دوره 21، شماره 2 - ( تابستان 1399 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Parno A, Sayehmiri K, Nabi Amjad R, Ivanbagha R, Hosseini Ahagh M M, Hosseini Foladi S, et al . Meta-analysis Study of Work-related Musculoskeletal Disorders in Iran. jrehab 2020; 21 (2) :182-205
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2531-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2531-fa.html
پرنو ایوب، سایه میری کوروش، نبی امجد رضا، ایوان بقا ریحانه، حسینی آهق میرمحمد، حسینی فولادی شیوا، و همکاران.. فراتحلیل شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی ناشی از کار در ایران. مجله توانبخشی. 1399; 21 (2) :182-205
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2531-fa.html
ایوب پرنو1 
، کوروش سایه میری2 ، رضا نبی امجد3 ، ریحانه ایوان بقا4 ، میرمحمد حسینی آهق5 ، شیوا حسینی فولادی6 ، علیرضا خمر7 ، محسن پورصادقیان* 8
، کوروش سایه میری2 ، رضا نبی امجد3 ، ریحانه ایوان بقا4 ، میرمحمد حسینی آهق5 ، شیوا حسینی فولادی6 ، علیرضا خمر7 ، محسن پورصادقیان* 8
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.
2- گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
3- مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
4- گروه مامائی، دانشکده پرستاری، دانشکده پزشکی خلخال، خلخال ، ایران.
5- گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم پزشکی خلخال، خلخال ،ایران.
6- گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
7- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران.
8- مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران. ،mo.poursadeghiyan@uswr.ac.ir
2- گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
3- مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
4- گروه مامائی، دانشکده پرستاری، دانشکده پزشکی خلخال، خلخال ، ایران.
5- گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم پزشکی خلخال، خلخال ،ایران.
6- گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
7- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران.
8- مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران. ،
چکیده: (4684 مشاهده)
اهداف: اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار از عمده‌ترین عامل از دست رفتن زمان کار، افزایش هزینه‌ها و آسیب‌های انسانی نیروی کار و فرسودگی شغلی به شمار می‌رود. بر اساس برآورد سازمان بین‌المللی کار در حدود 160 میلیون بیماری مرتبط با کار هر سال در جهان اتفاق می‌افتد که بیشترین آمار ثبت‌شده مرتبط با اختلالات اسکلتی ـ عضلانی ناشی از کار است. در ایران نیز مطالعاتی جهت بررسی شیوع این اختلال انجام شده است که هریک آمار مختلفی را ارائه می‌دهند. لذا با توجه به اهمیت موضوع، نیاز به دست‌یابی به نتایجی دقیق با قدرت آماری بالاو در عین حال اعتبار بخشیدن به نتایج حاصل از این مطالعات، ضروری به نظر می‌رسد. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار در ایران جهت دست‌یابی به نتایج دقیق‌تر، به روش متاآنالیز انجام شده است.
روش بررسی: تحقیق حاضر یک مطالعه فراتحلیل (متاآنالیز) درباره اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار در ایران است. مقالات مرتبط با استفاده از کلیدواژه‌های معتبر فارسی (اختلالات اسکلتی ـ عضلانی ناشی از کار) و انگلیسی (Work Realated musculoskeletal disorders) و کلمه ایران در پایگاه‌های جهاد دانشگاهی، اسکوپوس، گوگل اسکالر، ایران مدکس، مگ‌ایران، پابمد و WOS یافت شدند. این مقالات در یک بازه پانزده‌ساله بین سال‌های 2001 تا 2016 در شهرهای مختلف ایران نوشته شده بودند. معیار ورود به مطالعه، در نظر گرفتن میزان شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در دوره زمانی یک‌ساله، روش انجام مطالعه به شکل مقطعی یا توصیفی ـ تحلیلی، دسترسی به متن کامل مقاله، ارزیابی اختلالات اسکلتی ـ عضلانی با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد اختلالات اسکلتی ـ عضلانی نوردیک و در نظر گرفتن شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در کل بدن (اندام‌های فوقانی و تحتانی) بود. بررسی ناهمگنی مقالات نیز با استفاده از شاخص I2 انجام شد و داده‌ها با نرم‌افزار STATA با روش متاآنالیز و با استفاده از مدل اثرات تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: در این مطالعه 45 مقاله منتشرشده در زمینه اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار از سال 2001 تا 2016 مورد بررسی قرار گرفت که حجم نمونه مورد‌بررسی 9813 نفر با میانگین 218 نمونه در هر مطالعه بود. روش انجام مطالعه در مقالات از نوع توصیفی ـ تحلیلی و به صورت مقطعی بود که در تمام مقالات شیوع اختلالات در اندام‌های مختلف بدن مورد بررسی قرار گرفته بود. طبق نتایج، بیشترین شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار گزارش‌شده در این مقالات، نشان‌دهنده بالاترین میزان ابتلا در اندام‌های تحتانی و مربوط به کمردرد با 49 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 55-43) و بالاترین شیوع آن در اندام‌های فوقانی نیز و با گردن به میزان 39/3 درصد بود. همچنین شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در سایر قسمت‌های بدن به ترتیب در زانو 39/32 درصد، شانه‌ها 36/9 درصد،پشت 36/8 درصد، مچ دست 34 درصد، پاها 26/9 درصد، ران و باسن 20/5 درصد و آرنج‌ها 16/2 درصد بود.
نتیجه‌گیری: شیوع نسبتاً بالایی در اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در اندام تحتانی (به‌ویژه در کمر) و اندام‌های فوقانی (به‌ویژه در گردن و شانه) در بین کارکنان ایران مشاهده شد که در مقایسه با دیگر کشورهای جهان، بیانگر حادتر بودن این اختلالات در بین کارکنان ایرانی بود که خود نیازمند به واکاوی بیشتر برای بررسی علل شیوع این عارضه است. از این رو باید به مسئله سلامت کارکنان در محیط‌های کاری توجه بیشتری شود؛ لذا در نظر گرفتن برنامه‌های آموزشی مداخله‌ای ارگونومی و ایمنی ـ بهداشتی جهت کاهش خطرات مرتبط با اختلالات اسکلتی ـ عضلانی به مدیران و مسئولین سازمان‌ها در نقاط مختلف کشور پیشنهاد می‌شود. از طرفی با توجه به جـوان بـودن کارکنـان، شـاید در زمـان حاضـر شـکایت از اختلالات اسکلتی ـ عضلانی چندان بالا نباشد، اما در آینـده‌ای نزدیـک مشکلاتی را برای کارکنان ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین اقداماتی نظیر کاهش ساعات کاری، تغییر ایستگاه‌های کـاری، استفاده از میز و صندلی‌های استاندارد و منطبـق بـا اصـول ارگونومی و ابعاد بدنی افـراد، انجام حرکات ورزشی و ارائـه آموزش بـه کارکنان به منظور رعایت وضعیت بدنی مناسب هنگام کار می‌تواند به عنوان استراتژی‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به این اختلالات مفید واقع شود.
روش بررسی: تحقیق حاضر یک مطالعه فراتحلیل (متاآنالیز) درباره اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار در ایران است. مقالات مرتبط با استفاده از کلیدواژه‌های معتبر فارسی (اختلالات اسکلتی ـ عضلانی ناشی از کار) و انگلیسی (Work Realated musculoskeletal disorders) و کلمه ایران در پایگاه‌های جهاد دانشگاهی، اسکوپوس، گوگل اسکالر، ایران مدکس، مگ‌ایران، پابمد و WOS یافت شدند. این مقالات در یک بازه پانزده‌ساله بین سال‌های 2001 تا 2016 در شهرهای مختلف ایران نوشته شده بودند. معیار ورود به مطالعه، در نظر گرفتن میزان شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در دوره زمانی یک‌ساله، روش انجام مطالعه به شکل مقطعی یا توصیفی ـ تحلیلی، دسترسی به متن کامل مقاله، ارزیابی اختلالات اسکلتی ـ عضلانی با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد اختلالات اسکلتی ـ عضلانی نوردیک و در نظر گرفتن شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در کل بدن (اندام‌های فوقانی و تحتانی) بود. بررسی ناهمگنی مقالات نیز با استفاده از شاخص I2 انجام شد و داده‌ها با نرم‌افزار STATA با روش متاآنالیز و با استفاده از مدل اثرات تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: در این مطالعه 45 مقاله منتشرشده در زمینه اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار از سال 2001 تا 2016 مورد بررسی قرار گرفت که حجم نمونه مورد‌بررسی 9813 نفر با میانگین 218 نمونه در هر مطالعه بود. روش انجام مطالعه در مقالات از نوع توصیفی ـ تحلیلی و به صورت مقطعی بود که در تمام مقالات شیوع اختلالات در اندام‌های مختلف بدن مورد بررسی قرار گرفته بود. طبق نتایج، بیشترین شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با کار گزارش‌شده در این مقالات، نشان‌دهنده بالاترین میزان ابتلا در اندام‌های تحتانی و مربوط به کمردرد با 49 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 55-43) و بالاترین شیوع آن در اندام‌های فوقانی نیز و با گردن به میزان 39/3 درصد بود. همچنین شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در سایر قسمت‌های بدن به ترتیب در زانو 39/32 درصد، شانه‌ها 36/9 درصد،پشت 36/8 درصد، مچ دست 34 درصد، پاها 26/9 درصد، ران و باسن 20/5 درصد و آرنج‌ها 16/2 درصد بود.
نتیجه‌گیری: شیوع نسبتاً بالایی در اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در اندام تحتانی (به‌ویژه در کمر) و اندام‌های فوقانی (به‌ویژه در گردن و شانه) در بین کارکنان ایران مشاهده شد که در مقایسه با دیگر کشورهای جهان، بیانگر حادتر بودن این اختلالات در بین کارکنان ایرانی بود که خود نیازمند به واکاوی بیشتر برای بررسی علل شیوع این عارضه است. از این رو باید به مسئله سلامت کارکنان در محیط‌های کاری توجه بیشتری شود؛ لذا در نظر گرفتن برنامه‌های آموزشی مداخله‌ای ارگونومی و ایمنی ـ بهداشتی جهت کاهش خطرات مرتبط با اختلالات اسکلتی ـ عضلانی به مدیران و مسئولین سازمان‌ها در نقاط مختلف کشور پیشنهاد می‌شود. از طرفی با توجه به جـوان بـودن کارکنـان، شـاید در زمـان حاضـر شـکایت از اختلالات اسکلتی ـ عضلانی چندان بالا نباشد، اما در آینـده‌ای نزدیـک مشکلاتی را برای کارکنان ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین اقداماتی نظیر کاهش ساعات کاری، تغییر ایستگاه‌های کـاری، استفاده از میز و صندلی‌های استاندارد و منطبـق بـا اصـول ارگونومی و ابعاد بدنی افـراد، انجام حرکات ورزشی و ارائـه آموزش بـه کارکنان به منظور رعایت وضعیت بدنی مناسب هنگام کار می‌تواند به عنوان استراتژی‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به این اختلالات مفید واقع شود.
نوع مطالعه: مروری |
موضوع مقاله:
فیزیوتراپی
دریافت: 1397/9/16 | پذیرش: 1398/6/23 | انتشار: 1399/4/11
دریافت: 1397/9/16 | پذیرش: 1398/6/23 | انتشار: 1399/4/11
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار مجله آرشیو توانبخشی تحت مجوز Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812، 09941095452 (زمان تماس شنبه تا چهار شنبه ۸ صبح تا ۱۴ بعد از ظهر)
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
