AU - Aazami, Yousef AU - Sohrabi, Faramarz AU - Borjali, Ahmad AU - Farrokhi, Noorali AU - Farokh Forghani, Siamak TI - The Effectiveness of Psychosocial Model-Based Therapy on Social Skills in People With PTSD After Burn PT - JOURNAL ARTICLE TA - USWR JN - USWR VO - 19 VI - 3 IP - 3 4099 - http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2389-fa.html 4100 - http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2389-fa.pdf SO - USWR 3 AB  - هدف از آنجا که سوختگی یکی از حوادث آسیب‌زایی است که باعث اختلال استرس پس از سانحه می‌شود و جوش‌خوردگی ناشی از حادثه سوختگی باعث تغییراتی در پوست و ظاهر بیمار می‌شود، افراد آسیب‌دیده بعد از سوختگی در برقراری ارتباط با دیگران و روابط اجتماعی دچار مشکلاتی می‌شوند. این مسئله بر زندگی این افراد تأثیرخواهد گذاشت و آن‌ها را از لحاظ مهارت‌های اجتماعی آسیب‌پذیر می‌سازد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی بر مهارت‌های اجتماعی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوانح سوختگی انجام شد. روش بررسی پژوهش حاضر طی دو مرحله‌ انجام شد که در مرحله اول پس از مرور ادبیات و نظریه‌های‌ درمانی و مفاهیم موجود در حوزه دیدگاه روانی اجتماعی، برنامه درمانی تدوین شد. سپس ۱۰نفر از متخصصان روان‌شناسی بالینی و سلامت، روایی محتوایی برنامه درمانی را تعیین کردند. در مرحله دوم، از روش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام بیماران زن دچار سوختگی مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید مطهری تهران در سال ۱۳۹۶ بودند که با نمونه‌گیری دو مرحله‌ای ارزیابی شدند. در مرحله اول بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده، پس از انجام مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تشخیصی بر اساس ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم توسط روانشناس بالینی و اجرای چک‌لیست اختلال استرس پس از سانحه، غربالگری در بیماران سوختگی اجرا شد. در مرحله دوم از بین افراد واجد ملاک‌های اختلال استرس پس از سانحه، بر اساس روش تصادفی ساده ۳۰ نفر بیمار انتخاب شد. هر گروه شامل ۱۵ نفر بود که با ریزش در مرحله پس‌آزمون از گروه آزمایش ۱۳ نفر و از گروه کنترل ۱۵ نفر باقی ماند. برنامه درمانی روانی اجتماعی طی ۱۲ جلسه برگزار شد و پس از گذشت دو ماه، مجدداً از گروه آزمایش پیگیری به عمل آمد. برای جمع‌آوری داده‌ها از ابزارهای اندازه‌گیری شامل مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تشخیصی بر اساس ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم، فهرست اختلال استرس پس از سانحه و پرسش‌نامه مهارت‌های اجتماعی استفاده شد. نتایج با کمک نسخه ۲۲ نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره برای بررسی تاثیر مداخله و t وابسته، برای بررسی ماندگاری درمان تحلیل شد. یافته‌ها نتایج نشان داد برنامه درمانی اعتبار محتوایی قابل قبولی دارد؛ به‌طوری که شاخص نسبت روایی محتوایی بر اساس روش لاوشه برای برنامه درمانی ۰/۸۵ (که حداقل میزان موردقبول برای این تعداد متخصص ۰/۶۲ است)، و میزان شاخص روایی محتوایی بر اساس روش والتز و باسل برای برنامه درمانی ۰/۹۲ (که حداقل مقدار موردقبول ۰/۷۹ است) به دست آمد. بر این اساس، میزان روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی برنامه قابل قبول است. نتایج مداخله درمانی نشان داد با توجه به بالاتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی موجب بهبود مهارت‌های اجتماعی شامل بیان اجتماعی، بیان هیجانی، حساسیت اجتماعی، حساسیت هیجانی، کنترل اجتماعی و کنترل هیجانی در افراد دچار اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوانح سوختگی می‌شود (۰/۰۵>P). نتایج t وابسته برای بررسی میزان ماندگاری درمان با مقایسه پیش‌آزمون و پیگیری گروه آزمایش هم نشان داد تأثیر برنامه درمانی بر بهبود مهارت‌های اجتماعی در مرحله پیگیری ماندگار بوده است (۰/۰۵>P). نتیجه‌گیری بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه ناشی از سوختگی به ‌دلیل جوش‌خوردگی سوختگی از لحاظ برقراری ارتباط درست اجتماعی و مهارت‌های اجتماعی دچار نقصان می‌شوند. برنامه درمانی مبتنی بر الگوی روانی اجتماعی می‌تواند به‌عنوان برنامه‌ای روا و کارآمد برای بهبود مهارت‌های اجتماعی این بیماران استفاده شود. CP - IRAN IN - Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran. LG - eng PB - USWR PG - 206 PT - Original YR - 2018