دوره 20، شماره 3 - ( پائیز 1398 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Poursadeqiyan M, Hosseini Foladi S, Khammar A, Nabi Amjad R, Marioryad H, Hosseini Ghosheh S N, et al . A Survey on the Relationship Between the Status of Occupational Health Management and Job Satisfaction Among Staff of Rehabilitation Centers in Tehran: A Cross-sectional Study. jrehab 2019; 20 (3) :242-255
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2504-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2504-fa.html
پورصادقیان محسن، حسینی فولادی شیوا، خمر علیرضا، امجد رضا نبی، ماری اوریاد حسین، حسینی گوشه سیدنورالدین، و همکاران.. بررسی رابطه وضعیت مدیریت بهداشت حرفه‌ای و رضایت شغلی کارکنان مراکز توانبخشی شهر تهران: یک مطالعه مقطعی. مجله توانبخشی. 1398; 20 (3) :242-255
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2504-fa.html
محسن پورصادقیان1 
، شیوا حسینی فولادی2 ، علیرضا خمر3 ، رضا نبی امجد4 ، حسین ماری اوریاد5 ، سیدنورالدین حسینی گوشه6 ، منیر علی محمدی7 ، سیدحبیب الله کواری 8
، شیوا حسینی فولادی2 ، علیرضا خمر3 ، رضا نبی امجد4 ، حسین ماری اوریاد5 ، سیدنورالدین حسینی گوشه6 ، منیر علی محمدی7 ، سیدحبیب الله کواری 8
1- مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی تربیت حیدریه، تربت حیدریه، ایران.؛ مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایا، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.؛ گروه ارگونومی، مرکز تحقیقات اعصاب اطفال، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی زابل، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران.
4- مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
5- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران.
6- گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده علوم پزشکی بهبهان ، بهبهان، ایران.
7- مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
8- گروه مدیریت توانبخشی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، kavarih@gmail.com
2- کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
3- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی زابل، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران.
4- مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران.
5- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران.
6- گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده علوم پزشکی بهبهان ، بهبهان، ایران.
7- مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
8- گروه مدیریت توانبخشی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، kavarih@gmail.com
چکیده: (5186 مشاهده)
اهداف: توجه هرچه بیشتر به عوامل انسانی بدون شک جزء مهم‌ترین اصول و معیارهای سازمانی است. رضایت شغلی به عنوان یکی از مهم‌ترین مقوله‌های مرتبط با منابع انسانی در سازمان‌هاست و نبود رضایت شغلی می‌تواند سبب کاهش بهره‌وری کارکنان سازمان‌ها شود. در این راستا بهداشت حرفه‌ای به عنوان علم مرتبط با سلامت نیروی کار در هر سازمانی مطرح است. این مطالعه نیز با هدف بررسی وضعیت مدیریت بهداشت حرفه‌ای و میزان رضایت شغلی و رابطه این دو مهم در کارکنان مراکز توانبخشی شهر تهران انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی همبستگی روی ۱۴۰۳ نفر از کارکنان ۲۸ مرکز توانبخشی در استان تهران در نیمه دوم سال ۱۳۹۶ انجام شد. نمونه‌گیری به صورت سرشماری انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه متشکل از دو پرسش‌نامه محقق‌ساخته ارزیابی وضعیت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و پرسش‌نامه استاندارد رضایت شغلی جمع‌آوری شدند. در ابتدا ابزار استفاده‌شده برای ارزیابی وضعیت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای برای مراکز توانبخشی ساخته شد و سپس با نظرخواهی از خبرگان و متخصصان دانشگاهی، اعتبار ابزار با استفاده از شاخص اعتبار صوری و اعتبار محتوا تأیید و اصلاحات لازم اعمال شد. علاوه بر آن از ۵ تا ۱۰ نفر از پرسنل شاغل در مراکز توانبخشی درباره محتوا، وضوح و سادگی عبارت‌های پرسش‌نامه نظرخواهی شد. شاخص اعتبار محتوا و ضریب اعتبار محتوا برای پرسش‌نامه مدیریت بهداشت حرفه‌ای و سنجش رضایت شغلی به ترتیب ۰/۶۸ ،۰/۸۳ و ۰/۶۹ ،۰/۸۳ محاسبه شد. پایایی ابزار نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی قرار گرفت که ۰.۸۷۲ بود. درنهایت پس از حصول اطمینان از روایی و پایایی ابزار، پرسش‌نامه‌ای که برای گردآوری داده‌های تحقیق در نظر گرفته شده بود، استفاده شد. از آزمون‌های شاپیروویلک، ویلکاکسون و همبستگی اسپیرمن برای تحلیل یافته‌ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نسخه ۲۰ نرم افزار SPSS انجام شد.
یافته‌ها: مشارکت‌کنندگان در این تحقیق شامل ۶۵۷ نفر (۴۶/۸ درصد) پاسخ‌دهندگان مرد و ۷۴۶ نفر (۵۳/۲ درصد) پاسخ‌دهندگان زن بودند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد میانگین نمره متغیرهای مدیریت بهداشت حرفه‌ای و زیرمقیاس‌های آن، از متوسط طیف لیکرت بیشتر بود. متغیرهای رضایت شغلی و زیرمقیاس‌های آن، به غیر از متغیر پرداخت دستمزد، از متوسط طیف لیکرت بیشتر بود. نمره متغیرهای مدیریت بهداشت حرفه‌ای کارکنان، ایمنی عمومی، «اطفای حریق و بحران و ارگونومی و عوامل روانی به ترتیب برابر با ۰/۶۵ ،۰/۷۵ ،۰/۶۰ و ۰/۷۹ درصد از مقدار کسب‌شده بیشتر بود. نمره متغیرهای رضایت شغلی برای رضایت شغلی، کار، سرپرست، همکار و ارتقای کارکنان به ترتیب برابر با ۰/۰۹، ۰/۴ ،۰/۲۵ ،۰/۶ و ۰/۸۳ درصد از مقدار کسب‌شده بیشتر بود. ضریب رگرسیون میان دو متغیر مدیریت بهداشت حرفه‌ای و میزان رضایت شغلی فعالیت شغلی کنان ۲۶۷/۰ به دست آمد.
نتیجه‌گیری: با توجه به ارزیابی پرسش‌نامه‌های ساخته و اعتباریابی‌شده نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد میزان رضایت شغلی کارکنان و مدیریت بهداشت حرفه‌ای در مراکز مطالعه‌شده در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد. همچنین نتایج به‌دست‌آمده از تحقیق حاضر مؤید این امر بود که ارتباط مثبت معناداری بین نحوه مدیریت بهداشت حرفه‌ای و میزان رضایت شغلی کارکنان شاغل در مراکز توانبخشی وجود دارد (۰/۰۰۱>P) و گویای این مطلب بود که اجرای برنامه‌های ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در مراکز توانبخشی تا چه اندازه می‌تواند بر میزان رضایت شغلی کارکنان تأثیرگذار باشد. بنابراین لازم است با برنامه‌ریزی و پیگیری‌های لازم برای بهبود و ارتقای سطح ایمنی و بهداشت حرفه‌ای مانند استقرار سیستم‌های مدیریتی ایمنی بهداشت و محیط زیست در مراکز توانبخشی موجبات رضایت شغلی بیشتری را برای پرسنل این مراکز فراهم کرد، چراکه این مهم در کیفیت خدمات ارائه‌شده به توان‌خواهان مؤثر خواهد بود.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی همبستگی روی ۱۴۰۳ نفر از کارکنان ۲۸ مرکز توانبخشی در استان تهران در نیمه دوم سال ۱۳۹۶ انجام شد. نمونه‌گیری به صورت سرشماری انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه متشکل از دو پرسش‌نامه محقق‌ساخته ارزیابی وضعیت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و پرسش‌نامه استاندارد رضایت شغلی جمع‌آوری شدند. در ابتدا ابزار استفاده‌شده برای ارزیابی وضعیت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای برای مراکز توانبخشی ساخته شد و سپس با نظرخواهی از خبرگان و متخصصان دانشگاهی، اعتبار ابزار با استفاده از شاخص اعتبار صوری و اعتبار محتوا تأیید و اصلاحات لازم اعمال شد. علاوه بر آن از ۵ تا ۱۰ نفر از پرسنل شاغل در مراکز توانبخشی درباره محتوا، وضوح و سادگی عبارت‌های پرسش‌نامه نظرخواهی شد. شاخص اعتبار محتوا و ضریب اعتبار محتوا برای پرسش‌نامه مدیریت بهداشت حرفه‌ای و سنجش رضایت شغلی به ترتیب ۰/۶۸ ،۰/۸۳ و ۰/۶۹ ،۰/۸۳ محاسبه شد. پایایی ابزار نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی قرار گرفت که ۰.۸۷۲ بود. درنهایت پس از حصول اطمینان از روایی و پایایی ابزار، پرسش‌نامه‌ای که برای گردآوری داده‌های تحقیق در نظر گرفته شده بود، استفاده شد. از آزمون‌های شاپیروویلک، ویلکاکسون و همبستگی اسپیرمن برای تحلیل یافته‌ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نسخه ۲۰ نرم افزار SPSS انجام شد.
یافته‌ها: مشارکت‌کنندگان در این تحقیق شامل ۶۵۷ نفر (۴۶/۸ درصد) پاسخ‌دهندگان مرد و ۷۴۶ نفر (۵۳/۲ درصد) پاسخ‌دهندگان زن بودند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد میانگین نمره متغیرهای مدیریت بهداشت حرفه‌ای و زیرمقیاس‌های آن، از متوسط طیف لیکرت بیشتر بود. متغیرهای رضایت شغلی و زیرمقیاس‌های آن، به غیر از متغیر پرداخت دستمزد، از متوسط طیف لیکرت بیشتر بود. نمره متغیرهای مدیریت بهداشت حرفه‌ای کارکنان، ایمنی عمومی، «اطفای حریق و بحران و ارگونومی و عوامل روانی به ترتیب برابر با ۰/۶۵ ،۰/۷۵ ،۰/۶۰ و ۰/۷۹ درصد از مقدار کسب‌شده بیشتر بود. نمره متغیرهای رضایت شغلی برای رضایت شغلی، کار، سرپرست، همکار و ارتقای کارکنان به ترتیب برابر با ۰/۰۹، ۰/۴ ،۰/۲۵ ،۰/۶ و ۰/۸۳ درصد از مقدار کسب‌شده بیشتر بود. ضریب رگرسیون میان دو متغیر مدیریت بهداشت حرفه‌ای و میزان رضایت شغلی فعالیت شغلی کنان ۲۶۷/۰ به دست آمد.
نتیجه‌گیری: با توجه به ارزیابی پرسش‌نامه‌های ساخته و اعتباریابی‌شده نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد میزان رضایت شغلی کارکنان و مدیریت بهداشت حرفه‌ای در مراکز مطالعه‌شده در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد. همچنین نتایج به‌دست‌آمده از تحقیق حاضر مؤید این امر بود که ارتباط مثبت معناداری بین نحوه مدیریت بهداشت حرفه‌ای و میزان رضایت شغلی کارکنان شاغل در مراکز توانبخشی وجود دارد (۰/۰۰۱>P) و گویای این مطلب بود که اجرای برنامه‌های ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در مراکز توانبخشی تا چه اندازه می‌تواند بر میزان رضایت شغلی کارکنان تأثیرگذار باشد. بنابراین لازم است با برنامه‌ریزی و پیگیری‌های لازم برای بهبود و ارتقای سطح ایمنی و بهداشت حرفه‌ای مانند استقرار سیستم‌های مدیریتی ایمنی بهداشت و محیط زیست در مراکز توانبخشی موجبات رضایت شغلی بیشتری را برای پرسنل این مراکز فراهم کرد، چراکه این مهم در کیفیت خدمات ارائه‌شده به توان‌خواهان مؤثر خواهد بود.
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدیریت توانبخشی
دریافت: 1397/8/3 | پذیرش: 1398/2/3 | انتشار: 1398/6/30
دریافت: 1397/8/3 | پذیرش: 1398/2/3 | انتشار: 1398/6/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تهران، اوین، بلوار دانشجو، خیابان کودکیار، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، معاونت پژوهشی، دفتر فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812، 09941095452 (زمان تماس شنبه تا چهار شنبه ۸ صبح تا ۱۴ بعد از ظهر)
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
