هدف: این پژوهش با هدف بررسی اختلالات زبان در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن پارانوئید و غیرپارانوئید در مرکز روان‌پزشکی رازی صورت گرفته است.

روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از آزمون زبان‌پریشی فارسی، اختلالات زبان در 40 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا با نشانه‌های نوع مداوم (مزمن) که به دو گروه 20 تایی (پارانوئید و غیرپارانوئید) زن و مرد تقسیم شده بودند، بررسی و مقایسه شد. نمونه‌های مورد مطالعه در هر دو گروه از نظر متغیرهای جنس، سن، میزان تحصیلات، طول مدت بیماری، مدت اقامت در بخش‌های بستری‌دراز مدت، همتاسازی‌ شدند. مهارت‌های زبانی مورد ارزیابی‌ در آزمون فوق عبارت بودند از: روانی‌ گفتار آزاد، روانی‌ گفتار توصیفی، کیفیت گفتار آزاد، کیفیت گفتار توصیفی، درک شنیداری، بیان شفاهی، درک زبان نوشتاری، نوشتن، تکرار و میزان واژگان. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از برنامه آماری SPSS برای ویندوز تحلیل آماری‌شد.

یافته‌ها: یافته‌های حاصل از این پژوهش، نشان داد که در تمام بیماران، امتیاز کلی مربوط به مهارت‌های زبانی آزمون فوق، پایین‌تر از افراد سالم است و بیشترین کاهش مربوط به بخش‌های کیفیت گفتار توصیفی، روانی‌ گفتار توصیفی و میزان واژگان است.

نتیجه‌گیری: بیماران پارانوئید در قیاس با بیماران غیرپارانوئیدی‌ در بخش‌های روانی‌ گفتار توصیفی، درک شنیداری، بیان شفاهی، میزان واژگان و امتیاز کلی آزمون، تفاوت معنی‌دار آماری نشان دادند. در بین متغیرهای‌ دموگرافیک، تنها متغیر میزان تحصیلات با برخی از بخش‌های آزمون ارتباط معنی‌داری را نشان داد.