دوره 19، شماره 4 - ( زمستان 1397 )
دوره، شماره، فصل و سال، شماره مسلسل |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khanjani M S, Khankeh H R, Younesi S J, Azkhosh M. The Main Factors Affecting the Acceptance and Adaptation With Spinal Cord Injury: A Qualitative Study. jrehab 2019; 19 (4) :276-291
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2027-fa.html
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2027-fa.html
خانجانی محمد سعید، خانکه حمید رضا، یونسی سید جلال، ازخوش منوچهر. تبیین عوامل مؤثر بر پذیرش و سازگاری با ضایعه نخاعی: یک مطالعه کیفی. مجله توانبخشی. 1397; 19 (4) :276-291
URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-2027-fa.html
1- گروه مشاوره، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، hamid.khankeh@ki.se
2- گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، hamid.khankeh@ki.se
چکیده: (6199 مشاهده)
هدف ضایعه نخاعی از جمله رویدادهای آسیب‌زاست که تأثیر گسترده‌ای بر کیفیت زندگی افراد ضایعه‌دیده می‌گذارد. همه افراد در برابر رویدادهای ناگوار زندگی واکنش مشابهی نشان نمی‌دهند. این واکنش ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. بعضی از افراد تا سال‌ها پس از رویداد آسیب‌زا عملکرد عادی ندارند و الگویی از اختلال عملکرد مزمن را نشان می‌دهند، اما عده‌ای برای ماه‌ها مبارزه می‌کنند و به‌تدریج به سطوحی از انطباق و سازگاری می‌رسند و الگویی از بهبود و ترمیم را به دنبال تحمل رنج نشان می‌دهند. افراد پس از تحمل ضایعه نخاعی تمایل به انطباق و سازگاری با ضایعه دارند، با این حال در زمینه سازگاری و انطباق با ضایعه تفاوت وجود دارد. تعدادی از این افراد نسبت به مشکلات روانی، آسیب‌پذیر باقی می‌مانند که این ناسازگاری، علاوه بر تجربه رنج‌های عاطفی، می‌تواند سایر حوزه‌های عملکردی، از جمله سلامت فیزیکی فرد را تحت تأثیر قرار دهد و سبب افزایش احتمال عوارض ثانویه شود. هدف این مطالعه تبیین عوامل مؤثر بر پذیرش و سازگاری با ضایعه نخاعی بر اساس تجارب این بیماران است.
روش بررسی این مطالعه به صورت کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. تحلیل محتوا روشی کیفی برای ارتباط‌دادن داده‌ها به موضوع اصلی است و محصول نهایی آن، مفاهیم و طبقات تشکیل‌دهنده موضوع مورد‌مطالعه است. مشارکت‌کنندگان در این مطالعه ۲۳ نفر از بیماران ضایعه نخاعی در سطح شهر تهران بودند که به صورت هدفمند، با بیشترین تنوع از گروه‌های مختلف سنی، سطوح متفاوت آموزشی و با تجربه‌ها و نقش‌های متفاوت در زندگی انتخاب شدند. معیار ورود به مطالعه، تجربه ضایعه نخاعی، گذشت حداقل یک سال از ضایعه، سن بالای ۱۸ سال و نیز تمایل افراد برای در اختیار قرار‌دادن تجارب خود از موضوع مورد‌مطالعه بوده است. نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به نقطه اشباع در هر مفهوم ادامه یافت؛ به طوری که داده‌های بیشتر به ارائه اطلاعات جدید در زمینه این مفاهیم منجر نشد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته بوده است. داده‌ها را پژوهشگر اصلی و از طریق مصاحبه‌های باز و عمیق در سال ۱۳۹۵ جمع‌آوری کرد و از طریق تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها به استخراج طبقاتی از عوامل تسهیلگر و بازدارنده پذیرش و سازگاری در بیماران ضایعه نخاعی منجر شد. تسهیلگرها در ۸ طبقه اصلی شامل حمایت‌های صحیح، ارتباط با همنوعان، مشارکت اجتماعی، باور معنوی، نگرش مثبت، انگیزاننده‌ها، دسترسی به امکانات تسهیلگر و عوامل زمینه‌ای دسته‌بندی شد و بازدارنده‌ها نیز در قالب دو مفهوم یا طبقه کلی طبقه بندی شد. طبقه باورهای نادرست فرهنگی و اجتماعی زیرطبقاتی مانند ترحم، بازخوردهای منفی اطرافیان و ناآگاهی از حمایت صحیح و نیز طبقه موانع ساختاری و زمینه‌ای زیرطبقاتی مانند مشکلات مرتبط با سلامت، معلولیت شهری، ناکارآمدی سازمان‌های حمایتگر، تنگناه‌های مالی و ناآگاهی معلولان داشته است.
نتیجه‌گیری نتایج استخراج‌شده از تجارب بیماران ضایعه نخاعی نشان داد مجموعه‌ای از عوامل فردی، محیطی و اجتماعی می‌تواند روند پذیرش و سازگاری با ضایعه را تحت تأثیر قرار دهد و نقشی تسهیلگر یا بازدارنده در فرایند پذیرش و سازگاری با ضایعه داشته باشد. شناخت این عوامل که متناسب با بافت اجتماعی و تجارب واقعی افراد، از مواجهه با ضایعه نخاعی به دست آمده است، می‌تواند در طراحی برنامه‌های توانبخشی روانی این افراد و خانواده‌هایشان کاربرد مؤثری داشته باشد؛ به طوری که با تقویت عوامل فردی و محیطی تسهیلگر، می‌توان فرایند پذیرش و سازگاری با ضایعه را تسهیل کرد و با کاهش تأثیر عوامل بازدارنده، از تأخیر در پذیرش و سازگاری و نیز بروز عوارض روانی منفی جلوگیری کرد.
روش بررسی این مطالعه به صورت کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. تحلیل محتوا روشی کیفی برای ارتباط‌دادن داده‌ها به موضوع اصلی است و محصول نهایی آن، مفاهیم و طبقات تشکیل‌دهنده موضوع مورد‌مطالعه است. مشارکت‌کنندگان در این مطالعه ۲۳ نفر از بیماران ضایعه نخاعی در سطح شهر تهران بودند که به صورت هدفمند، با بیشترین تنوع از گروه‌های مختلف سنی، سطوح متفاوت آموزشی و با تجربه‌ها و نقش‌های متفاوت در زندگی انتخاب شدند. معیار ورود به مطالعه، تجربه ضایعه نخاعی، گذشت حداقل یک سال از ضایعه، سن بالای ۱۸ سال و نیز تمایل افراد برای در اختیار قرار‌دادن تجارب خود از موضوع مورد‌مطالعه بوده است. نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به نقطه اشباع در هر مفهوم ادامه یافت؛ به طوری که داده‌های بیشتر به ارائه اطلاعات جدید در زمینه این مفاهیم منجر نشد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته بوده است. داده‌ها را پژوهشگر اصلی و از طریق مصاحبه‌های باز و عمیق در سال ۱۳۹۵ جمع‌آوری کرد و از طریق تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها به استخراج طبقاتی از عوامل تسهیلگر و بازدارنده پذیرش و سازگاری در بیماران ضایعه نخاعی منجر شد. تسهیلگرها در ۸ طبقه اصلی شامل حمایت‌های صحیح، ارتباط با همنوعان، مشارکت اجتماعی، باور معنوی، نگرش مثبت، انگیزاننده‌ها، دسترسی به امکانات تسهیلگر و عوامل زمینه‌ای دسته‌بندی شد و بازدارنده‌ها نیز در قالب دو مفهوم یا طبقه کلی طبقه بندی شد. طبقه باورهای نادرست فرهنگی و اجتماعی زیرطبقاتی مانند ترحم، بازخوردهای منفی اطرافیان و ناآگاهی از حمایت صحیح و نیز طبقه موانع ساختاری و زمینه‌ای زیرطبقاتی مانند مشکلات مرتبط با سلامت، معلولیت شهری، ناکارآمدی سازمان‌های حمایتگر، تنگناه‌های مالی و ناآگاهی معلولان داشته است.
نتیجه‌گیری نتایج استخراج‌شده از تجارب بیماران ضایعه نخاعی نشان داد مجموعه‌ای از عوامل فردی، محیطی و اجتماعی می‌تواند روند پذیرش و سازگاری با ضایعه را تحت تأثیر قرار دهد و نقشی تسهیلگر یا بازدارنده در فرایند پذیرش و سازگاری با ضایعه داشته باشد. شناخت این عوامل که متناسب با بافت اجتماعی و تجارب واقعی افراد، از مواجهه با ضایعه نخاعی به دست آمده است، می‌تواند در طراحی برنامه‌های توانبخشی روانی این افراد و خانواده‌هایشان کاربرد مؤثری داشته باشد؛ به طوری که با تقویت عوامل فردی و محیطی تسهیلگر، می‌توان فرایند پذیرش و سازگاری با ضایعه را تسهیل کرد و با کاهش تأثیر عوامل بازدارنده، از تأخیر در پذیرش و سازگاری و نیز بروز عوارض روانی منفی جلوگیری کرد.
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
روانشناسی بالینی
دریافت: 1397/3/20 | پذیرش: 1397/8/3 | انتشار: 1397/10/11
دریافت: 1397/3/20 | پذیرش: 1397/8/3 | انتشار: 1397/10/11
فهرست منابع
1. Benavente A, Palazón R, Tamayo R, Morán E, Alaejos J, Alcaraz A. Assessment of disability in spinal cord injury. Disability and Rehabilitation. 2003; 25(18):1065-70. [DOI:10.1080/0963828031000137775] [PMID] [DOI:10.1080/0963828031000137775]
2. Jazayeri SB, Beygi S, Shokraneh F, Hagen EM, Rahimi-Movaghar V. Incidence of traumatic spinal cord injury worldwide: A systematic review. European Spine Journal. 2015; 24(5):905-18. [DOI:10.1007/s00586-014-3424-6] [PMID] [DOI:10.1007/s00586-014-3424-6]
3. Simpson LA, Eng JJ, Hsieh JT, Spinal Cord Injury Rehabilitation Evidence (SCIRE) Research Team. The health and life priorities of individuals with spinal cord injury: A systematic review. Journal of Neurotrauma. 2012; 29(8):1548-55. [DOI:10.1089/neu.2011.2226] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1089/neu.2011.2226]
4. McKinley WO, Jackson AB, Cardenas DD, Michael J. Long-term medical complications after traumatic spinal cord injury: A regional model systems analysis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 1999; 80(11):1402-10. [DOI:10.1016/S0003-9993(99)90251-4] [DOI:10.1016/S0003-9993(99)90251-4]
5. Anderson D, Dumont S, Azzaria L, Bourdais ML, Noreau L. Determinants of return to work among spinal cord injury patients: A literature review. Journal of Vocational Rehabilitation. 2007; 27(1):57-68.
6. North N. The psychological effects of spinal cord injury: A review. Spinal Cord. 1999; 37(10):671-9. [DOI:10.1038/sj.sc.3100913] [PMID] [DOI:10.1038/sj.sc.3100913]
7. Craig A, Tran Y, Lovas J, Middleton J. Spinal cord injury and its association with negative psychological states. International Journal of Psychological Rehabilitation. 2008; 12(2):115-21.
8. Migliorini C, Tonge B, Taleporos G. Spinal cord injury and mental health. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry. 2008; 42(4):309-14. [DOI:10.1080/00048670801886080] [PMID] [DOI:10.1080/00048670801886080]
9. Post M, Van Leeuwen C. Psychosocial issues in spinal cord injury: A review. Spinal Cord. 2012; 50(5):382-9. [DOI:10.1038/sc.2011.182] [PMID] [DOI:10.1038/sc.2011.182]
10. Bonanno GA, Westphal M, Mancini AD. Resilience to loss and potential trauma. Annual Review of Clinical Psychology. 2011; 7:511-35. [DOI:10.1146/annurev-clinpsy-032210-104526] [PMID] [DOI:10.1146/annurev-clinpsy-032210-104526]
11. Bonanno GA. Loss, trauma, and human resilience: Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events. American Psychologist. 2004; 59(1):20-8. [DOI:10.1037/0003-066X.59.1.20] [PMID] [DOI:10.1037/0003-066X.59.1.20]
12. Nicholls E, Lehan T, Plaza SLO, Deng X, Romero JLP, Pizarro JAA, et al. Factors influencing acceptance of disability in individuals with spinal cord injury in Neiva, Colombia, South America. Disability and Rehabilitation. 2012; 34(13):1082-8. [DOI:10.3109/09638288.2011.631684] [PMID] [DOI:10.3109/09638288.2011.631684]
13. Li L, Moore D. Acceptance of disability and its correlates. The Journal of Social Psychology. 1998; 138(1):13-25. [DOI:10.1080/00224549809600349] [PMID] [DOI:10.1080/00224549809600349]
14. Peter C, Müller R, Cieza A, Geyh S. Psychological resources in spinal cord injury: A systematic literature review. Spinal Cord. 2012; 50(3):188-201. [DOI:10.1038/sc.2011.125] [PMID] [DOI:10.1038/sc.2011.125]
15. Stanton AL, Revenson TA, Tennen H. Health psychology: Psychological adjustment to chronic disease. Annual Review of Psychology. 2007; 58:565-92. [DOI:10.1146/annurev.psych.58.110405.085615] [PMID] [DOI:10.1146/annurev.psych.58.110405.085615]
16. Keany KC, Glueckauf RL. Disability and value change: An overview and reanalysis of acceptance of loss theory. Rehabilitation Psychology. 1993; 38(3):199-210. [DOI:10.1037/h0080297] [DOI:10.1037/h0080297]
17. Kennedy P, Duff J, Evans M, Beedie A. Coping effectiveness training reduces depression and anxiety following traumatic spinal cord injuries. British Journal of Clinical Psychology. 2003; 42(1):41-52. [DOI:10.1348/014466503762842002] [PMID] [DOI:10.1348/014466503762842002]
18. Kennedy P, Lude P, Taylor N. Quality of life, social participation, appraisals and coping post spinal cord injury: A review of four community samples. Spinal Cord. 2006; 4(2):94-105. [DOI:10.1038/sj.sc.3101787] [DOI:10.1038/sj.sc.3101787]
19. Chevalier Z, Kennedy P, Sherlock O. Spinal cord injury, coping and psychological adjustment: A literature review. Spinal Cord. 2009; 47(11):778-82. [DOI:10.1038/sc.2009.60] [PMID] [DOI:10.1038/sc.2009.60]
20. Pope C, van Royen P, Baker R. Qualitative methods in research on healthcare quality. Quality and Safety in Health Care. 2002; 11(2):148-52. [DOI:10.1136/qhc.11.2.148] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1136/qhc.11.2.148]
21. Carpenter D, Streubert H. Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2011.
22. Müller R, Peter C, Cieza A, Geyh S. The role of social support and social skills in people with spinal cord injury: A systematic review of the literature. Spinal Cord. 2012; 50(2):94-106. [DOI:10.1038/sc.2011.116] [PMID] [DOI:10.1038/sc.2011.116]
23. Wee J, Paterson M. Exploring how factors impact the activities and participation of persons with disability: Constructing a model through grounded theory. The Qualitative Report. 2009; 14(1):165-200.
24. Atadokht A, Jokar Kamal Abadi N, Hoseini Kiasari T, Basharpoor S. [The role of perceived social support in predicting psychological disorders in people with physical disability and its comparison with normal subjects (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2014; 15(3):27-35.
25. Khosravi N, Raheb GH, Arshi M, Eghlima A. [The relaonship evaluaon between physical disabled's social support and life quality in Raad's Educaon Centers (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2015; 16(2):176-85.
26. Thoits PA, Hohmann AA, Harvey MR, Fletcher B. Similar–other support for men undergoing coronary artery bypass surgery. Health Psychology. 2000; 19(3):264-73. [DOI:10.1037/0278-6133.19.3.264] [PMID] [DOI:10.1037/0278-6133.19.3.264]
27. Boluki S, Dadgoo M, Kamali M. The effect of knowledge & learning on perception and experience of independence among patients with spinal cord injury. Physical Treatments-Specific Physical Therapy Journal. 2014; 4(1):20-4.
28. Dibb B, Ellis-Hill C, Donovan-Hall M, Burridge J, Rushton D. Exploring positive adjustment in people with spinal cord injury. Journal of Health Psychology. 2014; 19(8):1043-54. [DOI:10.1177/1359105313483158] [PMID] [DOI:10.1177/1359105313483158]
29. Chang F-H, Wang Y-H, Jang Y, Wang C-W. Factors associated with quality of life among people with spinal cord injury: Application of the international classification of functioning, disability and health model. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2012; 93(12):2264-70. [DOI:10.1016/j.apmr.2012.06.008] [PMID] [DOI:10.1016/j.apmr.2012.06.008]
30. Anderson CJ, Vogel LC. Employment outcomes of adults who sustained spinal cord injuries as children or adolescents. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2002; 83(6):791-801. [DOI:10.1053/apmr.2002.32742] [DOI:10.1053/apmr.2002.32742]
31. Martz E, Livneh H, Priebe M, Wuermser LA, Ottomanelli L. Predictors of psychosocial adaptation among people with spinal cord injury or disorder. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2005; 86(6):1182-92. [DOI:10.1016/j.apmr.2004.11.036] [PMID] [DOI:10.1016/j.apmr.2004.11.036]
32. Mactavish J, Iwasaki Y. Exploring perspectives of individuals with disabilities on stress-coping. Journal of Rehabilitation. 2005; 71(1):20-31.
33. Kennedy P, Nolan M, Smithson E. Psychological adjustment to spinal cord injury in Ireland: Quality of life, appraisals and coping. The Irish Journal of Psychology. 2011; 32(3-4):116-29. [DOI:10.1080/03033910.2011.613187] [DOI:10.1080/03033910.2011.613187]
34. Kortte KB, Gilbert M, Gorman P, Wegener ST. Positive psychological variables in the prediction of life satisfaction after spinal cord injury. Rehabilitation Psychology. 2010; 55(1):40-7. [DOI:10.1037/a0018624] [PMID] [DOI:10.1037/a0018624]
35. Babamohamadi H, Negarandeh R, Dehghan Nayeri N. Barriers to and facilitators of coping with spinal cord injury for Iranian patients: A qualitative study. Nursing & Health Sciences. 2011; 13(2):207-15. [DOI:10.1111/j.1442-2018.2011.00602.x] [PMID] [DOI:10.1111/j.1442-2018.2011.00602.x]
36. Kennedy P, Evans M, Sandhu N. Psychological adjustment to spinal cord injury: The contribution of coping, hope and cognitive appraisals. Psychology Health and Medicine. 2009; 14(1):17-33. [DOI:10.1080/13548500802001801] [PMID] [DOI:10.1080/13548500802001801]
37. Kennedy P, Lude P, Elfström M, Smithson E. Appraisals, coping and adjustment pre and post SCI rehabilitation: A 2-year follow-up study. Spinal Cord. 2012; 50(2):112-8. [DOI:10.1038/sc.2011.127] [PMID] [DOI:10.1038/sc.2011.127]
38. Kortte KB, Stevenson JE, Hosey MM, Castillo R, Wegener ST. Hope predicts positive functional role outcomes in acute rehabilitation populations. Rehabilitation Psychology. 2012; 57(3):248-55. [DOI:10.1037/a0029004] [PMID] [DOI:10.1037/a0029004]
39. Rimmer JH, Riley B, Wang E, Rauworth A, Jurkowski J. Physical activity participation among persons with disabilities: Barriers and facilitators. American Journal of Preventive Medicine. 2004; 26(5):419-25. [DOI:10.1016/j.amepre.2004.02.002] [PMID] [DOI:10.1016/j.amepre.2004.02.002]
40. Inman C. Effectiveness of spinal cord injury rehabilitation. Clinical Rehabilitation. 1999; 13(1 suppl):25-31. [DOI:10.1191/026921599674943310] [PMID] [DOI:10.1191/026921599674943310]
41. Manns PJ, Chad KE. Components of quality of life for persons with a quadriplegic and paraplegic spinal cord injury. Qualitative Health Research. 2001; 11(6):795-811. [DOI:10.1177/104973201129119541] [PMID] [DOI:10.1177/104973201129119541]
42. Ho S, Rajandram RK, Chan N, Samman N, McGrath C, Zwahlen RA. The roles of hope and optimism on posttraumatic growth in oral cavity cancer patients. Oral Oncology. 2011; 47(2):121-4. [DOI:10.1016/j.oraloncology.2010.11.015] [PMID] [DOI:10.1016/j.oraloncology.2010.11.015]
43. Lysack C, Komanecky M, Kabel A, Cross K, Neufeld S. Environmental factors and their role in community integration after spinal cord injury. Canadian Journal of Occupational Therapy. 2007; 74(5 suppl):243-54. [DOI:10.1177/00084174070740S304] [PMID] [DOI:10.1177/00084174070740S304]
44. Mohammadi S, Roshanzadeh M. [The effect of educational intervention based on orem self-care model on family caregiver's burden of patients with spinal cord injuries (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2016; 17(1): 55-63. [DOI:10.20286/jrehab-170152] [DOI:10.20286/jrehab-170152]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه آرشیو توانبخشی
تهران، اوین، بلوار دانشجو، خیابان کودکیار، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، معاونت پژوهشی، دفتر فصلنامه آرشیو توانبخشی
تلفن دفتر فصلنامه: 02171732812، 09941095452 (زمان تماس شنبه تا چهار شنبه ۸ صبح تا ۱۴ بعد از ظهر)
تلفن ناشر : 02145355555 - 02145355000
ایمیل: rehabilitationj@gmail.com
