به کیووس را بالاتر ببرد [16].
نواک و همکارانش نیز به این نتیجه رسیدند که ارتزهای فانکشنال نسبت به کفی صاف (بدون قوس) بر افزایش عملکرد بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید تأثیر معناداری داشته‌اند [37].
نتایج مطالعه حاضر با مطالعات ذکر‌شده در بالا مطابقت داشت. در کفی پیش‌ساخته مطالعه حاضر به دلیل وجود قوس طولی داخلی و دربرگیری تمامی سطح پا موجب توزیع نیرو روی سطح بزرگ‌تری می‌شود که به دنبال آن فشار از ناحیه پاشنه (که این ناحیه، منبع شروع نیام کف پایی است) برداشته می‌شود و عملکرد و توانایی بیماران مبتلا افزایش می‌یابد. می‌توان در کفی سفارشی‌ساخت مطالعه حاضر علاوه بر تمامی موارد گفته‌شده در کفی پیش‌ساخته، به فوم نرم‌تر در بستر آن اشاره کرد که این مورد، تطابق بهتری به وجود می‌‌آورد.
در زمینه کیفیت زندگی بیماران پلانتارفاشیاتیس، بین نتایج حاصل از این مطالعه پس از شش هفته استفاده از کفی ساخته‌شده به روش CAD-CAM و کفی پیش‌ساخته اختلاف معناداری وجود ندارد، در صورتی که قبل و بعد از استفاده از کفی در هر دو گروه برای بیماران در این زمینه نسبت به حالت عدم استفاده از کفی اختلاف معناداری مشاهده شده است .
روس و همکارانش تأثیر کفی و اسپلینت شبانه را در افراد مبتلا به پلانتارفاشیاتیس سنجیدند و در هر دو گروه بهبود در کیفیت زندگی مشاهده شد [5].
در مطالعه برنز، ارتز موجب بهبودی در کیفیت زندگی افراد مبتلا به کیووس شده بود و بین گروهی که از ارتز استفاده کردند نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری در متغیر کیفیت زندگی یافت شد [16]. برنز در پژوهش خود، گروهی را که دارای کفی سفارشی‌ساخت با استفاده از سیستم CAD-CAM بود با گروه دیگر که فاقد کفی بودند (کفی ساده دارونما) مقایسه کرد و از این جهت می‌توان گفت به مطالعه حاضر شباهت دارد و نتایج آن‌ها در یک جهت است.
در مورد مطالعات مختلف ذکر‌شده در این مبحث، نباید این حقیقت را از نظر دور داشت که تأثیر ارتزهای پا در حالت‌های متفاوت استاتیک و در حین راه رفتن مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. تفاوت در ابزار سنجش مورد‌استفاده، خصوصیات کفش مورد‌استفاده در مطالعات و نیز شرایط متفاوت در آزمون‌های مختلف از جمله استفاده از کفش با جنس‌های متفاوت به همراه کفی، شرایط سنی شرکت‌کنندگان، قضاوت دقیق را با مشکل مواجه می‌کرد. میزان ضخامت کفی، روش ساخت و جنس‌های مختلف مورد‌استفاده در مطالعات مختلف را نیز نباید نادیده گرفت. ولی به طور کلی می‌توان گفت در راستای کاهش درد و بهبود علائم، افزایش فعالیت‌ها و توانایی و بهبود کیفیت زندگی همسو با مطالعات دیگر ارتزهای این مطالعه توانسته‌اند تأثیرات مطلوبی از خود بروز دهند.
به دلیل اینکه این مقاله بر اساس نتایج پایان‌نامه نوشته شده است و به دلیل محدودیت زمانی، امکان افزایش بازه زمانی وجود نداشت، از سوی دیگر هرچه بازه زمانی افزایش یابد امکان نظارت دقیق‌تر بر بیماران کم می‌شود و افراد بیشتری از مطالعه خارج می‌شوند. پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده مدت‌زمان اختصاص یافته به هر بیمار برای ارزیابی مجدد افزایش یابد. همچنین با افزایش تعداد بیماران یا با افزایش بازه زمانی طولانی‌تر، می‌توان با اطمینان بیشتری از نتایج آزمون دفاع کرد.
نتیجه‌گیری
هر دو کفی در بهبود تمام خرده‌مقیاس‌های پرسش‌نامه FAOS (درد، علائم، فعالیت‌های روزانه، فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و کیفیت زندگی) بعد از استفاده به مدت شش هفته کاملاً مؤثر بودند، اما در مقایسه دو نوع کفی از نظر عددی، با اینکه کفی سفارشی‌ساز که با استفاده از دستگاه CAD-CAM ساخته شده بود، نسبت به کفی مرسوم در اکثر زیرمقیاس‌ها بهبودی بیشتری را نشان داد، ولی از لحاظ آماری اختلاف آماری معناداری بین دو کفی مشاهده نشد و هر دو کفی موجب بهبود پیامدهای پا و مچ پا در افراد مبتلا به التهاب فاشیای کف پایی شدند؛ درنتیجه با توجه به عدم تفاوت چشمگیر بین دو نوع کفی و مؤثر بودن آن‌ها در بهبودی متغیرهای ذکرشده در درمان بیماران، این مطالعه استفاده از هر دو نوع کفی را در مراکز درمانی پیشنهاد می‌کند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش در مرکز درمانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی انجام گرفته است. برای شرکت در پژوهش از تمام بیماران رضایت‌نامه کتبی گرفته شد و همه بیماران با آگاهی از روند اجرای مطالعه در پژوهش شرکت کردند. به بیماران اجازه داده شد هر زمان که تشخیص دادند ادامه اجرای آزمون برایشان امکان‌پذیر نیست از مطالعه خارج شوند. قبل از شروع مطالعه اجازه انجام مطالعه از کمیته تحقیقات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی گرفته شد.
حامی مالی
این مطالعه از پایان نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول در گروه ارتوپدی فنی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گرفته شده است.
مشارکت نویسندگان
تمامی نویسندگان در نگارش این مقاله مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نوییسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.